Về U Minh câu cá, hòa mình với thiên nhiên hoang dã, ăn cá đồng “nướng lèo” như thời khẩn hoang sẽ là một lựa chọn thú vị! Trước tiên bạn ghé Vườn quốc gia U Minh Thượng. Sông Trẹm chia U Minh (có nghĩa là sáng tối mờảo) thành hai vùng thượng và hạ. U Minh Hạ thuộc tỉnh Cà Mau, U Minh Thượng thuộc tỉnh Kiên Giang.
Bạt ngàn rừng U Minh Thượng
Từ ngã ba Rạch Sỏi (Rạch Giá), rẽ trái qua phà Tắc Cậu, đi khoảng 20km rẽ về Vĩnh Thuận (Kiên Giang). Đi thêm khoảng non 20km nữa chúng ta sẽ đến khu vực vùng đệm của rừng U Minh Thượng. U Minh Thượng có diện tích trên 21.107 hécta, với vùng lõi được bảo tồn nghiêm ngặt rộng 8.000 hécta là loại rừng nhiệt đới ngập nước rất hiếm trên thế giới, hệ động thực vật rất phong phú với nhiều loài có tên trong Sách Đỏ. Tại hồ Hoa Mai, trung tâm của Vườn quốc gia U Minh Thượng, bạn ngồi vỏ lãi thâm nhập vào ngõ ngách của U Minh rợp bóng tràm xanh và nếu thích có thể tìm chỗ để buông câu. Từ U Minh Thượng, bạn đến Vườn quốc gia U Minh Hạ có tổng diện tích 8.286ha có hệ sinh thái mang nét độc đáo của vùng đất ngập nước trên lớp than bùn, với thực vật đặc trưng là cây tràm và các loại dây leo. Ở U Minh Hạ, cá tự nhiên còn khá nhiều do rừng được bảo tồn nghiêm ngặt. Nếu gặp may, bạn có thể câu được những chú lóc nặng tới 2kg mà nhờ nhà hàng nướng trui thì nhậu… mệt nghỉ!
Quán giữa rừng
Chiều xuống, khi muôn ngàn loài chim bay về tổ rợp trời, cũng là khách trở về khu nhà hàng của vườn quốc gia, thưởng thức những món ăn đồng quê dân dã, được chế biến từ những sản vật của rừng U Minh.Trước hết là cá vốn phong phú, dồi dào, dù so với “ngày xưa” thì kém xa. Cá và rau là những nguyên liệu chủ yếu trong cơ cấu bữa ăn của cư dân người Việt ở phươngNamngày xưa và hôm nay. Cá được chế biến nhiều cách thật tự nhiên, đơn giản như: nướng trui, nướng mọi (nướng rơm), nướng than hồng, nướng vỉ; nấu canh chua cơm mẻ, xoài, me, khế, trái bần, trái giác; xào bầu, xào bông mướp, xào lá cách, um lá nhàu… Phổ biến nhất là cá lóc cỡ bằng cườm tay, có con sống lưu niên, to bằng bắp chuối người lớn, thịt ngon và bổ. Rồi là cá rô cỡ hai, ba ngón tay, thịt trắng và ngon. Cá sặt thì nơi nào cũng có. Ngoài ra, trong môi trường nước ngọt của U Minh còn có cá chạch, cá mè, cá ngát, cá lăng, cá thát lát, cá trê, lươn, rắn, rùa, cua đinh, tôm càng xanh, ếch, nhái, các loại ốc…
Lẩu cháo cá lóc
Thật thú vị khi bạn như được sống lại thời khẩn hoang, ngồi dưới tán rừng tràm nướng trui cá lóc, rắn bông súng chấm với muối hột đâm nhỏ, dầm ớt hiểm lai rai với chút chất cay! Còn rau ăn kèm thì bạn có thể hái đọt choại, lá sen non, bông súng ma, rau mác, bông lục bình, đọt cóc kèn… hầu như có ở khắp nơi. Từ những món ăn chế biến cực kỳ đơn giản đó, bạn tiếp tục thưởng thức những món cầu kỳ hơn như món ốc bươu nhồi thịt nướng tiêu, rắn ri voi rút xương nấu cháo đậu xanh, chả cá thát lát hấp nấm…
Cá lóc nướng lèo gói lá sen non
Chẳng bao lâu nữa là những ngày Tết Nguyên đán Quý Tỵ, bà con mình có tới gần chục ngày nghỉ tết. Có thể bạn sẽ ngán ngẩm với các món ăn quá quen thuộc như thịt kho, lạp xưởng, chả lụa, giò thủ, gà, vịt… Chi bằng tìm về phương Nam thưởng thức những món tươi ngon, lạ miệng. Đất rừng U Minh chắc chắn sẽ đem đến cho bạn những bữa tiệc giữa rừng, dân dã mà độc đáo!
Đặng Hoàng Thám