Hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại nước ta thời gian qua đã có những tín hiệu tích cực đáng ghi nhận. Trong kết quả điều tra xu hướng kinh doanh đối với các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài của Việt Nam quý II-2015 được Vụ Dự báo, thống kê thuộc Ngân hàng Nhà nước công bố gần đây, điều này được thể hiện khá rõ.
Tình hình kinh doanh của ngành ngân hàng tiếp tục được cải thiện trong quý I, được hy vọng sẽ cải thiện rõ nét hơn trong quý II và cả năm 2015. Nhiều tiêu chí được khảo sát đều cho ra những kết quả tích cực. Theo đó, đa số các tổ chức tín dụng cho rằng nhu cầu của khách hàng đối với sản phẩm dịch vụ ngân hàng mấy tháng đầu năm nay tăng trưởng so với quý trước, trong đó nhu cầu gửi tiền tăng cao nhất. Tuy nhiên, kể từ tháng cuối của quý I, nhu cầu vay vốn có biểu hiện tăng tốc và có thể sẽ là nhu cầu gia tăng mạnh nhất trong năm nay. Một điểm sáng của các tổ chức tín dụng thời gian qua là thanh khoản tiếp tục tốt, trong khi nợ xấu có xu hướng giảm về mức mục tiêu (3%) vào cuối năm nay. Quan trọng hơn, các quy định mới về đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước được các tổ chức tín dụng đánh giá là ảnh hưởng tích cực đến hoạt động kinh doanh của mình, dù vẫn còn nhiều quy định khác của nhà nước, pháp luật vẫn chậm cải thiện. Đây là điều gây ngạc nhiên vì trước đó, Thông tư 36/2014/TT-NHNN ngày 20-11-2014 quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, có hiệu lực từ tháng 2-2015 được cho là sẽ có tác động tiêu cực đến hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng. Kết quả điều tra dựa trên hoạt động kinh doanh thực tế của các tổ chức tín dụng cho thấy họ vẫn đánh giá tích cực và lạc quan về các động thái điều chỉnh chính sách mới nhất của cơ quan điều hành.
Sau khi đánh giá rằng tình hình kinh doanh của mình duy trì ổn định hoặc có cải thiện trong quý I-2015, đa số các tổ chức tín dụng tỏ ra lạc quan với các quý tiếp theo. Họ hy vọng tình hình kinh doanh của mình tiếp tục cải thiện trong quý II này và nếu xét theo cả năm thì năm nay sẽ có cải thiện rõ rệt so với năm ngoái. Tương tự, hầu hết các tổ chức tín dụng tiếp tục lạc quan về xu hướng cải thiện rủi ro của các nhóm khách hàng trên thị trường tài chính, ngân hàng trong năm nay. Đáng chú ý khi tất cả các tổ chức tín dụng đánh giá rằng rủi ro của các tổ chức tín dụng khác ở mức bình thường hoặc thấp. Đây là một kết quả rất đáng ghi nhận, chứng tỏ các tổ chức tín dụng trong toàn hệ thống tỏ rõ sự tin tưởng lẫn nhau và quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng đã đạt được một bước chuyển biến tích cực.
Cuối cùng, kết quả khảo sát về lãi suất – một thông số không chỉ có tác động đến hệ thống ngân hàng mà gây ảnh hưởng đến người dân, giới doanh nghiệp và toàn nền kinh tế – cũng rất đáng lưu ý. Có trên phân nửa các tổ chức tín dụng hy vọng mặt bằng lãi suất huy động vốn và cho vay sẽ giảm nhẹ trong quý II này, với mức giảm bình quân khoảng 0,6 – 0,7%/năm. Ngoài ra, khoảng 60% tổ chức tín dụng hy vọng mặt bằng lãi suất huy động và cho vay tính đến cuối năm nay sẽ giảm so với cuối năm ngoái, với mức giảm bình quân khoảng 0,87 – 1,1%/năm, trong đó lãi suất cho vay được nhiều tổ chức tín dụng hy vọng giảm nhiều hơn so với lãi suất huy động. Lãi suất, đặc biệt là lãi suất cho vay luôn được các doanh nghiệp quan tâm. Nếu tình hình đúng như các tổ chức tín dụng kỳ vọng, lãi suất giảm thêm sẽ có lợi cho doanh nghiệp và nền kinh tế.
Minh Hằng (DNSGCT)