Có quá nhiều điểm nhấn tin tức của cả trong lẫn ngoài nước trong hơn một tháng qua gây ảnh hưởng mạnh đến tâm lý của nhà đầu tư. Bên ngoài, nửa cuối tháng 8 là những biến động của thị trường chứng khoán thế giới kể từ khi thị trường chứng khoán Trung Quốc lao dốc và những biến động khó lường của giá dầu. Sang nửa đầu tháng 9 thì là sự chờ đợi trong lo âu của giới tài chính – tiền tệ toàn cầu trước cuộc họp của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) ngày 17-9, để biết lãi suất đồng USD có tăng hay không, bởi điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến dòng chảy USD từ bên ngoài về Mỹ. Còn ở trong nước, đó là việc tái cơ cấu của các quỹ ETF. Khác với những lần trước, quyết định “bám” theo danh mục mua vào – bán ra của các quỹ ETF lần này của một số nhà đầu tư đã gặp phải “sự cố BID”. Điều này cộng với việc chờ đợi thông tin tích cực khiến cho diễn tiến của thị trường trong tuần từ 14 đến 18-9 rất trầm lắng. Ngay cả những nhà đầu tư có kinh nghiệm nhất cũng không còn tự tin vào khả năng nhận định của mình. Đến bộ phận tư vấn của các công ty chứng khoán cũng phải khuyến nghị khách hàng của mình chưa nên giao dịch mà hãy quan sát dòng tiền kỹ hơn trong giai đoạn này. Tất cả khiến cho thị trường trở nên èo uột, thanh khoản giảm đến mức khó thể thấp hơn. Cũng bởi cả bên mua lẫn bên bán đều không mặn mà giao dịch, chỉ theo dõi chờ diễn biến mới, nên tuần qua hai chỉ số cũng gần như không đổi. VN-Index chỉ giảm nhẹ 0,09%, lùi về 566,25 điểm, trong khi HNX-Index nhích lên 0,28%, lên 77,75 điểm. Nhờ giao dịch tăng mạnh trong phiên cuối tuần mà thanh khoản tính chung cả tuần có cải thiện so với tuần trước. Cụ thể, khối lượng giao dịch khớp lệnh trên sàn HSX tăng 9%, trên sàn HNX, khối lượng khớp lệnh cũng tăng 3,9%.
Hòa chung với sự lặng lẽ của thị trường, các nhà đầu tư nước ngoài ngoại trừ việc gây ra sự cố BID đã không tạo thêm tác động nào đáng kể. Tính chung cả tuần họ chỉ mua ròng tổng cộng 92,5 tỉ đồng trên cả hai sàn. Khối ngoại liên tục bán ròng trên HNX trong khi mua ròng mạnh một số mã trên sàn HSX nằm trong cơ cấu danh mục của các quỹ ETF.
Phiên giao dịch cuối tuần (18-9) có thanh khoản tăng đột biến chủ yếu nhờ ngày “khóa sổ” của các quỹ ETF cộng thêm phản ứng tích cực của giới đầu tư với tin FED không tăng lãi suất USD trước đó. Diễn biến này là khá tích cực, lực cầu mua ở giá cao khá lớn, thanh khoản tăng mạnh chứng tỏ tâm lý nhà đầu tư lạc quan hơn và đã mạnh dạn quay lại thị trường. Độ rộng tăng điểm cũng được mở lớn với nhóm dẫn dắt là các mã bluechip, nhóm ngành tài chính và bất động sản. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, thị trường hồi phục như vậy vẫn yếu hơn so với kỳ vọng, cho thấy sự thiếu vắng thông tin hỗ trợ từ trong nước.
Trong thời gian tới, những ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường đã tạm thời lắng xuống. Việc tái cơ cấu của các quỹ ETF cơ bản đã xong và với việc FED tiếp tục duy trì mức lãi suất thấp, những lo ngại của nhà đầu tư cũng được giải tỏa. Quyết định giữ nguyên lãi suất đó cũng không nằm ngoài kỳ vọng của nhà đầu tư, nhưng điều này cũng đồng nghĩa với triển vọng kinh tế toàn cầu vẫn chưa thực sựổn định, theo quan điểm của FED. Ngoài ra, việc FED vẫn tăng lãi suất trong năm nay là chắc chắn và sẽ hiện thực hóa trong hai cuộc họp chính sách vào tháng 11 và tháng 12.
Hiện tại, vai trò dẫn dắt của cổ phiếu ngân hàng vẫn còn, nên nhóm cổ phiếu ngân hàng có lẽ sẽ hồi phục và tăng điểm, sau những dè dặt do tác động của kỳ đảo danh mục của hai quỹ ETF. Kỳ vọng này dựa trên cơ sở là nền kinh tế tăng trưởng tốt, kết quả kinh doanh và xử lý nợ xấu được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, dòng tiền cũng có xu hướng chuyển dịch sang các cổ phiếu của doanh nghiệp đầu ngành, nhóm cổ phiếu của các doanh nghiệp hưởng lợi từ giá dầu, một số doanh nghiệp bất động sản, vật liệu xây dựng, hạ tầng… Đặc biệt, những cổ phiếu thuộc nhóm ngân hàng, nhóm cổ phiếu liên quan đến các hiệp định kinh tế và nhóm có kỳ vọng kết quả kinh doanh quý III tích cực sẽ tăng giá.
Phiên giao dịch đầu tuần (21-9), dù sắc xanh đã chiếm ưu thế trên hai sàn, nhưng nỗi lo thanh khoản vẫn chưa được giải quyết. Trên HSX, với 135 mã (trong đó có BID) tăng giá và 76 mã giảm giá, VN-Index tăng 5,87 điểm, lên 572,12 điểm. Thanh khoản chỉ đạt 1.709,871 tỉ đồng. Những diễn biến trong thời gian tới có thể diễn ra nhanh hơn, nhà đầu tư phải bớt đi kỳ vọng lạc quan và mua bán theo chu kỳ ngắn hơn trước. Một khi thị trường chứng khoán thế giới còn biến động thì những lo ngại vẫn còn. Đặc biệt, những vấn đề nội tại của thị trường cần được tháo gỡ để tháo gỡ nỗi lo thanh khoản đeo đuổi hai sàn giao dịch suốt mấy tuần qua.
Thành Huân (DNSGCT)