Mồ hôi là hiện tượng tự nhiên trên cơ thể, nhưng các nhà khoa học còn muốn khai thác nhiều hơn về nó. Những câu chuyện ly kỳ và những khám phá đã tiết lộ nhiều điều mới lạ hấp dẫn về mồ hôi.
Những vụ tử vong trong “lều liệu pháp mồ hôi”
Một trong những nhu cầu ngày nay là sống khỏe mạnh hơn. Ở đâu có nhu cầu, ở đó có những người kinh doanh gặt hái lợi nhuận. Một trào lưu là tìm kiếm sự thanh tẩy trong một nhà nghỉ liệu pháp mồ hôi, dựa trên truyền thống của một số nền văn hóa bao gồm cả những người Mỹ bản địa.
Hầu hết các nghi lễ đều được thương mại hóa, được quảng cáo để hứa hẹn một trải nghiệm tâm linh và giải độc thông qua mồ hôi. Một quá trình trải nghiệm tâm linh sâu sắc hơn có thể áp dụng cho một số người, nhưng vẫn không có gì đảm bảo cho các thân chủ.
Tuy nhiên, mồ hôi cũng không thải được độc tố. Năm 2009, một nhóm đã trả 9.000 USD mỗi người cho diễn giả tiếp thị James Arthur Ray cho một “nghi lễ lều” ở Arizona. Mọi thứ diễn ra nhanh chóng. Sau một giờ vào buổi lễ, một số người chịu không nổi, đã rời khỏi chiếc lều nóng. Mặc dù họ có biểu hiện bị bệnh, Ray vẫn khuyến khích họ ở lại, hứa hẹn những kết quả tuyệt vời. Thay vì vậy, 3 người đã chết trong lều và 18 người rốt cuộc phải vào bệnh viện.
Bí mật của người đàn ông đổ mồ hôi
Chuyện đổ mồ hôi của một người 60 tuổi đến từ Wisconsin, được xem là điều không bình thường. Người đàn ông này đổ mồ hôi như tắm. Các chu kỳ diễn ra cùng một nhịp điệu. Chúng xảy ra hàng tháng, và trong hơn 13 giờ, cứ vài phút ông lại đổ mồ hôi.
Tới năm 2019, chứng bệnh đã kéo dài được 3 năm. Các chuyên gia cũng đã chẩn đoán ông bị hyperhidrosis (đổ mồ hôi quá nhiều), nhưng không một ai có thể tìm ra được nguyên nhân. Không có nguyên nhân thông thường nào đối với chứng đổ mồ hôi trong trường hợp này.
- Xem thêm: Mồ hôi: Chất liệu quý giá của khoa học
Nhiều người nhún vai chịu thua, nhưng người đàn ông 60 tuổi này không chịu bó tay. Trong nhiều tháng, ông kiên trì viết ra những số liệu thống kê. Thời điểm các đợt đổ mồ hôi xảy ra và thời gian chúng kéo dài đều được ghi nhận cụ thể. Thông tin này vô giá đối với một chuyên gia muốn có mặt trong một lần bệnh nhân đổ mồ hôi. Dữ liệu cho phép họ dự đoán chính xác về lần đổ mồ hôi kế tiếp. Họ chứng kiến tận mắt người đàn ông bắt đầu đổ mồ hôi vào đúng thời điểm và bác sĩ nhận thấy có điều gì đó có thể làm rõ được bệnh lý.
Các phản ứng của bệnh nhân đã chậm hơn. Các xét nghiệm đã xác nhận sự nghi ngờ rằng các cơn co giật đang gây ra đổ mồ hôi. Rốt cuộc thuốc chống động kinh đã làm giảm đáng kể bệnh đổ mồ hôi kỳ quặc này.
Mồ hôi tiết lộ giới tính
Năm 2015, các nhà khoa học đã ngưng xem dấu vân tay chỉ là hình ảnh. Họ phát hiện ra rằng các đường vân và các vòng xoắn cũng cung cấp dữ liệu sinh hóa. Nhóm nghiên cứu chủ yếu quan tâm đến các dấu vết đọng lại của mồ hôi.
Trong trường hợp này, thông tin đã giúp thiết kế một cách để phân biệt giữa nam và nữ. Vì nữ giới có lượng acid amino gấp đôi trong mồ hôi của họ, như vậy chỉ cần một thử nghiệm đơn giản đã tiết lộ giới tính của một người với độ chính xác 99%.
Tương lai của dấu vân tay vẫn hứa hẹn. Các dấu ấn sinh học khác không chỉ có thể giúp tiết lộ về chủng tộc và độ tuổi của một người, mà các nhà khoa học còn hướng đến việc thiết kế các bộ dụng cụ đơn giản mang lại các kết quả tức thì. Thêm nữa, phân tích mồ hôi có giá thành rẻ. Một biện pháp hiệu quả, chi phí thấp, để lập hồ sơ về một người đã rời khỏi hiện trường vụ án, điều này luôn được chào đón trong khám nghiệm pháp y.
Những băng đô tiết lộ sức khỏe
Chúng ta đã có các băng đeo cổ tay để đếm calo và nhịp tim. Tuy nhiên, vào năm 2016, các nhà khoa học đã chế tạo ra một máy theo dõi tối ưu. Nó được sinh ra do nhu cầu sử dụng các phân tử, không chỉ xét nghiệm máu thuần túy, để đánh giá sức khỏe. Mồ hôi là chất dẫn hoàn hảo. Nó được nạp với các hóa chất và thường có sẵn.
Nhóm nghiên cứu đã tạo ra các thiết bị cảm biến nhạy cảm có thể dùng làm băng đô hoặc dây băng cổ tay. Thiết bị theo dõi các phân tử mồ hôi trong thời điểm hiện tại, cập nhật các dữ liệu về mức độ tiết sữa, natri, glucose, kali và nhiệt độ cơ thể. Sau đó dữ liệu được gửi theo đường truyền vô tuyến đến điện thoại thông minh.
Việc “đọc chỉ số glucose không xâm lấn” (tức đo nồng độ glucose trong máu mà không cần lấy máu) trong thời điểm thực vẫn là lựa chọn thay thế được tìm kiếm cho những người có vấn đề về đường huyết. Băng này có thể điều chỉnh lượng thuốc để hoàn thiện. Máy đọc các chỉ số natri, kali và nhiệt cũng có thể hoạt động như một hệ thống cảnh báo sớm cho các vận động viên. Những người chơi thể thao có thể ngăn ngừa được sự cố mất nước, bị sốc nhiệt hoặc chuột rút cơ bắp trước khi chúng xảy ra.
Giải phẫu để ngăn đổ mồ hôi
Có khoảng 7,8 triệu người Mỹ bị bệnh hyperhidrosis, tức chứng đổ mồ hôi quá nhiều. Trong trường hợp của Alissa Brown, căn bệnh khiến hai bàn tay cô bị ướt át. Cô bị mặc cảm ở trường về chứng bệnh cô phải chịu đựng, và cô phải từ bỏ mối tình vừa mới chớm.
Năm 12 tuổi, Alissa đã tìm thấy cơ hội để có một tương lai tốt hơn, một thủ thuật có khả năng gây tử vong cao gọi là phẫu thuật cắt bỏ hạch thần kinh giao cảm (ETS). Trong ETS, các bác sĩ phẫu thuật thu gọn cả hai buồng phổi để phá hủy các dây thần kinh cụ thể trong ngực.
Vào thời điểm đó, cha cô không muốn có những rủi ro bao gồm rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp cực độ và thậm chí tử vong. Nhưng Alissa đã quyết định vào năm cô 23 tuổi. Do đang khổ sở điều trị bệnh tâm thần vì đổ mồ hôi, nên cô chấp nhận những rủi ro đó.
Năm 2015, Alissa trải qua cuộc phẫu thuật khó khăn. Cũng may là nó đã thành công. Hoạt động nghệ thuật, bắt tay, lái xe và đánh máy đều không còn bị đổ mồ hôi. Nhưng thật không may, bây giờ cô phải đổ mồ hôi đền bù. Tác dụng phụ của cuộc phẫu thuật này đã khiến cho việc đổ mồ hôi từ nhẹ cho đến nặng diễn ra ở những nơi khác trên cơ thể. Cuối cùng cô phải thừa nhận, thà rằng sống chung với những triệu chứng như trước đó, với hai bàn tay ướt liên tục, xét ra lại còn đỡ khổ hơn.
Robot biết đổ mồ hôi
Công nghệ robot và trí thông minh nhân tạo có thể khiến mọi thứ trở nên kỳ lạ. Nhưng điều kỳ lạ nhất mà nhân loại đã chứng kiến gần đây, đó là một con robot toát mồ hôi.
Vẫn chưa rõ Zackhiro được chào đời ra khi nào, nhưng vào năm 2017, nó đã có mặt tại Đại học Tokyo. Nó cũng có một người em tên Kengoro. Điều khiến cặp đôi này trở nên nổi bật là khả năng di chuyển giống như người của chúng, một điều chưa từng có trước đây. Thậm chí còn kỳ lạ hơn, khi Zackhiro đến phòng tập gym, nó thường đổ mồ hôi.
Sau một vài động tác kéo giãn và tập bụng (sit-ups), bộ máy bên trong robot bắt đầu nóng lên. Hiệu ứng không mong muốn này đã được khắc phục bởi nước lưu thông qua bộ xương kim loại của Zackhiro. Kế đến, robot sẽ xả hơi qua một số lỗ thông hơi. Nó có thể không phải là cách con người hạ nhiệt bằng mồ hôi, nhưng nó hoạt động khá giống.
Những phụ nữ ngửi được mùi bệnh lậu
Năm 2011, các nhà khoa học Nga đã nhét những miếng bông gòn vào nách của 34 người đàn ông. Chỉ có 16 người khỏe mạnh. 5 trong số những người này đã được chữa khỏi bệnh lậu, có 13 người đã mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD).
Sau một giờ, các miếng bông gòn đã được gỡ bỏ. Sau đó, cả đội chạy đến bên các phụ nữ và yêu cầu 18 phụ nữ ngửi. Sau đó, những người phụ nữ đã mô tả các miếng đệm bằng cách chọn các từ trong danh sách bao gồm các từ “mùi phân hủy” và “mùi thực vật”. Họ cũng phải đánh giá các mẫu mồ hôi trên thang điểm 10 về cảm giác dễ chịu.
Có một sự khác biệt rõ rệt giữa những người đàn ông khỏe mạnh, những người có bệnh STD. Những phụ nữ đã mô tả một nửa số bệnh nhân mắc bệnh lậu là “mùi phân hủy” và chỉ nói tương tự đối với 32% còn lại. Khoảng 26% nam giới khỏe mạnh được mô tả là “mùi thực vật”, trong khi 10% của nhóm người bị lây nhiễm nhận được mô tả tương tự.
Các nhà nghiên cứu không rõ vì sao mũi của phụ nữ lại có khả năng này. Họ kết luận rằng điều đó có thể là một cơ chế tiến hóa nhằm để loại bỏ các đối tác tình dục rủi ro.
Mồ hôi làm cho nam giới hợp tác
Nghe có vẻ như một bộ phim dở tệ. Những người đang bị điều khiển bởi mồ hôi của những người khác. Nhưng đây là trường hợp khi những nam tình nguyện ngửi đổ mồ hôi vào năm 2013. Nghiên cứu trước đây tập trung vào hậu quả tình dục của pheromone (mùi hương hấp dẫn bạn tình) do đánh hơi giữa nam và nữ. Nhóm đặc biệt này đã thử nghiệm phản ứng của nam giới với androstadienone, một pheromone trong mồ hôi nam.
Bốn mươi người được chia thành từng cặp để chơi một trò chơi trên máy tính. Thay phiên nhau, mỗi người chơi đưa ra một đề nghị tài chính mà người kia có thể chấp nhận hoặc từ chối. Sau một thời gian, các nhà khoa học đã gián đoạn trò chơi để cho những người tham gia ngửi thấy một giả dược (placebo) hoặc androstadienone (tình dược).
- Xem thêm: Khi mồ hôi đổ ra khác thường
Không ai trong số các tình nguyện viên biết rằng người nào đã nhận được pheromone, nhưng các nhà nghiên cứu đã làm. Họ cho phép trò chơi tiếp tục và nhận thấy một sự thay đổi gây hiếu kỳ ở những người tham gia bị rối trí vì androstadienone.
Mức testosterone nơi họ tăng lên, họ trở nên hào phóng và hợp tác hơn. Trung bình, họ cung cấp cho đối tác trò chơi của họ thêm nửa euro và chấp nhận các đề nghị chẳng mang lại cho họ chút lợi lộc nào.
Thời trang thân thiện mồ hôi
Khi bạn mua một chiếc áo được làm bằng hàng vải bioLogic, bạn có quyền hét lên: “Nó đang sống!” Nhóm thiết kế Frankenstein design nói rằng có thể phù hợp trong trường hợp này khi xem xét rằng trang phục bioLogic chứa đầy vi khuẩn.
Năm 2015, MIT và New Balance đã hợp tác để tạo ra một vật liệu dễ thở khi phát hiện thấy có mồ hôi. Họ đã chọn vi khuẩn Bacillus subtilis natto vì nó nhạy cảm với độ ẩm. Điều này rất quan trọng vì mồ hôi của con người có thể gây ra sự thay đổi độ ẩm. Các vi khuẩn cũng vô hại, và thậm chí FDA (cục quản lý thực dược phẩm Mỹ) ưa thích sự lựa chọn này.
Thông thường, những vi khuẩn này sống trong đất, nhưng dự án đã hợp nhất các sinh vật sống với hàng vải. Các vi khuẩn đã được hạn chế trong một mô hình nhất định. Độ ẩm cao của mồ hôi khiến cho chúng co lại, dẫn đến các cạnh bên trong hoa văn mở ra như những con mắt.
Trong một cuộc biểu diễn, người vũ công mặc chiếc áo bioLogic bắt đầu toát mồ hôi. Đáp lại, những hình tam giác nhỏ mở ra sau lưng anh. Chiếc áo không chỉ nhận ra rằng cơ thể người đang nóng lên, mà nó còn phản ứng với một sức hấp dẫn đầy hứa hẹn trong tương lai.
