Độ dài của một giấc ngủ ngắn vào ban ngày có thể từ một cái chợp mắt nhanh 5 phút đến hơn 1 giờ. Có bằng chứng mới cho thấy những giấc ngủ ngắn vào ban ngày có thể làm giảm nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ, nhưng chỉ khi giới hạn một vài lần một tuần. Nghiên cứu, được công bố trên tạp chí Heart, dựa trên dữ liệu được thu thập từ gần 3.500 người sống ở Thụy Sĩ.
Nadine H#usler, bác sĩ nội khoa tại Bệnh viện Đại học Lausanne, và là tác giả chính của nghiên cứu mới cho biết: “Chúng tôi đã xem xét những người trưởng thành khỏe mạnh và thấy rằng những người thỉnh thoảng ngủ trưa – một hoặc hai lần một tuần – có nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn so với những người không ngủ trưa”.
H#usler và các đồng nghiệp đã theo dõi những người tham gia trong 5 năm. Tất cả nằm trong độ tuổi từ 35 đến 75 tuổi, về cơ bản, đều khỏe mạnh, không có bất kỳ dấu hiệu nào về bệnh tim và không ai bị thiếu ngủ quá mức.
Tần suất ngủ trưa đa dạng. Hơn một nửa, 58%, cho biết họ không bao giờ ngủ trưa vào ban ngày, trong khi khoảng 1/10 cho biết họ làm điều đó hàng ngày. Khoảng 1/5 những người tham gia đạt được điểm tối ưu của giấc ngủ trưa mà các nhà nghiên cứu tìm kiếm: một đến hai lần mỗi tuần. Đó là tần suất ngủ trưa không thường xuyên giúp làm giảm 48% nguy cơ đau tim, đột quỵ hoặc suy tim.
Thời lượng ngủ trưa dường như không ảnh hưởng đến các phát hiện, bao gồm cả chợp mắt 5 phút đến ngủ ngắn hơn một tiếng. Bởi vì nghiên cứu được thực hiện dựa trên quan sát, mối quan hệ nhân quả không được chứng minh.
“Có thể những người ngủ trưa 1 lần đến 2 lần một tuần là những người ưu tiên giấc ngủ trưa, bởi vì họ biết rằng họ không ngủ đủ trong tuần” – Céline Vetter, giáo sư tại Đại học Colorado Boulder, người nghiên cứu nhịp sinh học và gián đoạn giấc ngủ, cho biết. Vetter không tham gia vào nghiên cứu trên.
Việc ngủ trưa có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim như thế nào vẫn chưa rõ ràng. “Dự đoán tốt nhất của chúng tôi là một giấc ngủ ngắn vào ban ngày chỉ làm giảm căng thẳng do ngủ không đủ giấc”, H#usler nói.
Thật vậy, một nghiên cứu lớn về những người trưởng thành khỏe mạnh sống ở Hy Lạp được công bố vào năm 2007 cho thấy những người ngủ trưa ít nhất ba lần một tuần có nguy cơ bị đau tim thấp hơn. Những lợi ích rõ ràng nhất được tìm thấy ở những người đàn ông đang làm việc và các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng vào thời điểm đó những giấc ngủ ngắn giúp giảm căng thẳng. Điều này không có nghĩa là các bác sĩ nên bắt đầu kê đơn thuốc ngủ trưa để có sức khỏe tim tối ưu, chủ yếu là vì không có cách nào để biết “liều lượng” nào là tốt nhất.
“Thế nào là thời gian, thời lượng và tần suất cho những giấc ngủ ngắn? Chúng ta có thể tính một cái ‘ngủ gật’ 5 phút như một giấc ngủ ngắn không?”. Yue Leng, một nhà dịch tễ học nghiên cứu hành vi giấc ngủ tại Đại học California San Francisco, trao đổi trong một bài xã luận được xuất bản cùng với nghiên cứu mới.
“Chúng ta thực sự không biết nhiều về giấc ngủ ngắn. Có rất nhiều thứ cần học hỏi”, Leng nói với NBC News. H#usler cũng đồng tình “Điều thực sự quan trọng là các nghiên cứu khác xác nhận những phát hiện này”.
Những lợi ích của một giấc ngủ ngon buổi tối phổ biến hơn. “Mọi chức năng sinh lý mà chúng tôi xem xét – từ quá trình trao đổi chất đến hệ thống miễn dịch – đều liên quan đến việc bạn ngủ trong bao lâu”, Vetter nói.
Việc thiếu ngủ cũng làm tăng nguy cơ béo phì, một yếu tố nguy cơ được biết đến đối với bệnh tim. Nhưng khi nói đến những giấc ngủ ngắn vào ban ngày, dường như có một ranh giới rõ ràng giữa khi nào chúng có thể hữu ích và khi nào chúng có thể gây hại.
- Xem thêm: Ngủ trưa giúp làm việc hiệu quả hơn
Một nghiên cứu chứng minh rằng những người ngủ trưa vào cuối tuần để bù lại cho những đêm thiếu ngủ trong tuần, có xu hướng ăn vặt nhiều hơn, làm tăng nguy cơ tăng cân quá mức.
Ở người lớn tuổi, ngủ trưa thường xuyên có thể là dấu hiệu của một vấn đề tiềm ẩn, như bệnh Alzheimer. Leng nói: “Nếu người lớn tuổi ngủ ngày nhiều hơn, giấc ngủ kéo dài hơn, đó có thể là một báo động”.
Những cách đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim bao gồm chế độ ăn nhiều trái cây, rau và dầu có lợi cho tim, không hút thuốc, giữ cân nặng và huyết áp ở mức khỏe mạnh và tập thể dục thường xuyên. Trong khi đó, Viện Y học Giấc ngủ Hoa Kỳ khuyến cáo hầu hết người trưởng thành nên ngủ ít nhất bảy tiếng mỗi đêm để có nhiều lợi ích sức khỏe.
Dưới đây là một số lời khuyên từ các chuyên gia về giấc ngủ để có một thói quen ngủ tốt:
- Thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày, ngay cả vào cuối tuần hoặc trong các kỳ nghỉ.
- Giữ phòng ngủ ở nhiệt độ mát mẻ.
- Hạn chế tiếp xúc với ánh sáng mạnh vào buổi tối và tránh dùng caffeine và rượu trước khi đi ngủ.
- Tắt các thiết bị điện tử ít nhất 30 phút trước khi đi ngủ.
- Tập thể dục thường xuyên và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh.
