Có người uống matcha latte không phải vì thích, mà vì tin rằng trong ly trà xanh có ẩn giấu bí kíp thanh xuân. Vậy mà sau vài tháng kiên trì, tóc vẫn rụng như lá rơi mùa thu. Thế là nảy ra câu hỏi hơi khó nhằn: matcha latte – thần dược nhan sắc, hay thủ phạm lặng lẽ làm thưa mái tóc?
Sáng nay đi ngang quán trà Nhật trong hẻm, tôi thấy mấy bạn trẻ xếp hàng khá đông. Người thì gọi “matcha latte không đường”, người thì dặn thêm “một muỗng collagen”. Nghe xong mà bật cười. Có lẽ ai đó đang nuôi hy vọng: uống xong, tóc sẽ mọc thêm vài sợi, da sẽ mịn thêm một chút.
Người ta vốn thích những phép màu gói gọn trong một ly nước. Một màu xanh mướt mắt, bọt mịn như mây, nghe tên cũng sang trọng. Thế là yên tâm nhấp một hơi, chờ cơ thể biến đổi. Nhưng, đời đâu có dễ như quảng cáo.
Matcha thực chất chỉ là bột trà xanh, giàu chất chống oxy hóa, đặc biệt là catechin EGCG. Thứ này có ích, giúp giảm lão hóa tế bào, tốt cho tim mạch, não bộ. Nhưng matcha cũng là một dạng caffeine. Uống chừng mực thì khỏe khoắn, tỉnh táo. Uống quá tay thì mất ngủ, tim đập nhanh, và quan trọng hơn – có thể gây thiếu sắt. Mà thiếu sắt thì tóc dễ rụng. Vậy nên, nếu thấy tóc lơi thơi sau khi uống matcha, vấn đề có thể nằm ở giấc ngủ hay chế độ ăn, chứ không hẳn ở ly trà.
Câu hỏi “matcha có gây rụng tóc không?” nghe ra cũng giống như “ăn xoài có làm béo không?”. Ăn một trái thì ngon lành, ăn cả chục trái một lúc thì nổi mụn, tăng đường huyết. Cái gì cũng vậy, vừa phải thì bổ, lạm dụng thì hại.
Còn collagen thì sao? Trong trí tưởng tượng của nhiều người, collagen như bà tiên cứu rỗi. Uống vào, tóc mượt, da căng, móng hồng hào. Nghe qua rất mê. Nhưng collagen thực chất chỉ là protein. Vào ruột, nó bị phân cắt thành acid amin, rồi acid amin ấy được cơ thể sử dụng tùy nhu cầu. Có thể ráp lại thành collagen, mà cũng có thể thành một loại protein nào khác. Giống như gỡ gạch từ một ngôi nhà, mang về có thể xây lại biệt thự… hoặc chỉ đủ làm cái chuồng gà.
Một số nghiên cứu nhỏ lẻ ghi nhận collagen uống vào có thể giúp da đàn hồi hơn, nhăn ít đi, hoặc khớp đỡ đau. Nhưng với tóc và móng, chưa có bằng chứng rõ ràng. Vậy nên, trộn collagen vào matcha rồi hy vọng tóc mọc um tùm, chỉ là niềm tin. Tin thì cứ tin, miễn ví tiền không quá mỏng.
Nỗi ám ảnh thật sự nằm ở chỗ khác: tuổi tác. Ai cũng sợ cái ngày soi gương thấy vài nếp nhăn mới, vài sợi tóc nằm lại trên lược. Matcha hay collagen trở thành cứu cánh tâm lý – một cách để mua sự yên tâm. Dẫu biết lão hóa là lẽ tự nhiên, người ta vẫn muốn trì hoãn nó, dù chỉ một chút.
Từ tuổi 25 trở đi, cơ thể sản xuất collagen ít dần. Không có xét nghiệm nào đo chính xác, chỉ có dấu hiệu: da nhăn, khớp kêu, tóc khô. Khi đã là chuyện tự nhiên, thì một ly nước màu xanh cũng không thể xoay ngược đồng hồ sinh học.
Tôi nhớ một chị bạn từng khoe: “Em uống collagen hơn năm nay, thấy da có vẻ sáng hơn, tóc thì… chắc cũng thế thôi. Nhưng có thể nhờ em ngủ sớm, bớt ăn khuya nữa”. Nghe vậy chỉ biết cười. Đôi khi, hiệu quả không đến từ hũ bột, mà từ nếp sống đi kèm.
Matcha cũng thế. Uống một ly matcha buổi sáng, thong thả ngắm phố, tinh thần sẽ nhẹ nhõm. Nhưng nếu uống với tâm thế chờ tóc mọc như nấm sau mưa, thì chỉ chuốc thêm thất vọng.
Dù vậy, cũng không nên phủ nhận hoàn toàn. Matcha chứa chất chống oxy hóa, tốt cho sức khỏe. Collagen, dù không thần kỳ, vẫn bổ sung acid amin và đôi khi kèm thêm vitamin, khoáng chất. Nhưng lợi ích, nếu có, thường chỉ là cải thiện nhẹ, không biến người bốn mươi thành đôi mươi.
Cái cần thiết hơn là lối sống: tránh nắng gắt, ăn ít đường để bảo vệ collagen tự nhiên, ngủ đủ để hormone điều hòa. Những thứ đó hiệu quả hơn hẳn một ly matcha latte thêm collagen.
Có bác sĩ da liễu từng đùa: “Nếu collagen bôi ngoài da thấm tốt, thì ai cần tiêm botox nữa?”. Câu nói nghe vui nhưng đúng. Nếu matcha thật sự giúp tóc mọc nhanh, hẳn nó đã thành thuốc trị hói từ lâu, chứ chẳng phải món uống kèm bánh ngọt.
Tóm lại, uống matcha hay collagen cũng giống như mua một chút niềm tin. Đời sống vốn nhiều căng thẳng, có thứ gì khiến ta tin rằng mình đang chăm sóc bản thân – cũng đáng giá. Chỉ tiếc, đôi khi niềm tin ấy được dựng lên nhiều hơn từ quảng cáo chứ không từ khoa học.
Thôi thì, uống thì cứ uống. Nhưng đừng ảo tưởng. Bởi cuối cùng, uống xong soi gương, tóc vẫn thế, chỉ có ví tiền là mỏng hơn.
Ngoài kia, quán trà vẫn đông, những ly matcha xanh rì vẫn ra đều tay. Người ta tiếp tục nhấp ngụm trà, chờ phép màu nhỏ giọt xuống mái tóc. Còn tôi, chỉ mong tóc mình còn đủ… để chải.
