Thoạt nhìn ảnh chụp những tác phẩm của Fideli Sundqvist, người ta không khỏi liên tưởng đến tranh tĩnh vật của những bậc thầy trong quá khứ như Diego Velázquez, Juan Sánchez Cotán hay Balthasar van der Ast; đáng ngạc nhiên là nữ nghệ sĩ trẻ Thụy Điển đã thực hiện những “bức tranh” 3D đó bằng giấy.
Sinh năm 1987 tại Uppsala, một thành phố không xa thủ đô Stockholm, Fideli Sundqvist (tên khai sinh là Agnes Cecilia Fideli Siri Charlotte Sundqvist) vào đời với nghề thiết kế mỹ thuật và minh họa sách báo, sau đó cô tập trung vào lĩnh vực tạo hình với giấy và mau chóng nổi tiếng nhờ tài năng đặc biệt trong lĩnh vực này. Từ quê nhà Thụy Điển, tác phẩm giấy của Fideli Sundqvist đến với những phương trời xa, từ Âu sang Á, và nói như nhà thiết kế thời trang danh tiếng Louis Vuitton thì tác phẩm giấy của Fideli Sundqvist là “tất cả, ngoại trừ sự nhàm chán”.
Là con của một nữ nghệ nhân làm đồ gốm và một nhà sử học tôn giáo, Fideli Sundqvist sớm yêu thích nghệ thuật như cô hồi tưởng thời niên thiếu của mình: “Năm lên chín tuổi, tôi đã tự làm được một chiếc bình gốm và sau đó chiếc bình được bán trong dịp lễ hội Trung cổ. Và cứ vào dịp Giáng sinh hằng năm, cha mẹ tôi lại ra quảng trường thành phố Uppsala để bán những bình gốm do mẹ tôi làm. Nhờ đó, toàn bộ cách sống với sự tạo tác những sản phẩm (gốm), đem bán chúng và cuối ngày tính toán thu hoạch được như thế nào đối với tôi dường như luôn kỳ diệu và đầy hân hoan”.
Tuổi thiếu nữ, Fideli Sundqvist có thêm một niềm yêu thích nữa: âm nhạc. Cô chơi đàn guitar, piano và hát rồi tìm cách thực hiện những CD cho chính mình. Bước kế tiếp là phải làm bìa cho CD, từ đó Fideli Sundqvist tiếp cận với lĩnh vực thiết kế mỹ thuật và minh họa, điều mà cô “chưa từng bị tác động sâu sắc đến thế” như cô cho biết. “Tôi bắt đầu chuyển âm nhạc và ca khúc của các ban nhạc thành tranh minh họa. Tôi hết sức hâm mộ ca sĩ Bright Eyes. Và nhớ là anh ấy có một album với bìa được thực hiện bằng kỹ thuật in khắc lino. Thế là tôi làm bìa CD tương tự như thế. Điều đó chẳng khó mấy tôi không bao giờ thích đến trường nhưng lại mê làm việc bằng đôi tay của chính mình, sáng tạo những nội dung và cách thức thực hiện khác nhau”. Dù “không thích đến trường” nhưng Fideli Sundqvist vẫn học hành đến nơi đến chốn. Tốt nghiệp bậc trung học, cô theo học khoa Mỹ thuật, Thủ công và Thiết kế bậc đại học.
Vào năm thứ hai, cô sinh viên Fideli Sundqvist đã khám phá nghệ thuật giấy. Đó là khi anh trai cô lúc đang theo học tại Bắc Kinh đã mang về nhà một cuốn sách nói về nghệ thuật giấy. Fideli Sundqvist nhớ lại cảm giác kính trọng đối với những người đã bỏ nhiều thời giờ và tâm trí để làm những tác phẩm giấy in trong sách, nhưng chính điều đó khiến cô muốn thử sức mình trong lĩnh vực nghệ thuật mới mẻ này. Bước quan trọng là làm thế nào để thực hiện được những tác phẩm giấy 3D. “Một đêm nọ, khi đang xem một vài bộ phim hành động và dù không mấy chú ý đến phim nhưng tôi chợt nảy ra ý tưởng thật sống động về một chú voi lặn dưới nước, giữa đám san hô đầy màu sắc và theo sau nó là một quả cầu rất lớn màu đỏ. Bây giờ thì tôi có thể thực hiện ý tưởng đó bất kỳ lúc nào, nhưng lúc đó thì tôi chưa từng nhìn thấy một cấu trúc giấy 3D nào. Trong mười tuần, cứ từ sáng đến tối, tôi làm con voi 3D đó cho bài tốt nghiệp đại học của mình…” – Fideli Sundqvist hồi tưởng.
Nay thì danh sách các khách hàng của Fideli Sundqvist – là cá nhân và các công ty nổi tiếng ở Thụy Điển và các nước – đã dài hơn rất nhiều so với cái tên khai sinh của cô. Fideli Sundqvist còn được mời triển lãm tại nhiều gallery và bảo tàng ở khắp Thụy Điển. “Tôi có thể theo đuổi nghệ thuật giấy suốt đời mình và từ khi cảm thấy thích lĩnh vực có quá nhiều sự chọn lựa này, tôi chưa bao giờ biết chán…”, Fideli Sundqvist nói như thế khi trả lời phỏng vấn của tạp chí Strictly Paper. Tình yêu dành cho giấy và nghệ thuật giấy được Fideli Sundqvist thể hiện trong hai tập sách, tập đầu là sách tranh minh họa dành cho thiếu nhi – xuất bản khi cô mới tốt nghiệp đại học, tập thứ hai có tựa Tôi yêu giấy (I love paper) xuất bản cuối năm 2013.
- Lê Bản
