Cho đến nay số tiền khổng lồ có được từ quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước (DNNN) chưa được thống kê cụ thể và hiệu quả sử dụng vẫn là câu hỏi chưa có trả lời. Ông Tô Hải, Tổng giám đốc Công ty chứng khoán Bản Việt từng nghiên cứu quá trình cổ phần hóa lâu năm đã bày tỏ băn khoăn như vậy khi trả lời phỏng vấn của chúng tôi.
Trước tiên là những con số. Nếu chỉ đơn thuần nhìn vào số liệu thống kê, cổ phần hóa đang thụt lùi. Ông có nghĩ như vậy?
Đầu những năm 1990 chúng ta có 12.000 DNNN, đến năm 2001 còn hơn một nửa và nay còn 1.300, trong đó 55% doanh nghiệp được cổ phần hóa. Hai năm gần đây, tiến trình gần như bế tắc khi cả năm ngoái và sáu tháng đầu năm nay chỉ cổ phần hóa được 10 đơn vị. Sự thụt lùi về số lượng là có và xem ra sắp tới chưa thể đẩy nhanh.
Giá hình thành từ các đợt IPO những doanh nghiệp lớn đều cao, thậm chí cao gấp vài lần giá hiện tại, và người mua, kể cả cán bộ công nhân viên, thua lỗ…
Khi thị trường chứng khoán suy giảm, phần lớn nhà đầu tư tham gia IPO thua lỗ nặng. Điều này buộc công chúng có cái nhìn đúng đắn hơn về định giá DNNN khi cổ phần hóa, và giá cả mang tính thời điểm của thị trường.
