Trong số báo tuần trước, DNSGCT đã giới thiệu khái quát nền giáo dục Nhật Bản cũng như sáu đối tượng được nhận học bổng của Chính phủ Nhật. Thể theo yêu cầu của nhiều bạn đọc, trong số báo này, chúng tôi sẽ hướng dẫn cụ thể về kỳ thi “đầu vào” đại học, đặc biệt kỳ thi này cũng được tổ chức tại Việt Nam.
“Giấy thông hành” vào đại học
Nhật Bản hiện có khoảng 700 trường đại học, với ba loại quốc lập, công lập (các trường do chính quyền địa phương thành lập) và dân lập. Hầu hết các trường đại học đều yêu cầu du học sinh phải dự thi đầu vào tại Nhật Bản là kỳ thi du học Nhật Bản (Examination for Japanese University Admission for International Students – EJU) hoặc kỳ thi Năng lực Nhật ngữ.
Theo Đỗ Huy, sinh viên Trường APU, Nhật Bản, kỳ thi EJU mới được áp dụng ở Nhật Bản và một số nước từ năm 2002, nhằm đánh giá “năng lực Nhật ngữ và kiến thức cơ bản” dành cho học sinh nước ngoài, có nguyện vọng học đại học tại Nhật Bản. EJU được tổ chức một năm hai lần (vào tháng 6 và tháng 11) trong nước Nhật và 10 thành phố ở các nước châu Á, trong đó có Hà Nội và TP.HCM. Tuy nhiên, chỉ mới có hơn 40 trường đại học Nhật Bản (chủ yếu là trường quốc lập và công lập) công nhận EJU được tổ chức ở nước ngoài.
Kỳ thi EJU không hạn chế về tuổi của thí sinh và số lần thi mà thí sinh tham gia, kết quả thi EJU có hiệu lực trong hai năm.
Môn thi bao gồm: tiếng Nhật, Toán, khoa học tự nhiên (hai trong ba môn Lý, Hóa, Sinh), khoa học xã hội (tiếng Anh). Trường đại học nơi thí sinh muốn du học sẽ chỉ định thí sinh phải dự thi môn nào. Thí sinh đang ở nước ngoài chỉ việc dự kỳ thi nhập học vào trường, mà cũng chỉ cần dự thi ở nước mình, sau đó thông báo kết quả cho trường đại học mình muốn dự tuyển.
Theo Tổng Lãnh sự quán Nhật Bản tại TP.HCM, học sinh Việt Nam muốn dự thi có thể đăng ký tại Trường ĐH Ngoại thương Hà Nội hoặc Phòng Nghiên cứu khoa học và Hợp tác quốc tế của Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn TP.HCM. Đề thi của EJU được lưu giữ tại Thư viện Khoa học Tổng hợp hoặc Thư viện Trung tâm Hợp tác Nguồn nhân lực ViệtNam- Nhật Bản.
Các trường đại học Nhật Bản sẽ căn cứ vào kết quả EJU cùng với một số hồ sơ khác như kết quả học phổ thông của thí sinh để xét, rồi gửi Giấy phép nhập học cho thí sinh. Không có khái niệm “đậu” hay “rớt” trong kỳ thi EJU. Tuy nhiên, nếu điểm thi EJU của bạn càng cao, có nghĩa là cơ hội được vào học đại học tại Nhật Bản của bạn càng lớn.
Cho dù không phải tất cả các trường đại học ở Nhật đều sử dụng kết quả kỳ thi EJU để xét tuyển sinh viên vào (tuy nhiên có đến 95% các trường đại học quốc gia, 65% các trường đại học công lập, 44% các trường đại học tư nhân đòi hỏi phải có EJU), nhưng nếu không có EJU, phạm vi theo học các trường sẽ bị thu hẹp. Do đó, tốt hơn hết, khi muốn đi du học Nhật Bản, bạn cần có EJU.
Kỳ thi Năng lực Nhật ngữ: đường lấy “visa du học”
Ngoài EJU, học sinh có thể dự kỳ thi Năng lực Nhật ngữ, nhằm đánh giá năng lực tiếng Nhật của những người học tiếng Nhật. Kỳ thi này gồm bốn cấp độ, thường được tổ chức vào ngày Chủ nhật đầu tiên của tháng 12 hằng năm tại Nhật Bản và rất nhiều nước trên thế giới trong đó có Hà Nội và TP.HCM. Để đăng ký dự thi ở Việt Nam, các bạn trẻ có thể liên hệ khoa Tiếng Nhật, Trường Ngoại ngữ Hà Nội; Trung tâm Ngoại ngữ, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn TP.HCM.
Để thi vào cao học, hoặc đại học, du học sinh có thể theo học các trường Nhật ngữ, do khoa Du học sinh (Ryugakusei Bekka) của các trường đại học dân lập tổ chức. Đây cũng là khoa có chương trình giáo dục dự bị dành cho những du học sinh, nghiên cứu sinh chuẩn bị thi vào đại học, cao học, đại học ngắn hạn. Nội dung chương trình bao gồm dạy tiếng Nhật, văn hóa Nhật Bản và những kiến thức cần thiết khác về Nhật Bản. Đa số khoa Du học sinh dạy văn hóa và những kiến thức về Nhật Bản bằng tiếng Nhật, nhưng vẫn có một số nơi dạy bằng tiếng Anh. Minh Anh, du học sinh Trường ĐH Kyushu, tỉnh Fukuoka khuyên: “Muốn chọn trường đại học có khoa Du học phù hợp, bạn phải căn cứ vào mục đích, lĩnh vực, chương trình mà bạn dự định sẽ học sau khi hoàn tất Nhật ngữ. Mỗi trường có cách tuyển chọn riêng, có trường có chế độ cho chuyển thẳng từ khoa Du học sinh lên đại học. Bạn nên liên hệ trực tiếp với trường để biết có những thông tin mới nhất, điều này đồng nghĩa với việc chọn trường của bạn sẽ phù hợp hơn”. (Chi tiết về khoa Du học của mỗi trường có thể truy cập webiste http://www.jasso.go.jp/study_j/documents/bekka.pdf).