Glucosamine là một trong những chất bổ sung phổ biến nhất mà chúng ta thường dùng khi bắt đầu có tuổi và bị đau khớp. Nhưng bạn thực sự biết gì khi dùng những chất bổ sung này?
Glucosamine tự nhiên
Glucosamine là một hợp chất tự nhiên được sản xuất trong các khớp của hầu như tất cả các loài động vật.
Vai trò chính của nó là giúp giữ cho sụn khỏe mạnh, dẻo dai và linh hoạt để làm lớp đệm cho xương tại các khớp và hấp thụ lực trong các khớp chịu lực.
Glucosamine cũng góp phần tạo độ trơn ổn định của chất lỏng trong hầu hết các khớp, được gọi là dịch khớp.
Khi qua tuổi 40, cơ thể chúng ta bắt đầu giảm sản xuất glucosamine, dẫn đến sụn cứng và suy yếu, giảm độ nhớt trong dịch khớp, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động và cảm giác của khớp.
Chất bổ sung Glucosamine
Hầu như không thể bổ sung Glucosamine thông qua chế độ ăn uống; vì vậy, nhiều người bị viêm khớp sử dụng chất bổ sung Glucosamine để giảm bớt đau khớp.
Nguyên liệu được sử dụng để làm chất bổ sung Glucosamine được tìm thấy trong tự nhiên và thường có nguồn gốc từ chitin trong động vật có vỏ như sò, ốc, tôm, cua, nhưng cũng có thể bắt nguồn từ một số loại thực vật như ngô và lúa mì.
Có ba loại chất bổ sung Glucosamine phổ biến trên thị trường hiện nay: Glucosamine sulfate, Glucosamine hydrochloride (HCL) và N-acetyl-glucosamine (NAG).
- Glucosamine sulfate
Glucosamine sulfate là loại được sử dụng thường xuyên nhất trong nghiên cứu lâm sàng. Đối với sức khỏe chung – đặc biệt là đầu gối – hầu hết các nghiên cứu cho thấy bổ sung Glucosamine sulfate hỗ trợ sức khỏe chung, và nó có thể làm chậm sự phân hủy tự nhiên của sụn đầu gối trong một khoảng thời gian dài.
Tuy nhiên, Glucosamine sulfate hầu như luôn có nguồn gốc từ động vật có vỏ như sò ốc, tôm và cua. Vì vậy, hãy thận trọng nếu bạn bị dị ứng với động vật có vỏ và nên chọn một chất bổ sung glucosamine có nguồn gốc từ thực vật.
- Glucosamine hydrochloride (HCL)
Không giống như Glucosamine sulfate, Glucosamine hydrochloride thường được sản xuất từ các nguyên liệu không có nguồn gốc từ động vật có vỏ.
Một số nghiên cứu cho thấy Glucosamine hydrochloride cung cấp lợi ích tương tự cho sức khỏe chung, và hình thức này phù hợp hơn cho người ăn chay, thuần chay và những người tìm kiếm sản phẩm không có nguồn gốc từ động vật có vỏ.
- N-acetyl-glucosamine (NAG)
N-acetyl glucosamine là một hợp chất độc đáo tạo thành từ glucosamine và acid axetic. Giống như các dạng Glucosamine khác, nó được dùng để hỗ trợ mô liên kết, nhưng nó cũng được sử dụng như một thành phần chống lão hóa cho da và có thể cung cấp một số hỗ trợ cho sức khỏe tiêu hóa.
Các công thức bổ sung Glucosamine trên thị trường thường được kết hợp thêm một hoặc nhiều thành phần được cho là có tác dụng nuôi dưỡng các mô liên kết và thúc đẩy sự bôi trơn và tính linh hoạt của khớp như Glucosamine, Chondroitin, MSM (methylsulfonylmethane), acid hyaluronic, collagen và sụn cá mập.
Ngoài Glucosamine và Chondroitin đã được nghiên cứu lâm sàng trong nhiều thập niên, các hoạt chất khác vẫn còn cần được nghiên cứu thêm.
Chất bổ sung Glucosamine có thật sự làm giảm đau khớp?
Việc sử dụng các chất bổ sung có chứa Glucosamine cho sức khỏe khớp và giảm đau khớp là một chủ đề đã được nghiên cứu và tranh cãi trong hơn bốn thập niên.
Các nghiên cứu kiểm soát ngẫu nhiên và dài hạn đã chỉ ra rằng việc bổ sung Glucosamine có thể giúp trì hoãn sự tiến triển của viêm khớp và đau liên quan đến thoái hóa khớp, đặc biệt là các khớp có trọng lượng lớn như đầu gối và khớp hông.
Trong các thử nghiệm từ 12 tuần đến ba năm, các đối tượng nghiên cứu cho biết họ giảm đau khớp nhờ việc sử dụng Glucosamine thường xuyên.
Ngoài ra, nghiên cứu được thực hiện trong hơn 12 tháng cho thấy Glucosamine sulfate tiếp tục có tác động tích cực đến sức khỏe và đau khớp trong khi Chondroitin và các liệu pháp kết hợp khác không chứng minh được hiệu quả.
Tuy nhiên, thử nghiệm can thiệp viêm khớp bằng Glucosamine/ Chondroitin do Viện Sức Khỏe Quốc gia Hoa Kỳ tài trợ đã không cho thấy lợi ích của việc giảm đau khớp nhờ dùng chất bổ sung Glucosamine.
Gần đây, một nghiên cứu khác cũng phát hiện ra rằng Glucosamine không làm chậm tổn thương sụn hoặc giảm đau đầu gối.
Một số nhà nghiên cứu cho rằng chất lượng hoặc liều lượng của Glucosamine ảnh hưởng đến kết quả của các nghiên cứu, trong khi những người khác chỉ ra sự hiện diện của lưu huỳnh trong Glucosamine sulfate có tác dụng sản xuất sụn và duy trì hiệu quả giảm đau và viêm.
Bất kể điều đó, nhiều nhà nghiên cứu lại chứng minh Glucosamine HCl là chất bổ sung an toàn hơn với ít tác dụng phụ hơn nhờ sử dụng các nguyên liệu có nguồn gốc từ thực vật thay vì nghiền vỏ ngoài của động vật có vỏ và làm giảm đáng kể các mối quan tâm về ô nhiễm và các phản ứng dị ứng.
Nhìn chung, Glucosamine đã được nhiều nghiên cứu xác nhận là an toàn và có hiệu quả trong việc giảm các triệu chứng của viêm xương khớp với liều lượng khuyến nghị là 1.500mg mỗi ngày trong tối đa ba năm.
Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xem xét chất lượng và thương hiệu thay vì chỉ đơn giản xem giá để xác định lựa chọn của bạn.
Một nghiên cứu từ năm 2000 cho thấy các chất bổ sung Glucosamine được bán với giá dưới 1 USD cho mỗi 1.200mg có hàm lượng thành phần hoạt chất không đảm bảo được hiệu quả mà nhà sản xuất công bố.
Tác dụng phụ của Glucosamine và Chondroitin
Cho dù Glucosamine thường được dung nạp tốt, bạn vẫn có khả năng gặp các tác dụng phụ của Glucosamine và Chondroitin, bao gồm: buồn nôn, tiêu chảy hoặc táo bón, ợ nóng và tăng khí trong đường ruột.
- Xem thêm: 4 thói quen xấu gây ra bệnh xương khớp
Tốt nhất bạn nên ngưng sử dụng Glucosamine và trao đổi với bác sĩ của mình nếu bạn gặp những triệu chứng trên sau khi dùng.
Ai không nên dùng các chất bổ sung hỗ trợ viêm khớp này?
Người bị bệnh tiểu đường nên thận trọng khi dùng Glucosamine vì nó có thể làm tăng lượng đường trong máu.
Người đang dùng thuốc làm loãng máu (thuốc chống đông máu) nên kiểm tra với bác sĩ trước khi dùng Glucosamine và Chondroitin.
Các chất bổ sung hỗ trợ viêm khớp này cũng có thể có tác dụng làm loãng máu; vì vậy, những người dùng Glucosamine và thuốc chống đông máu có thể phải kiểm tra máu thường xuyên hơn.
Glucosamine cũng có thể tương tác với một số thuốc chống ung thư nhất định. Vì vậy, hãy trao đổi với bác sĩ của bạn về tất cả các chất bổ sung mà bạn uống để xác định bất kỳ nguy cơ tiềm ẩn nào.
Những người bị dị ứng với động vật có vỏ cũng nên thận trọng khi sử dụng Glucosamine và Chondroitin có nguồn gốc từ động vật có vỏ.
Ngoài ra, ảnh hưởng của các chất bổ sung này đối với trẻ đang phát triển và đang lớn cũng chưa được biết đến.
Vì lý do đó, Glucosamine và Chondroitin không được khuyến cáo dùng cho trẻ em, phụ nữ có thai, phụ nữ đang cho con bú và phụ nữ có thể mang thai.