Được phát động từ tháng 3/2021, chương trình “Ánh sáng Hi vọng” sẽ triển khai các buổi khám mắt sàng lọc tại 3 tỉnh Đà Nẵng, Quảng Nam và Tiền Giang.
Hưởng ứng Tuần lễ Glôcôm Thế giới (7-13/3/2021) và Ngày Thị giác Thế giới (14/10/2021), Novartis Việt Nam phối hợp với tổ chức phát triển quốc tế Fred Hollows Foundation triển khai dự án “Ánh sáng hi vọng” – chương trình chăm sóc sức khỏe mắt, phòng chống mù loà kéo dài 1 năm tại Việt Nam. Chương trình hướng đến tăng khả năng tiếp cận đối với các dịch vụ chăm sóc mắt thông qua loạt sáng kiến cụ thể như khám sàng lọc cộng đồng, giáo dục sức khỏe mắt toàn diện tại 3 tỉnh Đà Nẵng, Quảng Nam và Tiền Giang.
Chương trình đặt mục tiêu giúp 1.300.000 người tiếp cận với kiến thức về chăm sóc sức khỏe thị giác, tổ chức khám sàng lọc cho 36.000 bệnh nhân. 700 bệnh nhân được chẩn đoán có bệnh lý về mắt sẽ được chuyển tuyến để tiếp tục điều trị. Chương trình tập trung hỗ trợ nhóm đối tượng là người lao động và trẻ em nghèo, dân tộc thiểu số, người khuyết tật và những người dễ bị tổn thương trong xã hội.
Tiến sĩ Shazli Ahmed Khan, Giám đốc ngành hàng Nhãn khoa, Hô hấp, Tâm thần kinh và Giảm đau, Novartis Việt Nam cho biết: “Trên thế giới hiện có hai tỷ người bị mù hoặc khiếm thị. Tuy nhiên, một nửa trong số đó không được tiếp cận với dịch vụ chăm sóc mắt và tỷ lệ này chiếm đến 90% tại các nước đang phát triển. Vì vậy, chúng tôi đang nỗ lực để cải thiện tình trạng này. Thông qua hợp tác với Quỹ Fred Hollows và Tổ chức Quốc tế về Phòng chống mù lòa (IAPB), chúng tôi sẽ đưa các dịch vụ chăm sóc mắt đến vùng sâu, xa tại Việt Nam để mọi người dân đều được tiếp cận với các dịch vụ y tế cần thiết.”
Bà Rachel O’neale, Giám Đốc Ngành hàng Dược phẩm Phát Minh, Novartis Việt Nam chia sẻ: “Novartis và Quỹ Fred Hollows đã phối hợp để nâng cao nhận thức và thực hiện các buổi khám mắt sàng lọc cho bệnh nhân tại Philippines và Việt Nam. Trên thực tế, rất nhiều trường hợp mù lòa có thể phòng ngừa được. Vì vậy, việc giáo dục người dân, đảm sức khỏe bảo thị giác của họ được chăm sóc và theo dõi liên tục là vô cùng quan trọng. Thị giác là một món quà quý giá và hợp tác lần này là cơ hội để chúng tôi bảo vệ món quà ấy.”
Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ước tính có 2,5 tỷ người trên thế giới đang phải đối mặt với tình trạng suy giảm thị lực. Ở các nước Đông Nam Á, bệnh võng mạc là nguyên nhân gây mù phổ biến thứ hai sau đục thủy tinh thể. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, từ độ tuổi 40 trở lên, tỷ lệ mắc các bệnh rối loạn võng mạc dao động từ 5,35% đến 21,02%. Nguyên nhân chính của các bệnh này là hiện tượng thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (AMD), bệnh võng mạc tiểu đường (DR), phù hoàng điểm do tiểu đường (DME) và tắc tĩnh mạch võng mạc (RVO). Tuổi thọ tăng, lối sống thay đổi, và các bệnh toàn thân như đái tháo đường, tăng huyết áp cũng là những yếu tố góp phần gây ra các bệnh lý nguy hiểm về mắt.
Bệnh Glôcôm (tăng nhãn áp) cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm thị lực. Theo WHO, có 78 triệu người mắc bệnh Glôcôm, trong đó 90% các trường hợp không được phát hiện ở các nước đang phát triển. Theo ước tính, đã có hơn 11 triệu người bị mù cả hai mắt do bệnh Glôcôm vào năm 2020 và con số có thể sẽ tăng lên đến 111,8 triệu người vào năm 2040.
Tuy nhiên, hệ thống y tế tại Việt Nam chỉ đang tập trung vào các bệnh rối loạn thị giác như đục thủy tinh thể, mắt hột và các tật khúc xạ do tỷ lệ mắc bệnh lớn. Trong khi đó, rối loạn võng mạc và Glôcôm chưa nhận được sự quan tâm phù hợp.
May mắn thay, nguy cơ mù lòa do bệnh võng mạc và Glôcôm có thể được ngăn ngừa nhờ chẩn đoán và điều trị kịp thời. Càng phát hiện và chữa trị sớm, bệnh nhân càng có nhiều cơ hội bảo vệ sức khỏe mắt và ngăn chặn nguy cơ mù lòa.
Theo Ông Huỳnh Phúc Tân, Giám đốc Điều hành Dự án tại Châu Á, Quỹ Fred Hollows cho biết: “9/10 trường hợp mù lòa có thể được ngăn chặn nếu phát hiện và điều trị kịp thời. Nhưng để đạt được điều này, chúng ta cần bắt đầu từ việc giáo dục. Nếu người dân được trang bị đầy đủ kiến thức về sức khỏe mắt và kiểm tra mắt thường xuyên, nguy cơ mù lòa cũng sẽ được giảm thiểu đáng kể. Trong khuôn khổ của dự án, chúng tôi sẽ nỗ lực tiếp cận nhiều người hơn nữa để khuyến khích mọi người chăm sóc sức khỏe mắt tốt hơn”.
Hướng đến mục tiêu tăng cường giáo dục về sức khỏe mắt cho cộng đồng, dự án “Ánh sáng hi vọng” đã và đang triển khai nhiều sáng kiến, trên cả kênh trực tiếp và trực tuyến, gồm biểu ngữ, tin nhắn, quảng cáo trên truyền hình và đài phát thanh, cũng như các sự kiện khám mắt tại 3 tỉnh Quảng Nam, Đà Nẵng và Tiền Giang.
Thông qua việc phối hợp với bệnh viện địa phương, chương trình còn tổ chức các sự kiện khám sàng lọc miễn phí. Tại đây, bệnh nhân sẽ nhận được tư vấn và hỗ trợ trực tiếp từ các bác sĩ và nhân viên nhãn khoa cũng như kiểm tra y tế nếu cần.
Hoạt động khám sàng lọc sẽ hướng đến nhiều nhóm đối tượng, bao gồm cả người trưởng thành thông qua các sự kiện cộng đồng và học sinh thông qua các sự kiện tại trường học. Trước đó, từ ngày 29/3 – 23/4/2021, Bệnh viện Mắt Quảng Nam đã tiến hành khám sàng lọc cho 1.500 học sinh tại các trường THCS Lê Lợi, THCS Lê Hồng Phong, THCS Lý Thường Kiệt và THCS Lý Tự Trọng, hướng dẫn các em về tầm quan trọng của khám mắt định kỳ để duy trì sức khỏe và thành tích học tập xuất sắc.
“Ánh sáng hi vọng” là một phần trong cam kết dài hạn của Novartis nhằm nâng cao nhận thức về sức khỏe mắt trong cộng đồng. Trong suốt 10 năm qua, Novartis toàn cầu đã thực hiện chương trình Excellence in Ophthalmology Vision Award (Giải thưởng Tầm Nhìn Nhãn khoa Xuất sắc – XOVA), nơi vinh danh các sáng kiến có đóng góp quan trọng trong lĩnh vực nhãn khoa và kiểm tra thị lực.
Trong năm 2019, dự án mô hình đào tạo trực tuyến về tầm soát bệnh Glôcôm tại các nước đang phát triển, bao gồm Việt Nam, đã vinh dự nhận được giải thưởng này. Dự án đã mang đến các khóa đào tạo, bao gồm tài liệu cho cả nhân viên y tế và phi y tế, các nội dung thực hành, bộ dữ liệu chính thức, thông tin về các tình trạng nguy hiểm và tài liệu giáo dục y khoa liên tục (CME). Theo ước tính, mô hình này đã đem lại lợi ích cho hàng triệu bệnh nhân tăng nhãn áp trong khu vực.
