Giữa vô vàn quảng cáo hấp dẫn về tác dụng bổ sung dinh dưỡng của thực phẩm chức năng, bạn thực sự cần những sản phẩm nào? Câu trả lời sẽ khác nhau ở từng độ tuổi, tình trạng sức khỏe và chế độ ăn uống của bạn, nhưng dưới đây là những chất bổ sung quan trọng nhất mà các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu khuyên bạn nên quan tâm.
Vitamin, khoáng chất, protein, acid amin và lợi khuẩn các loại thảo dược
Bổ sung thực phẩm chức năng là một chủ đề gây tranh cãi trong thế giới dinh dưỡng. Với một số chuyên gia dinh dưỡng, chế độ ăn uống cân bằng có nghĩa là bạn không cần phải uống thêm bất cứ thứ gì bởi vì cơ thể bạn đã có tất cả các vitamin và khoáng chất cần thiết. Trong khi đó, nhiều chuyên gia khác đã chứng minh rằng rất khó để có được tất cả các chất dinh dưỡng mà chúng ta cần từ các bữa ăn hàng ngày và ủng hộ việc bổ sung thực phẩm chức năng như là một cách dễ dàng để giữ cho cơ thể của chúng ta luôn khỏe mạnh. Nhưng bất kể sự tranh cãi đó, các chuyên gia dinh dưỡng đều đồng ý có những chất bổ sung cực kỳ quan trọng cho những đối tượng và độ tuổi nhất định.
Vitamin D và Canxi
Vitamin D và canxi đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với cơ thể trong suốt cuộc đời. Thông thường, vitamin D được tổng hợp một cách tự nhiên thông qua phơi nắng và rất khó hấp thu chỉ từ thức ăn. Canxi có nhiều trong các loại thực phẩm từ sữa và rau cải có màu xanh đậm, ngũ cốc và các loại hạt. Ở độ tuổi thiếu niên, cơ thể cần canxi để tăng trưởng xương và cơ bắp; khi trưởng thành, cơ thể tiếp tục cần chúng để duy trì khung xương chắc khỏe. Ở độ tuổi trung niên và tuổi già, cơ thể lại càng cần canxi hơn để làm chậm quá trình mất xương tự nhiên và ngăn ngừa hiện tượng loãng xương sớm.
Vấn đề cần lưu ý đối với nhu cầu canxi của cơ thể là khả năng hấp thụ chứ không phải là số lượng bổ sung. Canxi sẽ không được hấp thu tốt nếu thiếu vitamin D. Bổ sung canxi khi cơ thể bạn thiếu vitamin D thì canxi sẽ bị đào thải hoặc tạo thành các mảng bám trên thành động mạch, thận và sỏi mật. Chính vì vậy, Bộ Y tế Hoa Kỳ khuyến cáo tất cả người lớn (kể cả phụ nữ có thai và đang cho con bú) và trẻ em trên 1 tuổi nên cân nhắc sử dụng vitamin D bổ sung hàng ngày để ngăn ngừa tình trạng thiếu hụt vitamin D.
Những người có làn da sẫm màu hơn và những người trên 65 tuổi nên cân nhắc dùng bổ sung vitamin D quanh năm vì họ có nhiều rủi ro bị thiếu vitamin D hơn. Sự hấp thụ canxi còn phụ thuộc vào loại canxi được sử dụng, ví dụ: carbonate, citrate hoặc chelate. Canxi carbonate (từ đá vôi, san hô) được hấp thụ kém nhất. Do đó, hãy xem kỹ nguồn gốc của loại canxi mà bạn muốn dùng bổ sung.
Sắt
Sắt là một vi chất dinh dưỡng cực kỳ quan trọng bởi vì nó cùng với protein tạo thành hồng cầu vận chuyển oxy và carbone trong cơ thể. Những người ăn chay và phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ rất dể bị thiếu sắt. Thiếu sắt có thể dẫn đến thiếu máu, mệt mỏi, khó thở và da nhợt nhạt. Nó cũng có thể làm suy yếu hệ miễn dịch. Theo một nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng quốc gia (Bộ Y tế), tỷ lệ phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ ở Việt Nam bị thiếu máu là 28,8% và đối với các bé gái trong độ tuổi từ 11 đến 18, con số này tăng lên 45%. Sắt có nhiều trong thức ăn có nguồn gốc động vật.
Điều cần lưu ý là vitamin C và các acid hữu cơ có trong hoa quả và rau có tác dụng làm tăng khả năng hấp thu sắt, trong khi các chất ức chế hấp thu sắt thường có trong các thực phẩm nguồn gốc thực vật, như gạo, các loại ngũ cốc và đậu đỗ. Vì vậy, tùy theo chế độ ăn hàng ngày và độ tuổi, bạn có thể bổ sung sắt để đảm bảo nhu cầu của cơ thể.
Vitamin B12
Vitamin B12 rất quan trọng đối với những người theo chế độ ăn chay vì nó chủ yếu được tìm thấy trong các sản phẩm động vật như thịt đỏ. Vitamin B12 rất quan trọng cho một hệ thống miễn dịch và thần kinh khỏe mạnh và cần thiết để tạo ra các tế bào hồng cầu”. Vì vậy, nếu bạn là người ăn chay, bạn cần bổ sung vitamin này qua các loại thực phẩm chức năng.
Acid folic
Acid folic là một vitamin nhóm B (cụ thể là B9) đóng vai trò chính trong việc sản xuất tế bào máu đỏ và ống thần kinh tủy sống, não. Acid folic có nhiều trong các loại đậu, cam, gan, măng tây, củ cải, bông cải xanh. Đây là một chất bổ sung cực kỳ quan trọng cho phụ nữ chuẩn bị mang thai & trong thai kỳ nhằm ngăn ngừa các khuyết tật ống thần kinh như nứt đốt sống ở thai nhi.
Vitamin A và C
Trong khi các chuyên gia dinh dưỡng thường khuyên người lớn nên lấy các loại vitamin này từ chế độ ăn của họ, thì vấn đề này hoàn toàn khác ở trẻ em. Vì vậy, nếu con bạn đang học ăn hoặc không ăn được nhiều loại thực phẩm khác nhau, bạn cần bổ sung vitamin A và C cho bé để ngăn ngừa sự thiếu hụt vitamin và duy trì sự tăng trưởng và sức khỏe bình thường ở trẻ.
Omega 3
Những lợi ích của acid béo Omega-3 đã được công nhận từ trước đến nay. Omega-3 làm giảm viêm và có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim, ung thư và viêm khớp. Các acid béo Omega-3 cũng rất quan trọng đối với trí nhớ, nhận thức và hành vi.
Ngoài việc duy trì đủ lượng omega-3, điều quan trọng là phải đảm bảo tỷ lệ omega-3 phù hợp với lượng acid béo Omega-6 trong cơ thể của bạn để duy trì sức khỏe, và nghiên cứu cho thấy tỷ lệ lý tưởng là 1:1. Nếu bạn có chế độ ăn uống không lành mạnh, nhiều thực phẩm chế biến, dầu tinh chế và không đủ trái cây và rau quả, tỷ lệ omega-6 và omega-3 trong cơ thể bạn có thể từ 15:1 đến 17:1 và điều này sẽ gây bệnh. Khi đó, bạn phải bổ sung Omega 3.
Một vấn đề quan trọng khác khi bổ sung Omega 3 là cần phải cẩn thận về nguồn gốc của chúng, đặc biệt khi chúng được chiết xuất từ cá bởi vì rất nhiều loại trong số đó có chứa thủy ngân.
Lợi khuẩn
Tương lai của y học đang hướng tới hệ vi khuẩn của bạn – hệ sinh thái của vi khuẩn và các vi khuẩn khác sống trong ruột của bạn – để ngăn ngừa và chữa trị nhiều bệnh. Gần 80% hệ miễn dịch của chúng ta nằm trong ruột, và tới 95% serotonin – chất dẫn truyền thần kinh chịu trách nhiệm điều hòa tâm trạng – được sinh ra trong ruột.
Điều này có nghĩa rằng nếu sự cân bằng của vi khuẩn trong ruột của bạn bị mất đi, nó có thể dẫn đến một loạt các vấn đề, bao gồm khả năng tự miễn dịch, trầm cảm, lo lắng và ruột bị rò rỉ. Dùng lợi khuẩn mỗi ngày có thể giúp giữ cho hệ vi khuẩn của bạn cân bằng, thúc đẩy tiêu hóa khỏe mạnh, làm giảm sự khó chịu trong tiêu hóa, thúc đẩy nhu động ruột bình thường và hỗ trợ sức khỏe tổng thể.
Tuy nhiên, không phải tất cả các lợi khuẩn đều được tạo ra như nhau. Nhiều lợi khuẩn là một hỗn hợp của các chủng vi khuẩn, thường được cấy bằng sữa, đậu nành hoặc men, và thường cần phải được làm lạnh, khiến chúng khó vận chuyển. Tốt nhất bạn nên dùng một loại lợi khuẩn phổ rộng bao gồm các chủng vi khuẩn được tìm thấy tự nhiên trong ruột của bạn, và đã được nghiên cứu và chứng minh có thể tăng cường sức khỏe đường ruột và đáp ứng miễn dịch.