Ăn uống theo mùa là một trong những phương thức “ẩm thực liệu pháp” hiệu quả mà nhiều dân tộc trên thế giới đã áp dụng.
Vào những ngày hè nắng gắt oi nồng, những thực phẩm mang tính hàn luôn được ưa chuộng để tạo sự thanh nhiệt, giải cảm.
Nhiều món ăn với cách thức ăn uống độc đáo cũng nảy sinh, chẳng hạn như ủ những món nóng quen thuộc như mì, xúp trong đá lạnh, nước giải nhiệt… Chúng trở thành những món đặc sản theo mùa thú vị riêng của nhiều quốc gia.
Món gà tần sâm ngày hè của người Hàn
Hằng năm, trong lịch của người Hàn có ba ngày nóng nhất trong mùa hè, được gọi là Chobok, Jungbok, Malbok.
Trong những ngày này, món ăn có thể khiến cho người dân xứ này xếp hàng dài trước cửa hàng mặc cho trời nóng như đổ lửa chính là món giải nhiệt, thanh mát cơ thể – gà tần sâm (samgyetang).
Gà non làm sạch, được nhồi sâm cùng gạo nếp, hoàng kỳ, táo tàu rồi khâu lại bằng chỉ, cho vào nồi đá hầm trong nhiều giờ. Gà hầm sâm truyền thống trở thành món ăn bổ dưỡng, tiếp thêm sinh lực vào mùa hè ở xứ sở kim chi.
Ở những nhà hàng samgyetang địa phương nổi tiếng như Tosokchon (Seoul), tô gà tần sâm còn được dọn kèm với rượu sâm để thực khách nhâm nhi giải khát.
Mì lạnh – món ăn giải nhiệt nổi tiếng của Hàn Quốc
Mì lạnh không phải là món ngon mùa hè nổi tiếng của Hàn Quốc, bởi cả người Trung Quốc và người Nhật Bản cũng rất ưa chuộng món này, dù cách chế biến mỗi nơi mỗi khác.
Về cơ bản, mì lạnh được làm từ loại mì tương đối dai (như sợi mì soba) với nước thịt, ăn cùng thịt, rau củ, trứng, rong biển và nhiều loại thực phẩm khác tùy theo sở thích của từng vùng.
Nếu mì lạnh Hàn Quốc mang vị thanh ngọt nhờ nước ép quả lê thì món mì Nhật mang hương thơm của daishi (loại nước dùng hầm từ xương cá và rong biển), còn người Trung Quốc lại chuộng nước hầm nhiều vị từ xương heo cùng các loại rau củ.
Để nước dùng trong, người nấu phải hớt bọt và lọc thật nhiều lần nhằm loại bỏ toàn bộ lượng mỡ dầu của thực phẩm, sau đó ủ lạnh bằng nước đá. Nhờ đó mà tô mì thay vì nóng lại mát lạnh, không vương chút vị béo nào của dầu mỡ, thanh ngọt mà đậm đà, rất hợp khẩu vị trong mùa hè.
Món xúp lạnh của Tây Ban Nha
Món ăn này có xuất xứ từ Tây Ban Nha, thường được dùng vào mùa hè như một loại đồ ăn giải nhiệt. Xúp bao gồm nhiều loại rau củ như ớt xanh, cà chua, dưa chuột… xắt nhuyễn hầm cùng bánh mì sấy. Sau khi nêm nếm gia vị, xúp được cho vào tủ lạnh khoảng hai đến ba giờ.
Vị ngọt và cảm giác lạnh ê răng khiến những người lần đầu thưởng thức dễ lầm tưởng với chè ngọt hay một món tráng miệng đặc sắc. Để tăng thêm phần hấp dẫn, người Tây Ban Nha còn cho đá bào nhuyễn vào chén xúp rồi cho thật nhiều bánh mì sấy vào, vừa ăn vừa nhai lạo xạo, tạo thành một kiểu ăn xúp độc nhất vô nhị.
Thực đơn giải nhiệt mùa hè với lươn của người Nhật
Người Nhật có cách loại bỏ trạng thái mệt mỏi cuối ngày nắng nóng khá đặc biệt là thưởng thức món lươn. Họ dành riêng một ngày đặc biệt giữa mùa hè chỉ để… ăn lươn (Doyo Ushi no Hi)! Theo Âm lịch, Doyo được tính là ngày thứ 18 trước khi lập Thu – thời điểm nóng nhất trong năm.
Người Nhật tin rằng món ăn giàu vitamin B này có thể tăng hiệu quả trong việc chống chứng biếng ăn hay mệt mỏi trong mùa hè nóng nực. Lươn nướng ở Nhật là một món đặc sản, được rút xương, tẩm nước tương rồi nướng trên lửa.
Lớp da lươn khi đó không giòn mà vàng bóng, tỏa mùi thơm ngào ngạt. Lươn xuất hiện trong nhiều món ăn ở Nhật vào mùa hè, từ sushi, sashimi đến các món lươn tẩm chiên giòn, lươn hầm trong nồi đất, lươn ngọt…
Kem – Món ngon ngày hè trên khắp thế giới
Kem là món tráng miệng được ưa chuộng khắp thế giới trong mùa nóng và người dân châu Âu đặc biệ là người Ý tiêu thụ kem mạnh nhất.
Trước đây, kem từng được xem là một món cao lương mỹ vị, chỉ dành cho các bậc vua chúa, giới quý tộc thưởng thức, bởi chỉ những người giàu có mới đủ khả năng tích trữ những khối băng thật lớn để tạo nên món ăn xa xỉ này.
Đến thế kỷ XVIII, công thức tạo nên món kem lạnh lần đầu tiên với trứng, sữa, đá bào, đường, muối… mới được trình bày trong quyển sách dạy nấu ăn của bà Mary Eales, xuất bản tại Anh và Mỹ.
Từ đó, kem trở thành thức ăn mùa hè được ưa chuộng khắp nơi. Ý được xem là quốc gia đã đưa kem phát triển thành món tráng miệng được ưa chuộng nhất trên thế giới. Kem Ý đúng chất thường chỉ có 0,3% chất béo cùng độ mịn đặc biệt.
Ngoài ra, đến đất nước này vào mùa hè, du khách cũng không quên thưởng thức món sinh tố chanh tươi rất đặc trưng, bởi nó cũng có nhiều nét tương đồng với kem.
Để làm món này, người ta dùng chanh ép lấy cả phần tép rồi nấu cùng nước đường, trộn thêm lá bạc hà, sau đó cho vào tủ lạnh khoảng năm, sáu giờ.
Cứ mỗi hai giờ, món sinh tố phải được lấy ra, khuấy đều để không bị vón cục. Mát lạnh và ngon lành, dễ hiểu vì sao đây là thức uống tráng miệng bổ dưỡng được ưa chuộng nhất của người Ý từ xưa.