Chương trình EB-5 được thành lập bởi Quốc hội Hoa Kỳ vào năm 1990 và được vận hành bởi Sở Nhập tịch và Di trú Hoa Kỳ (USCIS). Đạo luật di trú này tạo điều kiện thu hút đầu tư vào nền kinh tế Mỹ, cho phép những doanh nhân nước ngoài khi đầu tư vào một doanh nghiệp Mỹ sẽ có được thẻ xanh để trở thành thường trú nhân của Mỹ. Người có EB-5 visa có thể sống và làm việc vĩnh viễn tại Mỹ cùng vợ/chồng và con cái chưa kết hôn dưới 21 tuổi của họ.
Đầu tư vào Mỹ bằng chương trình EB-5
Thời gian qua, chương trình EB-5 được nhiều người Việt Nam biết đến, số lượng người quan tâm tìm hiểu và tham gia đầu tư cũng tăng lên. Nhưng đầu tư vào đâu và như thế nào để giảm thiểu rủi ro? Xin phép Chính phủ Việt Nam như thế nào, thủ tục đăng ký với Chính phủ Hoa Kỳ ra sao, quyền lợi của nhà đầu tư được hưởng bao gồm những gì… thì không phải ai cũng hiểu rõ. Để giải tỏa những mối lo ngại cho nhà đầu tư, đồng thời giới thiệu dự án đầu tư EB-5 mới nhiều triển vọng tại Mỹ, đối tác của Công ty DPH Consultants Ltd., tại Việt Nam đã tổ chức hội thảo Đầu tư và định cư Mỹ bằng chương trình EB-5: Dự án đầu tư vào khu nghỉ dưỡng Four Seasons với khách sạn năm sao và sân golf 18 lỗ tại Cayo Largo, Puerto Rico (Mỹ) tại TP.HCM vào ngày 5-4.
Một trong những chuyên gia cố vấn chương trình là Giáo sư Tôn Thất Đán, người từ Canada được Chính phủ Việt Nam mời dạy về kinh tế và tài chính cho nhân viên Văn phòng Chính phủ tại Hà Nội trong thời kỳ Đổi mới. Ông thường trở về Việt Nam với nhiều vai trò khác nhau, giảng dạy kinh tế và tài chính quốc tế, cố vấn đầu tư, doanh nhân… Ông cho biết, chương trình đầu tư tại Mỹ để khuấy động sự phát triển kinh tế ở một số vùng của nước Mỹ gọi là Đầu tư dựa vào kinh tế vùng (Targeted Employment Area, TEA) thật sự rất cần thiết. Các dự án sẽ đem lại lợi ích trực tiếp cho nước Mỹ và gián tiếp cho Việt Nam. Việc lựa chọn một trung tâm khu vực và một dự án EB-5 đáp ứng đủ các tiêu chuẩn của USCIS và khả thi cho một doanh nghiệp là bước quan trọng nhất trong quá trình EB-5, bởi việc nhà đầu tư cư trú lâu dài phụ thuộc vào khả năng dự án có thể tạo công ăn việc làm và tuân thủ theo tiêu chí của USCIS.
Trong năm 2014 có 121 gia đình Việt Nam tham gia chương trình EB-5 được Mỹ cấp thẻ xanh, con số này dự kiến còn tăng cao nếu có những dự án EB-5 tốt. Để tham gia dự án EB-5, nhà đầu tư cần thỏa mãn hai điều kiện là phải có số tiền trên 500.000 USD và tạo ra 10 công việc toàn phần cho công dân Mỹ. Theo đó, nhà đầu tư sẽ có được nhiều quyền lợi, cụ thể như vốn đầu tư được trả lại trong vòng năm năm kèm với tiền lời; thẻ xanh cho nhà đầu tư và cả gia đình; đi lại thuận lợi với thẻ xanh Mỹ và sau đó là hộ chiếu Mỹ; được hưởng chế độ an sinh xã hội như bất kỳ công dân Mỹ khác; con của nhà đầu tư được miễn phí từ tiểu học đến trung học, khi học cao đẳng và đại học sẽ được giảm học phí. Tổng chi phí đầu tư bao gồm tiền đầu tư bắt buộc là 500.000 USD sẽ trả lại cho nhà đầu tư kèm lãi suất sau năm năm; thêm một số phí như chi phí quản lý bắt buộc là 50.000 USD thanh toán một lần; phí xử lý hồ sơ cho nhà nước Mỹ khoảng 6.000 USD (phí này sẽ tùy thuộc vào số lượng người phụ thuộc trong gia đình); phí luật sư (không bắt buộc).
Dự án Puerto Rico – đầu tư nhanh và an toàn để có thẻ xanh
Dự án Puerto Rico được đánh giá là cách đầu tư an toàn nhất và nhanh nhất để có được thẻ xanh của Mỹ. Chủ đầu tư cần nhà đầu tư góp vốn 115 triệu USD để đầu tư khu nghỉ dưỡng năm sao bao gồm một khách sạn Four Seasons và sân golf 18 lỗ tại Cayo Largo, Puerto Rico – lãnh thổ thuộc Mỹ từ năm 1917, diện tích hơn 9.000km2 với 3,7 triệu dân. Chính quyền Puerto Rico muốn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo ra một lượng lớn các công việc cho dân thường trú tại đây nên đã hỗ trợ tích cực, chi 30.000 USD cho dự án. Puerto Rico thu hút nhiều nhà đầu tư vì nơi đây được xem là thiên đường về thuế, miễn thuế hoàn toàn từ năm 2012. Cơ cấu tài chính của dự án này phần đi vay chiếm 49,5%, phần các chủ đầu tư chiếm 50,5%. Có thể nói phần vốn chủ sở hữu lớn hơn phần vốn vay là thông tin rất quan trọng. Chủ đầu tư Công ty DLJ đã bỏ ra 82,45 triệu USD và cần huy động 230 nhà đầu tư diện EB-5 với số tiền vay là 115 triệu USD. Tập đoàn Four Seasons thuộc sở hữu của tỉ phú Bill Gates và tỉ phú Saudi Arabia là Al-Waleed bin Talal cũng đầu tư 5 triệu USD vào dự án.
Khi nhà đầu tư có nhiều lựa chọn để tham gia vào các dự án EB-5 khác nhau thì điều cần cân nhắc để đảm bảo thành công chính là vấn đề luật sư, vì vai trò của luật sư rất quan trọng. Với dự án Puerto Rico, nhà đầu tư sẽ có hai lựa chọn là Vaughan de Kirby – luật sư kỳ cựu, đã xuất bản sách The EB-5 Investor’s Guide to a Green Card, sách hướng dẫn luật pháp và thủ tục cho nhà đầu tư EB-5 và luật sư Robert C. Divine – cựu Bộ trưởng Di trú Mỹ – người có rất nhiều kinh nghiệm.
Dự án này có một công ty thẩm định độc lập với chủ đầu tư và có bản báo cáo riêng trình với Chính phủ Mỹ nên tính minh bạch cao. Tiền của các nhà đầu tư gửi vào dự án sẽ chuyển cho một công ty độc lập chuyên quản lý dòng tiền, cung cấp báo cáo tài chính định kỳ cho nhà đầu tư biết rõ hệ thống vận hành tài chính. Chủ đầu tư dành ưu đãi tối đa cho các nhà đầu tư EB-5, lợi nhuận từ dự án được ưu tiên trả cho các nhà đầu tư EB-5 trước, sau đó mới đến chính phủ và chủ dự án.
Ngân An (DNSGCT)
