Thỏa thuận mà Iran vừa đạt được với các cường quốc về chương trình hạt nhân của Tehran sẽ giúp nước này giảm bớt áp lực của lệnh trừng phạt để tăng mạnh xuất khẩu dầu mà hậu quả là giá dầu có thể chìm sâu.
Theo tin từ Bloomberg, thỏa thuận sơ bộ mà các bên vạch ra hôm 2-4 là một tín hiệu cho thấy Iran có thể sẽ nối lại hoạt động xuất khẩu dầu chỉ trong vòng vài tháng sau khi thỏa thuận cuối cùng đưa ra. Các nhà đàm phán đã đặt mục tiêu hoàn tất thỏa thuận trong thời gian đến ngày 30-6 tới.
Kể từ khi bị áp đặt lệnh trừng phạt liên quan đến chương trình hạt nhân vào giữa năm 2012, Iran phải giảm 50% mức xuất khẩu dầu. Hiện tại, nước này chỉ được xuất khẩu tối đa 1 triệu thùng dầu mỗi ngày.
Sự trở lại của Iran trên thị trường dầu lửa thế giới vốn đang dư thừa nguồn cung đặt ra nguy cơ đối với triển vọng phục hồi giá dầu mà nhiều nhà khai thác “vàng đen” dự kiến sẽ diễn ra trong năm nay. Sản lượng dầu đá phiến của Mỹ tăng bùng nổ và việc OPEC không chịu cắt giảm sản lượng khai thác đã khiến giá dầu giảm về ngưỡng 50 USD/thùng so với 110 USD/thùng vào mùa hè năm ngoái.
Chỉ vài phút sau khi cuộc đàm phán ở Lausanne, Thụy Sĩ đạt được thỏa thuận về chương trình hạt nhân Iran, giá dầu Brent Biển Bắc tại thị trường London – giá chuẩn của thị trường dầu toàn cầu – giảm tới 5,4%.
Theo thỏa thuận, Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) sẽ nới lệnh trừng phạt kinh tế đối với Iran nếu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) xác nhận Iran không tuân thủ việc cắt giảm chương trình hạt nhân.
Nhà phân tích Giovanni Staunovo thuộc Ngân hàng Thụy Sĩ UBS nhận xét. “Ở thời điểm hiện tại, tuyên bố về chương trình hạt nhân của Iran gây bất lợi cho giá dầu. Lệnh trừng phạt sẽ được nới sau cái gật đầu của IAEA và điều này có thể đến trong nửa năm tới. Tuy nhiên, các nhà phân tích thuộc Ngân hàng Pháp BNP Paribas cho rằng, đà giảm của giá dầu có thể bị hạn chế bởi chưa có gì đảm bảo các bên sẽ đạt được một thỏa thuận cuối cùng trước thời hạn cuối tháng 6.
Ngoài ra, theo chuyên gia kinh tế Takayuki Nogami thuộc Công ty Japan Oil, Gas and Metals National ở Tokyo, Nhật Bản, thị trường tin rằng sản lượng dầu lửa của Iran sẽ chưa thể tăng lên trong ngắn hạn.
Thỏa thuận giữa Iran và sáu cường quốc gồm Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nga và Trung Quốc đặt ra một lịch trình cho hoạt động làm giàu uranium của Iran, giới hạn hoạt động này trong một khu vực duy nhất, đồng thời cho phép các thanh sát viên quốc tế giám sát trong vòng 25 năm tiếp theo. Lệnh trừng phạt nhằm vào nền kinh tế Iran sẽ được dỡ bỏ từng phần tùy thuộc vào xác nhận của các thanh sát viên về việc nước này tuân thủ thỏa thuận ra sao.
V.Đ (DNSGCT)