Trào lưu học MBA (Master of Business Administration – thạc sĩ quản trị kinh doanh) ngày càng phổ biến, không chỉ có người đã tốt nghiệp có nhu cầu học lên cao mà cả sinh viên chưa rời giảng đường cũng ấp ủ tấm bằng MBA. Do vậy, việc đào tạo MBA không chỉ là việc học đơn thuần mà đã trở thành một thị trường liên tục phát triển.
Hoa Kỳ có nhiều trường trong top 100 trường đứng đầu trong đào tạo chương trình MBA (theo xếp hạng của các tạp chí Economist, Wall Street Journal, Business Week), vì vậy, không ít người mong muốn được theo học và lấy bằng MBA tại Hoa Kỳ.
Cần kinh nghiệm hay bằng cấp?
Tính ứng dụng, thực tiễn cao của các chương trình MBA, hệ thống kiểm định giáo dục của Hoa Kỳ giúp người học phân biệt “thật giả” đã giúp chương trình MBA của Hoa Kỳ đứng đầu trong bảng danh sách được nhiều học viên chọn lựa. Mặt khác, các nguồn học bổng cho MBA khá dồi dào như chương trình học bổng Fulbright hay VEF. Anh Dũng Võ, từng nhận học bổng Fulbright về MBA chia sẻ: “Học MBA ở Hoa Kỳ thì không thể chê vào đâu được vì các kiến thức mà họ truyền đạt rất thực tế và phương pháp “luyện bí kíp” rất khoa học. Sinh viên được “luyện” theo các “chiêu thức MBA” thật sự và toàn bộ “chiêu thức” đều lấy từ Harvard Business School, gồm các thương hiệu nổi tiếng toàn cầu như Starbucks, Unilever, Schindler, JetBlue Airway, Merrill Lynch, AT&T, BBC… Học viên phải đọc tài liệu thật kỹ rồi lên lớp thảo luận, phân tích, đưa ra giải pháp. Càng tranh luận nhiều, càng có điểm cao vì điểm cuối cùng của một môn chỉ phụ thuộc khoảng 30% đến 50% vào điểm thi viết cuối học kỳ mà thôi; phần còn lại phụ thuộc vào các thuyết trình nhóm hoặc cá nhân tại lớp”.
Một số sinh viên bày tỏ mong ước học MBA ngay sau khi tốt nghiệp đại học, vì cầm tấm bằng MBA “vừa sang, vừa sáng”. Tuy nhiên, theo các chuyên gia tư vấn, hầu như tất cả chương trình MBA đều yêu cầu học viên phải có ít nhất hai năm kinh nghiệm thực tế, thậm chí có trường đòi hỏi năm năm kinh nghiệm, vì nếu chưa từng có sự trải nghiệm, người học sẽ khó mà hình dung những rắc rối và đa chiều của “thương trường như chiến trường” là như thế nào. Bên cạnh đó, phương pháp học MBA, như chia sẻ trên của anh Dũng Võ, nghiêng về thuyết trình, thảo luận, học nhóm, vì vậy nếu bạn chưa có chút thực tiễn nào, bạn sẽ cảm thấy lạc lõng, việc học trở thành gánh nặng.
Chọn trường có kiểm định chất lượng
Chi phí học MBA tại Hoa Kỳ rất tốn kém, đặc biệt là những trường có tiếng về đào tạo chương trình này như Đại học Pennsylvania – Wharton, Đại học Northwestern – Kellogg, Đại học Harvard, Học viện Kỹ thuật Massachusetts – Sloan, Đại học Duke – Fuqua, Đại học Columbia, Đại học Cornell – Johnson, Đại học Virginia – Darden, Đại học California (Los Angeles) – Anderson, Đại học New York – Stern… tốn một năm khoảng 50-60 ngàn USD. Tiền đi làm dành dụm của bạn cũng chỉ kham nổi một phần chi phí đắt đỏ này, vì vậy, bạn phải xin “viện trợ” từ phía gia đình, nên cần cân nhắc khả năng tài chính để theo suốt chương trình MBA cũng như mục tiêu cần đạt được trước khi theo học.
Ngoài những trường uy tín về MBA, còn có hàng trăm chương trình khác giúp người học có thêm sự chọn lựa vừa túi tiền, nhưng hãy tìm hiểu các chương trình này có được kiểm định chất lượng hay không.
Theo tư vấn của Trung tâm Education USA, các trường của Hoa Kỳ chịu sự kiểm định vùng và kiểm định chuyên ngành, nhưng có những trường kinh doanh chỉ lập ra với mục đích… kinh doanh. Do vậy, người học cần tìm hiểu xem các trường mình chọn có được sáu tổ chức kiểm định giáo dục, bao gồm NEASC, NCA, MSA, SACS, WASC, NWCCU, phân theo sáu khu vực lãnh thổ, do Bộ Giáo dục Hoa Kỳ và Hội đồng Kiểm định giáo dục đại học Hoa Kỳ (CHEA) công nhận hay không. Ngoài việc cần được kiểm định chất lượng bởi một trong sáu tổ chức trên, các trường đào tạo MBA còn phải nỗ lực đạt được kiểm định chuyên ngành của ACBSP hoặc AACSB là hai tổ chức kiểm định có giá trị nhất về đào tạo kinh doanh. Chỉ những trường nằm trong top 5% trường kinh doanh trên thế giới mới được AACSB công nhận. Một cách để nhận biết chương trình MBA có được ACBSP hoặc AACSB kiểm định hay không đó là dựa trên điều kiện đầu vào của chương trình (có yêu cầu chứng chỉ tiếng Anh TOEFL hoặc IELTS, GMAT) hoặc nhìn vào “lý lịch khoa học” của đội ngũ giảng viên (bằng cấp, công trình nghiên cứu…). Nhìn chung, chương trình MBA ở Hoa Kỳ khá đa dạng với 394 chương trình được AACSB công nhận.
