Du lịch hàng không đã trở nên ngày một phổ biến với hơn 37 triệu chuyến bay thương mại đã cất cánh vào năm 2017.
Tuy nhiên, cho dù bạn có thường xuyên đi máy bay, vẫn có một số điều có thể bạn không biết. Dưới đây là những sự thật đáng ngạc nhiên về du lịch hàng không.
1. Lỗ nhỏ ở đáy cửa sổ giữ an toàn cho bạn
Khi bạn nhìn ra cửa sổ máy bay, bạn sẽ thấy một cái lỗ nhỏ bằng lỗ kim ở gần đáy cửa sổ. Cái lỗ nhỏ đó gọi là “lỗ thoát máu” hay “lỗ thoát hơi”, và nó ở đó vì một lý do.
Khi máy bay đạt đến độ cao của nó, áp suất không khí giảm. Hệ thống điều áp duy trì áp lực không khí bên trong máy bay cao hơn nhiều so với không khí chung quanh, đảm bảo rằng mức oxy vẫn đủ cho những người đi trên máy bay.
Sự chênh lệch áp suất này đặt rất nhiều áp lực lên các cửa sổ của máy bay, nhưng mỗi cửa sổ đều được tạo thành từ 3 lớp kính để giữ an toàn cho các hành khách. Lớp trong cùng chủ yếu giữ cho hành khách an toàn trước 2 lớp kính kia.
Tấm kính ở giữa là tấm có lỗ nhỏ nhằm bảo đảm cho lớp kính phía ngoài cùng có thể chịu được áp lực (tấm kính này có thể bị bể nếu áp lực quá nhiều).
Khi có sự cố xảy ra cho tấm kính ngoài cùng, tấm kính ở giữa có thể “tiếp quản” việc xử lý chênh lệch áp lực mà không gây ra sự bất ổn cho các hành khách bên trong máy bay.
Lỗ thoát hơi cũng giúp điều tiết chênh lệch nhiệt độ giữa bên trong máy bay và không khí chung quanh, đồng thời giữ cho đa số các cửa sổ không bị tình trạng mờ sương.
2. Các phòng toilet máy bay có thể mở khóa từ bên ngoài
Điều ít có ai biết là người ta có thể mở khóa cửa phòng toilet máy bay từ bên ngoài. Cơ chế này thay đổi tùy theo máy bay.
Ví dụ trong một số phiên bản của máy bay Airbus A380, đơn giản người ta chỉ cần nhấc dấu hiệu “lavatory” (phòng vệ sinh) và trượt cái núm qua để mở khóa cửa.
Tuy điều này có vẻ giống như một trò đùa thú vị với một người bạn. Một tiếp viên hàng không của hãng Virgin America nói rằng kỹ thuật này thường được sử dụng ngược lại nhằm khóa cửa phòng tắm trống trong lúc hỗn loạn.
Hơn nữa, cần lưu ý rằng việc mở khóa một phòng tắm đang có người bên trong sẽ chỉ được thực hiện để đảm bảo an toàn cho hành khách trong trường hợp có người đang ở đó trong một thời gian dài và không hồi đáp, hoặc khi chuông báo khói không hoạt động.
3. Tốt nhất nên tránh thức uống nóng khi đang bay
Có thể bạn nên đợi khi đến sân bay rồi hãy thưởng thức các thức uống nóng không chỉ vì tính lợi tiểu của cà phê hay trà khiến bạn có thêm nhiều lần phải vào phòng toilet nhỏ bé của máy bay. Nước được dùng làm thức uống của bạn có thể cũng là vấn đề.
Một nghiên cứu của Cơ quan Bảo vệ Môi sinh Hoa Kỳ (EPA) năm 2004 cho thấy 15% các mẫu nước lấy từ hơn 300 máy bay có chứa vi khuẩn coliform, những tiêu chuẩn mới được giới thiệu để bảo đảm các hãng hàng không làm sạch và kiểm tra các bồn nước của họ nhằm tránh vi khuẩn. Tuy nhiên, hệ thống nước trên một số máy bay chỉ được làm sạch và kiểm tra mỗi năm một lần.
Dữ liệu EPA từ năm 2012 cho thấy 12% trong số các máy bay thương mại vẫn có ít nhất một xét nghiệm dương tính với vi khuẩn coliform.
Tuy vi khuẩn Coliform sẽ không làm cho hầu hết mọi người bị bệnh, nhưng điều này cho thấy hệ thống nước của máy bay không phải là nguồn nước sạch nhất và biết đâu còn có loại vi khuẩn nguy hiểm hơn, chẳng hạn như E. coli, có thể tồn tại trong môi trường đó.
Trong khi các máy bay Mỹ phục vụ nước đóng chai cho hành khách, nước từ hệ thống của máy bay vẫn được sử dụng để pha trà, cà phê và ca cao, và thường nó không được làm nóng đến nhiệt độ đủ để tiêu diệt tất cả các vi khuẩn.
Mức độ nguy hiểm có thể nhỏ, nhưng cũng không nên uống trà, cà phê trên chuyến bay, thà là bạn uống món soda chứa chất caffeine hoặc chờ đến sân bay hãy gọi trà hoặc cà phê.
4. Lý do vì sao phòng tắm máy bay vẫn có gạt tàn thuốc dù hút thuốc lá bị cấm
Cái gạt tàn thuốc lá được đặt trong nhà vệ sinh máy bay, phía sau cánh cửa. Nó thường nằm ngay phía dưới dấu hiệu nhắc nhở bạn rằng hút thuốc bị cấm.
Trên đa số các chuyến bay nội địa của Hoa Kỳ, hút thuốc lá đã bị cấm từ năm 1990 và nó cũng bị cấm trên các chuyến bay giữa Mỹ và các điểm đến nước ngoài từ năm 2000. Nhưng người ta vẫn có thể tìm thấy chiếc gạt tàn ngay cả trên các máy bay hoàn toàn mới. Tại sao?
Ở Mỹ, các chiếc gạt tàn trong phòng tắm vẫn có ở đó bởi vì Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) quy định như vậy.
Nghe có vẻ vô nghĩa, nhưng nó có một lý do hiển nhiên khác: không phải ai cũng tuân thủ quy định cấm hút thuốc trên máy bay.
Trên một chuyến bay từ Portland đến Sacramento, một phụ nữ tuyên bố cô cần hút thuốc để đối phó với “sự lo lắng”; cô đã có thái độ bạo lực sau khi một tiếp viên hàng không ngăn cản cô hút thuốc trong phòng tắm. Cô đã bị các hành khách và phi hành đoàn kiềm chế cho đến khi máy bay hạ cánh khẩn cấp.
Người ta còn nhớ vào năm 1973, trong chuyến bay Varig Flight 820, một vụ hỏa hoạn bi thảm đã xảy ra khi một điếu thuốc còn cháy liệng vào thùng rác nhà vệ sinh, giết chết hầu hết những người trên máy bay trước khi nó kịp thời hạ cánh khẩn cấp.
5. Một số máy bay có phòng ngủ nhỏ cho phi hành đoàn
Trên các chuyến bay đường dài (trên 10 giờ rưỡi), bạn có thể nhận thấy rằng các thành viên của phi hành đoàn đã luân phiên phục vụ các hành khách trong suốt chuyến bay.
Trong một số chuyến bay (như những chuyến bay từ Los Angeles đến Singapore và từ New Zealand đến Qatar) trong vòng gần 18 giờ, sẽ có nhiều hơn một phi hành đoàn gồm các phi công và các tiếp viên hàng không cần thiết để điều hành máy bay, luân phiên giữa làm việc và nghỉ ngơi.
Nhưng phi hành đoàn đi đâu khi họ muốn nghỉ ngơi? Đó là những cabin (buồng ngủ) nằm ở phía trên hoặc phía dưới cabin hành khách chính, có thể đi tới bằng những cầu thang nhỏ, và trong một số trường hợp, qua một thùng chứa ở phía trên.
6. Đôi khi máy bay hạ cánh với nhiều hành khách hơn so với bản kê khai
Điều này không khó hiểu. Những hành khách mang thai thường được cho phép đi máy bay cho đến tuần thứ 36 của thai kỳ; một số hãng hàng không yêu cầu phải có giấy chứng nhận của bác sĩ hay nữ hộ sinh sau 28 tuần.
Tuy nhiên, dù có nhiều bà mẹ đã có chứng thực, nhưng không phải hạn kỳ sinh nở lúc nào cũng chính xác. Một số em bé đã chào đời sớm hơn dự trù và do đó đã có những ca sinh non bất ngờ xảy ra trên độ cao 11.000 m.
Khi một đứa trẻ chào đời trên các chuyến bay quốc tế, việc xác định quyền công dân có thể là một vấn đề phức tạp. Thông thường, trẻ sẽ mang quốc tịch của cha hoặc mẹ hay của cả hai người.
Một số quốc gia, kể cả Hoa Kỳ, cũng sẽ cấp quốc tịch cho em bé được sinh ra trong không phận quốc gia của họ. Ngoài ra, có 70 quốc gia đã phê chuẩn hoặc tham gia Công ước Liên Hiệp Quốc về việc làm giảm tình trạng vô quốc tịch.
Theo đó, một em bé sinh ra trên chuyến bay sẽ được cấp quyền công dân trong quốc gia nơi máy bay đã đăng ký. Thậm chí với một số hãng hàng không, em bé còn nhận được đặc quyền cấp học bổng và các chuyến bay miễn phí.
7. Các phi công có những tín hiệu riêng khi gặp nạn
Ở trên không, tùy theo trường hợp khẩn cấp, các phi công đều được huấn luyện để đặt mã thu phát tín hiệu cho một số tương ứng với tình trạng khẩn cấp của họ để gửi báo động tới trạm kiểm soát không lưu. Có 7.500 tín hiệu báo có không tặc, 7.600 tín hiệu báo mất liên lạc và 7.700 là tín hiệu cấp cứu nói chung.
Năm 2011, trên một chuyến bay từ Chicago đến Frankfurt, một phi công Mỹ đã làm đổ cà phê trên thiết bị liên lạc, dẫn đến mã số ngẫu nhiên 7500 là tín hiệu cấp cứu. Dù phi hành đoàn đã báo lại sự cố với mặt đất, phi cơ vẫn phải chuyển hướng bay sang Canada.
8. Cơ trưởng và phi công phụ không ăn cùng một bữa ăn
Trong những chuyến bay đường dài, các cơ trưởng và phi công phụ mỗi người sẽ ăn một món ăn khác. Lý do khá rõ ràng: ăn các bữa ăn khác nhau sẽ làm giảm tình huống cả hai phi công cùng bị ngộ độc thực phẩm trong chuyến bay. Quy tắc này không phải là luật, nhưng là một chính sách được áp dụng tại nhiều hãng hàng không.
Một phi công của hãng China Eastern cho biết cơ trưởng sẽ ăn một bữa ăn hạng nhất và phi công phụ sẽ ăn một bữa từ hạng doanh nhân.
Hãng hàng không Lufthansa cũng xác nhận có “quy tắc bất thành văn” rằng cơ trưởng và phi công phụ nên tránh ăn cùng một món ăn trước chuyến bay vì lý do tương tự. Nhưng không phải mọi hãng hàng không đều có quy tắc này.
Năm 1982, 10 thành viên phi hành đoàn (bao gồm cơ trưởng, phi công phụ và kỹ sư chuyến bay) đã bị bệnh trên chuyến bay từ Lisbon đến Boston.
May mắn là chuyến bay kéo dài không tới một tiếng đồng hồ, và máy bay đã hạ cánh an toàn. Tuy phi hành đoàn đã ăn các bữa ăn khác nhau, nhưng họ đều bị bệnh vì ăn cùng một món tráng miệng: đó là món bánh pudding sắn.
