Theo Bộ Công an, để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng (PCTN) trong thời gian tới, Bộ Công an sẽ đề xuất Chính phủ báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoàn thiện hệ thống pháp luật về PCTN. Trước mắt có thể xem xét sửa đổi Điều 7 Luật Báo chí theo hướng Chánh án TAND, Viện trưởng VKSND và Thủ trưởng cơ quan điều tra các cấp có quyền yêu cầu cơ quan báo chí cung cấp nguồn tin đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Năm 2012, khi dự thảo Luật PCTN (sửa đổi) đưa ra lấy ý kiến có quy định “Cơ quan báo chí, phóng viên đưa tin về hành vi tham nhũng có trách nhiệm cung cấp thông tin, tài liệu theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền để phục vụ cho việc xác minh, làm rõ hành vi tham nhũng” lập tức gặp phải những ý kiến không đồng tình vì không phù hợp với Điều 7 Luật Báo chí.
Cơ quan thẩm tra dự án luật này là Ủy ban Tư pháp của Quốc hội khi đó cũng không đồng tình và đề nghị xử lý vấn đề. Tại hội thảo “Bảo vệ nguồn tin: Pháp lý và đạo đức báo chí” do Trung tâm Truyền thông giáo dục cộng đồng (MEC) thuộc Liên hiệp Các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức vào tháng 10-2012, nhiều nhà báo đến từ các cơ quan báo chí, Hội Nhà báo Việt Nam đã đồng loạt cho rằng việc bảo vệ nguồn tin là nguyên tắc cơ bản nhất trong đạo đức nhà báo. Đối với thể loại báo chí điều tra, chống tham nhũng, tiêu cực thì nguồn tin là số 1; không có nguồn tin, người cung cấp thông tin thì nhà báo không thể có những loạt bài điều tra tốt.
Sau đó, Thanh tra Chính phủ – cơ quan soạn thảo – đã rút bỏ quy định này trước khi trình Chính phủ đưa ra Quốc hội phê duyệt. Theo quy định hiện hành, báo chí có quyền đăng tải thông tin theo nguồn tài liệu của mình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của những thông tin đó.
Luật gia Phạm Quốc Anh, Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam, cho biết sẽ có ý kiến với Thường vụ Quốc hội và các cơ quan khác về vấn đề này. Vì nếu quy định như Bộ Công an đề xuất thì không ai cung cấp thông tin cho báo chí nữa.
Điều 7 Luật Báo chí quy định: “Báo chí có quyền và nghĩa vụ không tiết lộ tên người cung cấp thông tin nếu có hại cho người đó, trừ trường hợp có yêu cầu của Viện trưởng VKSND hoặc Chánh án TAND cấp tỉnh và tương đương trở lên cần thiết cho việc điều tra, xét xử tội phạm nghiêm trọng”.
Được biết, đây mới chỉ là ý kiến của Bộ Công an và chưa có văn bản chính thức nào kiến nghị Chính phủ, Quốc hội về vấn đề này.
Thực tế, đây không phải là đề xuất mới. Năm 2012, trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật phòng chống tham nhũng, Thanh tra Chính phủ (cơ quan chủ trì soạn thảo Luật phòng chống tham nhũng sửa đổi) đã đưa ra lấy ý kiến về quy định cơ quan báo chí, phóng viên đưa tin về hành vi tham nhũng có trách nhiệm cung cấp thông tin, tài liệu theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền để phục vụ việc xác minh hành vi tham nhũng.
Thời điểm đó, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội tiến hành thẩm tra dự án luật này cho rằng quy định trên có thể mâu thuẫn với Điều 7 của Luật Báo chí.
Gia Minh tổng hợp