Từ việc nhặt đồ vật cho đến xoay nắm cửa, tức đã liên tục chạm vào các bề mặt bị nhiễm khuẩn, mà bạn không hề hay biết. Những mầm bệnh này có thể lây lan từ bàn tay và xâm nhập vào cơ thể thông qua các màng nhầy trên mặt như mắt, mũi, tai và miệng, sau đó đến cổ họng và phổi.
Coronavirus gây ra Covid-19 được cho là làm lây lan chủ yếu bằng cách hít những giọt nước được phóng thích từ một cá nhân bị nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi. Tuy nhiên, những giọt nước này cũng có thể rơi xuống các bề mặt mà bạn chạm vào bằng tay.
Trưởng bộ phận về bệnh truyền nhiễm của trung tâm y tế trường Đại học Toledo, Hoa Kỳ, Jennifer Hanrahan, cho biết:”Một số mầm bệnh có thể tồn tại khoảng 9 ngày trên các bề mặt, nên bạn có nguy cơ liên tục tiếp xúc với các mầm bệnh tiềm ẩn có thể gây nhiễm trùng”.
Giáo sư tâm lý học trường ĐH Nam California, Wendy Wood, giải thích: “Chạm tay lên mặt là một hành động mà hầu hết mọi người thường làm, mà không cần suy nghĩ. Cho dù đó là một thói quen hoặc hành động vô thức, có xu hướng tiếp tục lặp đi lặp lại, ngay cả khi bạn có ý định hay không. Chạm tay lên mặt là một việc làm được kích hoạt bởi nhiều lý do. Trong khi một số người làm điều đó để thể hiện cảm xúc, số khác thường chạm tay lên mặt khi đưa ra ý kiến trong một cuộc thảo luận. Theo thời gian, họ hình thành thói quen tiếp tục lặp lại, trừ khi nó bị phá vỡ một cách có ý thức”.
Theo các chuyên gia y tế, cách để phá vỡ chu kỳ này đơn giản là làm sao để việc chạm tay lên mặt trở nên khó khăn hơn, và nếu mọi người phải đeo găng tay và kính, họ sẽ ít chạm tay lên mặt hơn. Các dịch bệnh trước đó như SARS, đã cho thấy tầm quan trọng của việc rửa tay thường xuyên và không dùng tay chạm lên mặt.
Theo chia sẻ của giáo sư Gail Saltz, bệnh viện Y khoa New York Weill-Cornell:“Giống như bất cứ thói quen khó bỏ nào, hãy thực hiện một “hành vi cạnh tranh”, nghĩa là khi bạn thôi thúc muốn chạm tay lên mặt, thay vào đó hãy chạm vào một phần khác của cơ thể, chẳng hạn như cánh tay. Cách này nhằm chuyển hướng hành vi, để không chạm tay lên mặt. Một cách khác hầu như không thể chạm tay lên mặt, đó là ngồi trên tay. Bạn có thể phải mất một lúc để làm điều đó, nhưng sau vài tuần bạn thực sự có thể từ bỏ thói quen chạm tay lên mặt”.
Nếu điều đó không hiệu quả, hãy chọn cách khác để có thể chạm lên mặt mà còn giảm nguy cơ nhiễm trùng, như mang theo khăn giấy mọi lúc để lau nước mắt, khi hắt hơi hoặc ho. Dùng các đốt ngón tay để bấm nút thang máy, thay vì ngón tay, dùng khăn giấy để mở cửa thay vì dùng tay. Tất nhiên, đừng quên mang theo chất khử trùng tay và sử dụng thường xuyên. Có thể dùng thêm kem dưỡng ẩm để tránh khô da tay.
Một nghiên cứu trước đó về vệ sinh bàn tay và sự lây lan của bệnh trên toàn cầu thông qua đường hàng không cho thấy rửa tay lúc ở sân bay, sự lây lan của dịch bệnh có thể được kiềm chế lên đến 69%. Trong khi đó, nhóm nghiên cứu chỉ tìm thấy khoảng 20% người rửa tay sạch sẽ khi ở sân bay.
Christos Nicholaide, Đại học MIT, Hoa Kỳ, tác giả nghiên cứu chính, cho biết: ”Những điều nhỏ bé thực sự có thể tạo sự khác biệt trong việc hạn chế sự lây lan của coronavirus, và gia tăng số người giữ vệ sinh tay tốt, sẽ tác động đáng kể đối với việc làm chậm sự lây lan của bệnh. Các sân bay lớn trên thế giới như Lodon Healthrow, mỗi ngày có hàng ngàn người, vì thế một việc nhỏ như rửa tay có thể ảnh hưởng đến sự lây lan của vi rút trên toàn cầu”.