“Nếu thế hệ cha ông chúng ta chỉ nhìn thấy những hầm trú ẩn màu xám xịt buồn chán bằng thép và bê tông nhìn giống như pháo đài quân sự, sự thoải mái ở mức tối thiều thì nay bạn có thể sống trong một hầm trú ẩn cả ngày mà không hề buồn chán, sức khoẻ cũng được bảo đảm tốt nhất.
Con người không thể sống sót trong môi sinh kiểu hang động du mục thời tiền sử suốt một thời gian dài. Đây là nhược điểm của những hầm trú ẩn kiểu cũ thời Chiến tranh lạnh. Công trình của chúng tôi có cả hồ bơi, vườn thực vật thuỷ canh với ánh sáng mô phỏng ánh sáng tự nhiên” – Robert Vicino, nhà kinh doanh địa ốc kiêm giám đốc điều hành Vivos, công ty do ông thành lập chuyên xây dựng và vận hành những cụm lánh nạn công nghệ cao ở nhiều nơi trên thế giới, nhận xét.
Sống sót sau thảm hoạ vẫn là ảm ảnh của con người
Hiện nay, nhiều người giàu trên thế giới, trong đó có cả các doanh nhân, ngôi sao thể thao, lãnh đạo các công ty công nghệ lớn, đều quan tâm đến một nơi trú ẩn an toàn khi xảy ra thảm hoạ, kể cả động đất. Nghe đồn tất cả nơi ở và làm việc của tỉ phí Bill Gates của Microsoft đều có hầm trú ẩn an toàn dành cho gia đình và đội ngũ nhân viên đang làm việc.
Gary Lynch, giám đốc điều hành của công ty Rising S Company trụ sở tại Texas cho biết doanh thu năm 2016 từ kinh doanh hầm ngầm trú ẩn hiện đại thiết kế và xây dựng theo yêu cầu của khách hàng đã tăng 700% so với năm 2015, trong khi doanh thu tính chung cho loại hình kinh doanh này tăng 300% từ sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Khi nói đến hầm trú ẩn cho Ngày tận thế (doomsday bunker), nhiều người tưởng tượng ngay đến một căn phòng bê tông-thép ngầm kiên cố chứa đầy nệm ngủ, thức ăn đóng hộp, nước uống và những trang bị y tế cần thiết.
- Xem thêm: Khi siêu giàu lo chống “ngày tận thế”
Mối đe doạ huỷ diệt trái đất với quy mô lớn do chiến tranh hạt nhân là ám ảnh có thật từ thời Chiến tranh lạnh, không chỉ trong bộ máy chính quyền mà cả trong dân chúng. Chiến tranh lạnh kết thúc, Liên Xô tan rã, ám ảnh “chết bất ngờ” đã giảm đi, nhưng dạo gần đây có vẻ hồi sinh trở lại khi các mối đe doạ tiềm tàng ngày càng nhiều trong một thế giới bất ổn khó lường của chủ nghĩa khủng bố và dân tộc cực đoan.
Tuy nhiên, có một điều khác là nhiều nơi trú ẩn an toàn hiện nay đã tiện nghi và hiện đại hơn để những người sống bên trong không có cảm giác bị cách ly bởi thế giới bên ngoài. Khác biệt so với thế hệ trước là đáng kể nhờ tận dụng sự có sẵn của công nghệ. Không chỉ có loại hầm trú ẩn nằm ngay trong cơ ngơi tư nhân mà có cả những cộng đồng “sống sót ngày tận thế” tương đối quy mô có cả nhà hàng, cửa hàng, phòng học, phòng tập thể dục và khu vui chơi giải trí.
Một số công ty kinh doanh “nỗi sợ huỷ diệt” khẳng định họ đủ sức xây dựng những nơi trú ẩn an toàn tuyệt đối, vượt qua được tất cả mối đe doạ chiến tranh. Mục tiêu của họ là đáp ứng mọi yêu cầu, kể cả yêu cầu xa xỉ nhất, của khách hàng trước các hiểm hoạ từ con người và tự nhiên, ví dụ thiên thạch đâm vào trái đất và Thế chiến thứ 3.
Cải tạo từ những cơ sở quân sự cũ
“Những hầm ngầm gia cố bằng thép tấm dày có khả năng chịu đựng được động đất mạnh của công ty có thể tồn tại nhiều thế hệ, đời con sang đòi cháu và lưu giữ được thực phẩm, nước uống, thuốc men và những thứ cần thiết dùng cho một năm. Chúng được duy tu thường xuyên để bảo đảm luôn trong trạng thái tốt nhất lúc chủ nhân cần lánh nạn” – Lynch nói.
Ngoài loại hầm trú ẩm biệt lập, tiện nghi dành cho những người thích sự riêng tư, còn có những cụm hầm ngầm dành cho những người thích có người khác sống bên cạnh trong thời gian xảy ra thảm hoạ. Tại Đông Nam thành phố London của Anh, có một hầm ngầm bí mật 5 sao được xây dựng vào thời Chiến tranh lạnh để các thành viên quan trọng của chính phủ Anh vào ẩn náu lúc xảy ra “mùa đông hạt nhân” (nuclear winter) nay đã được chuyển thành nơi lánh lạn xa xí giá 4 triệu USD. Nhiều công ty chuyên kinh doanh hầm trú ẩn thích sử dụng lại và nâng cấp các hầm ngầm quân sự và các hầm chức tên lửa không còn dùng, tàn dư của Chiến tranh lạnh.
Làm như thế, họ tiết giảm được chi phí có khi lên đên hàng trăm triệu USD nếu xây mới. Các cấu trúc quân sự này có thể chịu đựng được bom hạt nhân và siêu bom với hệ thống điện đầy đủ, có hệ thống lọc nước, hệ thống thông hơi và đặc biệt là hệ thống loại bỏ các hoá chất sinh học và hạt nhân (Nuclear-Biological-Chemical-NBC) nguy hiểm phát tán trong không khí. Đa số trang bị thực phẩm dùng cho cả năm, được thay thế và bổ sung định kỳ, đặc biệt là có cả vườn rau thuỷ canh tự cung tự cấp.
- Xem thêm: Tận thế!
Trong khu lánh nạn có cả bác sĩ, giáo viên và các chuyên viên cần thiết để đề phòng phải sống một thời gian dài bên trong. Vicino cho biết số khách hàng của Vivos tăng rõ rệt sau cuộc bầu cử Mỹ 2016, không phân biệt người có tư tưởng cấp tiến lẫn bảo thủ. “Vài năm qua, chúng tôi đã bán hết những hầm trú ẩn cải tạo lại. Điều này cho thấy cung đang vượt cầu” – ông nói.
Những nơi ẩn náu điển hình
Một cụm boongke của Vivos có tên Vivos xPoint nằm gần dãy đồi Black Hills thuộc bang South Dakota gồm 575 đơn vị. Trước năm 1967, nơi đây là kho đạn Army Munitions Depot của quân đội Mỹ. Hiện nay cơ sở quân sự này đã được cải tạo thành cụm dân cư có thể chứa được 5.000 người. Mỗi căn phòng có giá từ 25.000-200.000 USD, tuỳ diện tích và tiện nghi. Cơ sở trông giống như một thị trấn nhỏ với đầy đủ những thứ cần thiết, từ rạp chiếu phim đến trường học, vườn rau thuỷ canh, trạm xá y tế, spa và phòng tập gym.
Đối với những khách hàng muốn tìm kiếm nơi lánh nạn xa xỉ hơn, công ty có cơ sở Vivos Europa One được ví như con tàu lánh nạn “Noah’s Ark thời hiện đại” cải tạo từ một kho đạn ở Đức thời Chiến tranh lạnh. Cơ sở được xây dựng trên nền đá cứng có 34 boongke riêng biệt rộng 2.500 feet vuông một boongke. Nếu có thêm tầng 2 diện tích tổng cộng là 5.000 feet vuông. Các boongke được để trống chờ chủ nhân bài trí và trang bị nội thất theo ý mình với nhiều chọn lực từ buồng chiếu phim, hồ bơi, phòng tập gym. Vicino so sánh boongke của nó với du thuyền cao cấp và gợi ý người mua nên bài trí và trang bị tương tự du thuyền.
Cơ sở có cả các xe buýt điện nội bộ để các cư dân thuận tiện đi đến nhà hàng, rạp chiếu phim, hồ bơi, tiệm cà phê và điểm chơi game. “Mục tiêu của chúng tôi là làm sao cho các cư dân thấy như đang sống trong ngôi nhà cũ của họ, không có cảm giác bị cách ly khỏi thế giới bên ngoài” – Vicino nói. Cơ sở Survival Condo của nhà địa ốc Larry Hall tại Kansas được cải tạo từ 2 khu chứa tên lửa Atlas không còn sử dụng do US Army Corps of Engineers xây dựng vào thập niên 1960.
“Khách hàng của chúng tôi rất thích thú khi biết ngôi nhà thứ 2 đầy đủ tiện nghi họ mua từng là nơi chứa tên lửa. Tận dụng những tàn dư của thời Chiến tranh lạnh sẽ giảm được rất nhiều chi phí” – Hall nói. Ông đang hoàn thành Survival Condo thứ 2 cách không xa đó. “Survival Condo có các nhiều mức giá khác nhau, từ boongke 900 feet vuông đến penthouse 3.600 feet vuông 2 tầng giá 4,5 triệu USD” – ông nói thêm.
Cơ sở có cả thư viện, hồ bơi, rạp chiếu phim, bệnh xá và có bản qui tắc riêng mà các cư dân phải tuân thủ. Đối với những người thích sống yên tĩnh hoặc chỉ với số ít bạn bè và người thân tại nơi lánh nạn cao cấp đã có The Oppidum tại Cộng hoà Séc, nơi được gọi là “Bongke lớn nhất của tỉ phú trên thế giới”. Cơ sở từng tuyệt mật này là công trình hợp tác giữa chính phủ Liên Xô và Tiệp Khắc (nay chia thành Cộng hoà Czech và Slovakia) và phải mất 10 năm mới xây dựng xong, từ 1984.
Cơ sở gồm phần nổi trên mặt đất và phần chìm 77.000 feet vuông với đầy đủ tiện nghi của một biệt thự và khu nghỉ dưỡng cao cấp. “Người giàu có thể vui sống ở đây trên một năm mà vẫn cực kỳ thoải mái” – Vicino hãnh diện nói.