Bên lề một hội thảo gần đây, giám đốc tiếp thị một khu nghỉ dưỡng ở Phan Thiết cho biết năm 2018, đơn vị này đã tiết kiệm được một khoản ngân sách kha khá dành cho việc mua… nến so với những năm trước, bởi đã tìm được nhà cung cấp nến trong nước với các sản phẩm giá tốt, có giấy chứng nhận quốc tế về chất lượng.
Tiềm năng lớn từ tầng lớp trung lưu trong nước
Vì đối tượng du khách nghỉ dưỡng rất chuộng nến nên năm nào các spa, resort – khách sạn cũng chi số tiền không nhỏ để mua nến nhập khẩu hoặc đặt hàng từ vài công ty sản xuất liên doanh trong nước. Đây là nến dòng cao cấp có tính nghệ thuật và bảo đảm an toàn cho sức khỏe. Điều đáng nói, nhiều sản phẩm nến cao cấp mà các khách sạn mua về đó có xuất xứ “made in Vietnam”, được xuất khẩu sang Mỹ, Nhật, châu Âu rồi nhập ngược lại về Việt Nam.
Nghề làm nến Việt Nam có từ rất lâu nhưng hầu hết làng nghề hoặc hộ gia đình sản xuất nến chỉ cho ra những sản phẩm bình dân, thành phần nguyên liệu không bảo đảm cho sức khỏe. Nếu làm nến bình dân rất dễ về kỹ thuật nhưng khó ở đầu ra thì làm nến cao cấp hoàn toàn ngược lại: phải mất nhiều thời gian tìm tòi, thử nghiệm và nhiều chi phí cho nguyên liệu vật liệu, nhưng sản phẩm thành công thì rất dễ tiêu thụ ở cả trong lẫn ngoài nước.
Hơn 10 năm trước, ngoài nhóm khách sạn – resort cao cấp, nhu cầu nến ở Việt Nam hầu như chỉ để phục vụ cho tôn giáo, lễ lạt. Tuy nhiên với sự tăng nhanh về mức sống, thị trường nến cao cấp phục vụ cho các gia đình trung lưu cũng bắt đầu sôi động.
Chị Mỹ Anh, chủ một cửa hàng quà lưu niệm trên đường Phan Đình Phùng, quận Phú Nhuận, cho biết nến cao cấp ngoài tính mỹ thuật còn có công dụng khử mùi, hút ẩm, tăng thêm sự ấm cúng nên ngày càng nhiều gia đình có thói quen sử dụng.
Theo nhận xét của chị Mỹ Anh và một số chủ cửa hàng lưu niệm khác, vài ba năm trước nguồn nến nghệ thuật sản xuất trong nước mẫu mã chưa được phong phú như nến ngoại nên theo yêu cầu của khách, các chủ cửa hàng phải tìm nguồn hàng nhập từ các nước Nhật, Mỹ, Trung Quốc… với giá gấp đôi, gấp ba. Tuy nhiên hơn một năm trở lại đây thì nhà bán lẻ nến đã có nguồn hàng đa dạng hơn, giá tốt hơn ngay từ trong nước.
Cuộc chơi chỉ dành cho người thật sự đam mê
Còn hơn ba tháng nữa mới đến Tết Nguyên đán nhưng anh Dương Hoàng Thông, chủ doanh nghiệp sản xuất nến nghệ thuật tại Gia Lâm, Hà Nội đã tất bật chuẩn bị nguyên liệu, nhân công cho mùa cao điểm sắp tới. Liên tục mấy cái tết vừa qua, sản phẩm nến, đặc biệt là nến hình trái phật thủ của xưởng nến này đều không đủ để bán.
Nến phật thủ của anh Dương Hoàng Thông có thể cháy trong bốn ngày liên tục, mùi hương nhẹ nhàng, không khói đen và có giá bán lẻ 100.000-150.000 đồng một cây. Dương Hoàng Thông cũng là người đi đầu trong việc sản xuất “nến sạch” phục vụ thị trường quanh Hà Nội. Nến “sạch” tức là nến không làm từ dầu mỡ tái chế, phụ phẩm kém chất lượng và không dùng bấc có chì.
Ngoài nến phật thủ, Dương Hoàng Thông còn được làng nến Việt Nam biết đến với nến điêu khắc nghệ thuật (hay còn gọi nến vặn tay). Đây là loại nến được làm hoàn toàn thủ công qua nhiều giai đoạn nhúng, cắt tỉa tạo hoa văn đẹp mắt trên thân nến với nhiều màu sắc độc đáo. Trên thế giới, nến vặn tay được xếp vào dòng cao cấp và mang tính nghệ thuật, tính ứng dụng bậc nhất, vì vậy ở nước ngoài giá sản phẩm này luôn ở mức 50 USD (khoảng 1,2 triệu đồng VN) trở lên. Còn sản phẩm của Dương Hoàng Thông có giá chỉ bằng 1/3 đến 1/2 giá thế giới.
Dương Hoàng Thông cho biết, nến vặn tay là sản phẩm cần dùng nhiều chất xám và anh phải mất tới hai năm thử nghiệm mới cho ra được công thức chuẩn. Phải làm sao để nến không cứng quá, không mềm quá, chất nến sờ vào thấy mịn, lên màu sắc nét. Mỗi công thức anh đều ghi lại tỉ mỉ, thấy cái nào phù hợp thì lại tiếp tục tính toán để hoàn thiện dần lên. Còn với nến gel dễ làm hơn, Dương Hoàng Thông cũng trải qua 20 lần thử nghiệm công phu mới rút ra được công thức cuối cùng.
Có thể nói, những nghệ nhân theo đuổi nghề nến cao cấp ở Việt Nam đều có niềm đam mê rất lớn với sản phẩm này. Làm nến nghệ thuật đòi hỏi sự kiên nhẫn và số vốn không ít đầu tư cho nguyên liệu, phần lớn phải nhập từ nước ngoài. Các giáo trình, tư liệu để học nghề cũng phải tìm ở nước ngoài. Bù lại, sản phẩm làm ra luôn được đón nhận nồng nhiệt. Năm 2005, khi đoạt giải nhất chương trình Khởi nghiệp do Đài truyền hình Việt Nam tổ chức, Dương Hoàng Thông lập tức nhận được nhiều đơn đặt hàng nến từ nước ngoài.
Nhu cầu nến ngày càng đa dạng
Tương tự, sau khi bán một căn nhà để theo đuổi việc học làm nến, trong đó có chuyến đi Nhật tìm thầy học nghề, anh Ngô Quang Hào (quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh) đã nhanh chóng thu lại mỗi năm vài tỉ đồng với nến nghệ thuật xuất đi Thụy Sĩ, Úc, Mỹ.
Vài tỉ đồng cũng là số tiền lời mà chị Hồ Thiên Minh, chủ cơ sở sản xuất nến xuất khẩu Thiên Minh tại Đồng Nai thu về từ những hợp đồng nhỏ, làm theo đơn đặt hàng của Hà Lan và các nước Bắc Mỹ. Sau cả năm miệt mài học tập, thử nghiệm theo tài liệu bạn bè ở nước ngoài gửi về, chị Hồ Thiên Minh mới giành được vị trí trong ngành nến nghệ thuật non trẻ Việt Nam với xưởng sản xuất có khoảng hơn chục công nhân.
Sau gần 20 năm chuyên xuất khẩu, Công ty Quang Minh – doanh nghiệp 100% vốn Việt đứng đầu về quy mô sản xuất nến cao cấp tại Việt Nam hiện nay cũng đang đẩy mạnh thị trường nội địa. Với 300 công nhân, hằng năm cho ra hàng trăm mẫu nến có mức giá chỉ bằng một nửa sản phẩm ngoại nhập cùng chất lượng, hiện nến Quang Minh đã tiêu thụ được 20% sản lượng ở thị trường trong nước. Theo lời bà Nguyễn Thị Kim Oanh, Giám đốc công ty, con số này sẽ tiếp tục tăng, bởi vì nhu cầu nến cao cấp của người Việt ngày càng đa dạng và người làm nến Việt có thế mạnh về am hiểu thị hiếu, sự tỉ mỉ, giá nhân công.
- Xem thêm: Quà tặng – hướng đi mới của Qhome
Hiện nay, nến do doanh nghiệp Việt sản xuất bắt đầu cạnh tranh được với nến ngoại trên sân nhà nhờ các yếu tố giá cả, chất lượng và sự đa dạng: có nến nghệ thuật sử dụng trang trí nội thất, tiệc, sự kiện; nến tôn giáo sử dụng trong các nghi lễ, cúng bái; nến quà tặng mang nhiều màu sắc, đặc trưng văn hóa các vùng miền của Việt Nam được khách nước ngoài rất yêu thích; nến ngăn côn trùng sử dụng trang trí sân vườn, góc nhà có tác dụng khử mùi, ngăn côn trùng với những nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên; có cả nến công nghệ đèn led, nến không khói, nến du lịch mới lạ, hấp dẫn…