Hơn tuần nay, dư luận xã hội và báo chí rất bức xúc trước việc liên tiếp sách của hai nhà xuất bản dành cho trẻ em Việt Nam đều in nhầm cờ Trung Quốc. Đó là cuốn “Phát triển trí thông minh cho trẻ”, sách tham khảo của nhà xuất bản Dân Trí. Mục “Bé tập kể chuyện”, tranh minh họa là cổng trường em cắm cờ Trung Quốc. Quyển thứ hai là “Bé làm quen với chữ cái” của nhà xuất bản Sư Phạm, mục đánh vần chữ C cũng được minh họa bằng cờ Trung Quốc. Cuối năm 2011, trong chương trình thời sự của đài truyền hình Việt Nam về chuyến thăm Trung Quốc của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, VTV1 đã tự gắn thêm ngôi sao mới trên cờ Trung Quốc. Gần đây nhất là vụ gian hàng Việt Nam trong hội chợ quốc tếở Berlin của Tổng cục Du lịch, quảng bá cho hình ảnh du lịch Trung Quốc qua danh thắng Đại Sơn Lạc Phật ở tỉnh Tứ Xuyên.
Nhiều người thắc mắc “Tại sao toàn nhầm lẫn với Trung Quốc mà không phải nước nào khác? Ngẫu nhiên hay cố ý?”. Người viết bài này đành chịu, không dám suy luận. Điều đáng kinh ngạc là cách khắc phục không đến nơi đến chốn với hàng loạt giải thích và chỉ đạo rất ư là tùy tiện, cứ ngỡ là chuyện của “Những người thích đùa”. VTV1 sau bị công luận phê bình đã nhanh chóng gỡ bỏ hình cờ sáu sao thay vì năm sao của Trung Quốc mà không một lời giải thích hoặc xin lỗi khán giả! Còn chuyện sách thiếu nhi in cờ Trung Quốc khi báo chí cật vấn, bà Bùi Thị Hương, Giám đốc nhà xuất bản Dân Trí còn hùng biện “Đây là sách mua bản quyền của nước ngoài, biên soạn theo chương trình của Bộ Giáo dục Trung Quốc. Tranh vẽ trường Trung Quốc nên không thể treo cờ Việt Nam được?”. Nói vậy nhưng khi hỏi “Tại sao lời giới thiệu lại ghi là – biên soạn theo chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo” thì bà không trả lời được. Trời ạ, đến sách tham khảo cho trẻ con năm tuổi mà hàng chục ngàn giáo sư, tiến sĩ Việt Nam cũng không biên soạn nổi, phải mua hàng dạt của Trung Quốc! Bà Hương còn khẳng định chắc nịch: “Tôi thấy nội dung hình ảnh (cờ Trung Quốc) trong sách là bình thường, không có gì nặng nề. Nếu thay cờ Việt Nam là vi phạm hợp đồng”?
Khi được hỏi về sự cố sách “Bé làm quen với chữ cái” in cờ Trung Quốc thì ông Đinh Văn Vang, Tổng biên tập nhà xuất bản Đại học Sư phạm cũng không biết nên trả lời “Đang liên lạc với tác giả để làm rõ” (ngày 7-3). Còn Phó giáo sư, Tiến sĩ Đinh Ngọc Bảo thì phán “Sách lỗi là chuyện bình thường. Chúng tôi cho phép trong 100 trang được sai dưới năm lỗi!”. Chẳng biết ai cho phép nhà xuất bản Sư Phạm phạm lỗi như vậy và có nước nào quy định kỳ cục vậy không? Ông Bảo còn phân trần “Cô Thu Hà là giáo viên lâu năm, có kinh nghiệm, từng viết sách. Cô chỉ viết phần nội dung, còn minh họa là nhờ bạn lấy từ trên mạng”. Viết sách mà cứ như đi chợ mua rau. Viết dễ thế sao các vị giáo sư tiến sĩ không viết được nhỉ? Lấy hình trên mạng mà không xin phép là ăn cắp bản quyền. Nhờ ông Bảo, nhiều người mới rõ quy trình làm sách của Sư Phạm và của ngành giáo dục. Ôi thôi!
Về sự cố quảng bá cho du lịch Trung Quốc trong gian hàng Việt Nam tại hội chợ du lịch quốc tế Berlin, ông Lê Tuấn Anh, vụ trưởng Thị trường, Tổng cục Du lịch cho biết “Bức ảnh đã được gỡ xuống, thay ảnh khác vào là xong ngay”. Nhẹ tênh như uống ly trà đá. Còn Phó tổng cục trưởng Nguyễn Mạnh Cường thì phân bua “Hình ảnh này không nằm trong backdrop của tổng cục mà thuộc một doanh nghiệp tham gia giới thiệu điểm đến của họ”. Đi hội chợ để quảng bá du lịch Việt Nam mà để hình danh thắng Trung Quốc là sao? Lại còn bảo “Đó là quyền của doanh nghiệp”. Hết biết. Việc đem “Chuông rè đi đánh xứ người” ở các hội chợ quốc tế là chuyện dài nhiều tập, chưa có hồi kết. Trong khi dư luận bất bình và phẫn nộ về hai cuốn sách thì lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo cứ tỉnh bơ. Bà Ngô Thị Hợp, phụ trách Vụ Mầm non cho biết “Bộ (mà cụ thể là Vụ Mầm non) không biết về những cuốn sách này”. Còn Thứ trưởng Nguyễn Thị Nghĩa thì nhấn mạnh “Bộ chỉ chịu trách nhiệm về sách giáo khoa” và tha thiết đề nghị “Các cơ sở giáo dục không mua, mua rồi thì không dùng hai cuốn sách “Phát triển trí thông minh toàn diện cho trẻ” và “Bé làm quen với chữ cái”. Bộ chỉ đạo hai nhà xuất bản thu hồi sách đã “in nhầm” và “khuyên” các cơ sở giáo dục cùng phụ huynh khi mua sách tham khảo cần kiểm tra và xem xét kỹ nội dung. Tỉnh bơ như người ngoài cuộc. Sách cỡ đó chỉ tịch thu chứ không chỉ thu hồi.
Mỗi cuốn sách xuất bản đều có biên tập, có người chịu trách nhiệm xuất bản. Họ được đào tạo và trả lương đầy đủ để làm việc nghiêm túc. Nếu thật sự vô tình do cẩu thả thì cũng phải xử lý nghiêm minh, cả người đứng đầu. Đó là lẽ công bằng và cần thiết. Còn cứ xuê xoa, huề cả làng, coi những việc nghiêm trọng của nhân dân là bình thường như hiện nay thì hết thuốc chữa, cả nước đành botay.com bất lực và khuyến khích sai phạm. Các vấn nạn trên sẽ còn tiếp tục và ngày càng trầm trọng. Hậu quả khôn lường.
Nguyễn Vũ Mộc Thiêng
[note color=”#dcddde”]Ngày 12-3, Phòng Văn hóa – Thông tin Quận 10 (TP.HCM) tiến hành kiểm tra và phát hiện tại Nhà sách Nhân Văn (875 Cách Mạng Tháng 8, P.15, Q.10) bộ sách Tiếng Hoa dành cho trẻ em có in bản đồ Trung Quốc kèm hình “đường lưỡi bò” chín khúc vi phạm nghiêm trọng chủ quyền biển đảo của Việt Nam. Bộ sách này gồm ba tập, phần nội dung sai phạm nằm ở bài số 14, trang 35, tập 1.
Theo hồ sơ từ phía Nhà sách Nhân Văn cung cấp, tập 1 của bộ sách được in tái bản theo quyết định số 1049 của Nhà xuất bản Tổng hợp TP.HCM do Giám đốc – Tổng biên tập Nguyễn Thị Thanh Hương ký ngày 25-7-2011. Số đăng ký kế hoạch xuất bản: 646-11/CXB/65-58/THTP.HCM. Số lượng in 2.000 cuốn, đối tác liên kết xuất bản là Công ty cổ phần Giáo dục và Công nghệ thế giới thông minh. Phía Nhà sách Nhân Văn còn cung cấp một bản hợp đồng ủy quyền bản quyền tác phẩm: “Tiếng Hoa dành cho thiếu nhi 1”, “Tiếng Hoa dành cho thiếu nhi 2”, “Tiếng Hoa dành cho thiếu nhi 3”. Bên ủy quyền là Công ty TNHH Truyền thông Á Đông, bên được ủy quyền là Công ty cổ phần văn hóa Nhân Văn.
Trao đổi với PV Thanh Niên Online qua điện thoại vào chiều 12-3, đại diện Công ty cổ phần văn hóa Nhân Văn cho biết: Bộ sách “Tiếng Hoa dành cho trẻ em” xuất bản lần đầu vào năm 2008. Trong lần xuất bản này, vì do không nhận biết nên tập sách có in “đường lưỡi bò” phi pháp. Đến năm 2010, khi dư luận lên án về “đường lưỡi bò” phi pháp, thì công ty cho thu hồi và đã tiêu hủy hết. Khi tái bản bộ sách đã biên tập loại bỏ hình ảnh này khỏi cuốn sách.
Tuy nhiên, ông Phạm Tấn Dũng, Phó trưởng phòng Văn hóa – Thông tin Q.10 nói: “Chúng tôi tiến hành kiểm tra, ghi nhận thực tế là bộ sách tái bản vẫn còn in “đường lưỡi bò” phi pháp. Đoàn kiểm tra đã phối hợp với Công an P.15 lập biên bản vi phạm hành chính, niêm phong 132 cuốn sách là tang vật của vụ việc”.
Ông Dương Thanh Chi, cửa hàng trưởng Nhà sách Nhân Văn (875 Cách Mạng Tháng 8, P.15, Q.10) cho rằng, sách cũng là một sản phẩm hàng hóa, khi đơn vị phát hành đưa sách đến nhà sách với đầy đủ giấy tờ hợp lệ thì nhà sách chỉ biết bán chứ không có thời gian đọc, kiểm tra lại.
Ông Chi cho biết trước đó chưa có ai phát hiện ra lỗi vi phạm này.
Theo báo Thanh Niên
[/note]