Kỹ năng nghề nghiệp: Khái niệm bị bỏ quên

Việc nhiều sinh viên ra trường chọn cách rải hồ sơ khắp các công ty với những lá thư xin việc na ná nhau được cho là một trong số những dấu hiệu của việc thiếu kỹ năng nghề nghiệp. Vậy kỹ năng nghề nghiệp là gì? Làm thế nào để giúp học sinh, sinh viên phát triển kỹ năng một cách bài bản, đúng cách?

Biết làm nghề gì vẫn chưa đủ

Kỹ năng nghề nghiệp (KNNN) bao gồm những kỹ năng mềm giúp sinh viên đánh giá đúng năng lực cá nhân, thị trường công việc để từ đó có thể xác định và theo đuổi hướng đi phù hợp với bản thân. Một trong những KNNN được nhắc đến nhiều nhất ở cấp phổ thông là định hướng nghề nghiệp tương lai.

Tuy nhiên, đa số phụ huynh và học sinh thường nhầm lẫn đây là KNNN duy nhất. Thực tế, ngoài việc chọn ngành nghề phù hợp, KNNN còn bao gồm kỹ năng xin việc, mở rộng mạng lưới quan hệ, lập kế hoạch phát triển sự nghiệp, kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống trong môi trường công việc… Đây là một mảng phát triển tổng hợp nhiều kỹ năng và đòi hỏi sự đào tạo, rèn luyện một cách bài bản.

Phát triển kỹ năng nghề nghiệp: bài học từ quốc tế

Ở các trường đại học trên thế giới, công cuộc giúp sinh viên chuẩn bị sẵn sàng cho sự nghiệp thường được thực hiện một cách chuyên nghiệp, có hệ thống. Trường ĐH RMIT Việt Nam là ví dụ điển hình trong việc đầu tư phát triển trung tâm Tư vấn nghề nghiệp được dẫn dắt bởi đội ngũ quản lý có chuyên môn và trình độ quốc tế.

Cô Linh Nguyễn, Trưởng phòng Phát triển sự nghiệp và Tuyển dụng tại ĐH RMIT Việt Nam, cho biết: “Việc phát triển KNNN tại ĐH RMIT được xây dựng thành hệ thống vững chắc với ba cấp bậc: thông tin chung, các lớp học – chương trình rèn luyện và các sự kiện thực tế”.

Ở mức thông tin, cô Linh Nguyễn giải thích, phòng nghề nghiệp sẽ cung cấp những tài liệu, cẩm nang đa dạng để sinh viên có thể dễ dàng tham khảo khi cần. Bên cạnh đó, các bạn cũng có thể mạnh dạn tham gia những lớp học bổ ích do chuyên viên nghề nghiệp dẫn dắt, được tổ chức xuyên suốt năm học để từng bước mài giũa KNNN của bản thân.

Song song với việc trang bị cho sinh viên những KNNN thiết yếu, trung tâm sẽ tổ chức những sự kiện giao lưu, mở rộng mối quan hệ để các bạn có cơ hội vận dụng kỹ năng đã học và cọ xát với thị trường tuyển dụng ngay từ trên ghế nhà trường. Sự kiện “Triển lãm nghề nghiệp” hằng năm tại ĐH RMIT Việt Nam với sự tham gia của hàng trăm công ty, doanh nghiệp lớn, nơi sinh viên có thể trực tiếp gửi đơn xin việc và tương tác với nhà tuyển dụng là một ví dụ.

Đừng để “nước đến chân mới nhảy”

Dù hiện nay, các trường đại học đều đang cố gắng giải quyết vấn đề trang bị kỹ năng nghề nghiệp cho sinh viên, phần lớn vẫn chỉ tập trung vào đối tượng sắp ra trường, khi thời gian chỉ còn được tính bằng tháng.

Tại các nước trên thế giới, sinh viên thường được làm quen với KNNN ngay từ khi mới vào trường. Bốn năm đại học sẽ là thời gian rèn luyện, cọ xát và “thử sức” để đến khi ra trường, họ không còn bỡ ngỡ và có khả năng tìm được chỗ đứng giữa thị trường công việc.

Nguyên tắc này cũng được ứng dụng tại ĐH RMIT Việt Nam, nơi sinh viên toàn trường, bao gồm cả sinh viên đang theo học Anh văn, đều được khuyến khích rèn luyện KNNN qua những chương trình, hoạt động đa dạng trải dài từ giai đoạn học Anh văn đến lúc tốt nghiệp.

Việc triển khai chương trình phát triển KNNN chuyên nghiệp, kịp thời đã giúp ĐH RMIT Việt Nam gặt hái những con số ấn tượng. Theo đó, 77,2% sinh viên tốt nghiệp sẵn sàng tham gia thị trường tuyển dụng và tìm được việc làm trong ba tháng đầu, 21,9% tiếp tục học lên bậc cao hơn và 7,6% hành nghề độc lập.

So với con số 40% sinh viên Việt Nam tốt nghiệp ra trường không tìm được việc làm sau ba tháng, số liệu đầy thuyết phục của ĐH RMIT Việt Nam cho thấy đã đến lúc việc xây dựng kỹ năng nghề nghiệp nên được nhìn nhận một cách đúng đắn, bài bản và kịp thời.

Đ.V (DNSGCT)