Với tiêu đề “Tham nhũng, liệu doanh nghiệp có thoát khỏi vòng luẩn quẩn”, bản báo cáo của nhóm nghiên cứu thuộc WB công bố ngày 31-10 đã chỉ ra rằng có đến gần 40% số doanh nghiệp được hỏi khẳng định, cùng với giá cả sinh hoạt, an toàn thực phẩm thì tham nhũng đang là một trong ba vấn đề bức xúc nhất hiện nay. Tỷ lệ này tại Hà Nội có phần nhỉnh hơn khi 43% doanh nghiệp có cùng suy nghĩ như vậy.
Bên cạnh đó, cuộc khảo sát của WB cũng đã chỉ ra năm ngành có tham nhũng nhiều nhất dưới góc nhìn của doanh nghiệp, trong đó đứng đầu là ngành thuế, tiếp đến là tài chính, ngân hàng, kho bạc và hải quan. Đặc biệt, khảo sát cho thấy, nhóm các cơ quan dẫn đầu về mức độ gây khó dễ cho doanh nghiệp, trong đó đứng đầu là kế hoạch đầu tư, tiếp đến là ngân hàng, kho bạc, tài chính, thuế, hải quan, cảnh sát giao thông, cảnh sát khu vực…
Trong đó, mức độ gây khó dễ của nhiều cơ quan quản lý tại Hà Nội được xác nhận là cao hơn mức trung bình của cả nước, đặc biệt là hải quan.
Đáng chú ý là trong khi Chính phủ và các cơ quan chức năng đang nỗ lực cải cách thủ tục hành chính và quyết tâm đẩy lùi tệ tham nhũng trong các cơ quan công vụ, công quyền, thì cuộc khảo sát của WB lại cho kết quả đáng quan ngại. Cụ thể, nếu như năm 2005, chỉ có khoảng 56% doanh nghiệp cho rằng cơ quan công quyền cố tình kéo dài thời gian giải quyết công việc, thì đến 2012, con số này đã tăng lên 67%.
Các hành vi tiêu cực, sai phạm của cán bộ, công chức như giải thích không rõ ràng, cố tình bắt lỗi doanh nghiệp hay cố tình đặt ra các yêu cầu sai quy định, hù dọa doanh nghiệp… cũng đều tăng đáng kể vào năm 2012.
Tuy nhiên, theo bà Trần Thị Lan Hương, thành viên nhóm nghiên cứu của WB, thì chính doanh nghiệp vừa là nạn nhân, vừa là tác nhân tạo ra nạn tham nhũng hiện nay.
Có tới 63% doanh nghiệp được hỏi cho rằng công chức đã cố tình kéo dài thời gian xử lý công việc cho doanh nghiệp, trong khi cũng có tới 22% công chức chứng kiến đồng nghiệp của mình cố tình gây chậm trễ để đòi hối lộ.
Chính sự gây khó dễ của cán bộ, công chức đã buộc doanh nghiệp và người dân có động cơ để đưa hối lộ, thể hiện qua con số 59% doanh nghiệp cho biết đôi khi họ phải tặng quà hoặc tiền cho công chức. Nghiêm trọng hơn, có hơn 75% doanh nghiệp cho biết họ đã có hành vi hối lộ dù không được gợi ý.
Gia Minh tổng hợp