Báo doanh nhân - DoanhnhanPlus.vn
16/09/2025
  • Đăng nhập
  • Trang chủ
  • Kinh doanh
    • Doanh nghiệp
    • Chuyện làm ăn
    • Hàng không
    • Tài chính
    • Thị trường
    • Bất động sản
    • Hành Trình Thành Công
      • Khởi nghiệp
      • Quản trị
      • Marketing
      • Nhân lực
    • Sang ngày mới
    • DoanhNhan-Hub
  • Doanh nhân
    • Góc nhìn
    • Cà phê kinh tế
    • Chia sẻ
    • DN+trò chuyện
    • Nhân vật
    • Người dẫn đầu
  • Chốn Về
    • Giáo dục
    • Sống An Nhiên
      • Chuyện nhà tôi
      • Sống
      • Mối quan hệ
    • Sống khoẻ
      • Năng Lượng Mới
      • Dinh dưỡng
      • Y tế
      • Thư gởi người bận rộn
      • Sống Thể thao
        • Golf
        • Quần vợt
        • Bóng đá
    • Du lịch
      • Điểm đến
      • Điểm Đến Tạo Giá Trị
    • Ẩm thực
      • Món ngon
      • Hương vị quê nhà
      • Thức uống
    • Không gian sống
  • Văn hoá
    • Giải trí
      • Âm nhạc
      • Phim
      • Sân khấu
      • Sao & Showbiz
      • Truyền hình
    • Nghệ thuật
      • Hội họa
      • Nhiếp ảnh
    • Đọc & sống
    • Tản mạn
      • Truyện ngắn
      • Sống chậm & Nghĩ sâu
      • Trà dư tửu hậu
      • Thư giãn
    • Kiến thức
  • Lịch lãm
    • Thời trang
      • Bộ ảnh thời trang
      • Trang sức
      • Phụ kiện
      • Style guide
      • Sành điệu
    • Làm đẹp
    • Góc đàn ông
    • Thời gian
  • Chuyển Động
    • Xe hơi
    • Góc Biker
    • Du thuyền
    • Chạm Vô-lăng
  • Công nghệ
    • Điện thoại
    • Máy tính
    • Máy tính bảng
    • Nghe nhìn
    • Máy ảnh
    • Nhịp số hoá
    • Thiết bị gia đình
CHIA SẺ
  • Trang chủ
  • Kinh doanh
    • Doanh nghiệp
    • Chuyện làm ăn
    • Hàng không
    • Tài chính
    • Thị trường
    • Bất động sản
    • Hành Trình Thành Công
      • Khởi nghiệp
      • Quản trị
      • Marketing
      • Nhân lực
    • Sang ngày mới
    • DoanhNhan-Hub
  • Doanh nhân
    • Góc nhìn
    • Cà phê kinh tế
    • Chia sẻ
    • DN+trò chuyện
    • Nhân vật
    • Người dẫn đầu
  • Chốn Về
    • Giáo dục
    • Sống An Nhiên
      • Chuyện nhà tôi
      • Sống
      • Mối quan hệ
    • Sống khoẻ
      • Năng Lượng Mới
      • Dinh dưỡng
      • Y tế
      • Thư gởi người bận rộn
      • Sống Thể thao
        • Golf
        • Quần vợt
        • Bóng đá
    • Du lịch
      • Điểm đến
      • Điểm Đến Tạo Giá Trị
    • Ẩm thực
      • Món ngon
      • Hương vị quê nhà
      • Thức uống
    • Không gian sống
  • Văn hoá
    • Giải trí
      • Âm nhạc
      • Phim
      • Sân khấu
      • Sao & Showbiz
      • Truyền hình
    • Nghệ thuật
      • Hội họa
      • Nhiếp ảnh
    • Đọc & sống
    • Tản mạn
      • Truyện ngắn
      • Sống chậm & Nghĩ sâu
      • Trà dư tửu hậu
      • Thư giãn
    • Kiến thức
  • Lịch lãm
    • Thời trang
      • Bộ ảnh thời trang
      • Trang sức
      • Phụ kiện
      • Style guide
      • Sành điệu
    • Làm đẹp
    • Góc đàn ông
    • Thời gian
  • Chuyển Động
    • Xe hơi
    • Góc Biker
    • Du thuyền
    • Chạm Vô-lăng
  • Công nghệ
    • Điện thoại
    • Máy tính
    • Máy tính bảng
    • Nghe nhìn
    • Máy ảnh
    • Nhịp số hoá
    • Thiết bị gia đình
CHIA SẺ
DoanhnhanPlus.vn
Trang chủ Văn hoá

Thổ Nhĩ Kỳ: Tìm thấy nền văn minh bị thất lạc từng đánh bại Đế chế Midas

Nguyễn Khắc Đăng bởi Nguyễn Khắc
13/09/2020
Trong Văn hoá
Thổ Nhĩ Kỳ: Tìm thấy nền văn minh bị thất lạc từng đánh bại Đế chế Midas -2
Share on Facebook

Giống như Trung Quốc tìm ra hầm mộ chiến binh đất nung của Tần Thủy Hoàng, một  nông dân ở miền nam Thổ Nhĩ Kỳ cũng tình cờ phát hiện thấy một hòn đá lớn với những dòng chữ bí ẩn, hé lộ nền văn minh bị thất lạc hơn 3.000 năm do vua Hartapu trị vì.

Bắt đầu từ hòn đá với những dòng chữ bí ẩn

Theo tạp chí Smithsonianmag.com của Mỹ số ra cuối tháng 2.2020, năm 2019, một nông dân Thổ Nhĩ Kỳ đã phát hiện ra một phiến đá ở gần Turkmen-Karahoyuk  do vua Harapu ra lệnh khắc để kỷ niệm chiến thắng của ông trước vương quốc Phrygia bằng chữ Luwian, thứ ngôn ngữ khá phổ biến thời đại Đồ đồng. Nhóm các nhà khảo cổ từ Đại học Chicago Mỹ đã tiến hành khảo sát khu vực và khai quật tấm bia. Đây từng được xem là thủ đô của Harapu, vương quốc có nền văn minh rực rỡ, tồn tại cách đây hơn 3.000 năm do Vua Hartapu đứng đầu.

Thổ Nhĩ Kỳ: Tìm thấy nền văn minh bị thất lạc từng đánh bại Đế chế Midas -1
Phiến đá được tìm thấy ở Turkmen-Karahoyuk nói về nền văn minh đã bị thất lạc

Nghiên cứu sơ bộ, dòng chữ trên phiến đá tự hào về vua Hartapu và chiến thắng của ông trong trận chiến với Đế chế Phrygia của vua Midas hồi cuối thế kỷ 8 TCN. Midas là một vị hoàng đế nổi tiếng trong thần thoại Hy Lạp, luôn cho rằng mình là người thông thái và có khả năng thỉnh cầu thần Dyonysos cho tất cả những thứ mình chạm vào đều hóa thành vàng, nhưng sau đó đã ân hận về sự tham lam và ngu xuẩn của mình. May mắn là điều ước khủng khiếp đã được hóa giải song Midas lại đắc tội khác với thần Apollo, lần này ông đã phải mang đôi tai lừa vĩnh viễn. Vì thế, Midas mới có tên gọi nữa là “Hoàng đế tai lừa”.

Theo các nhà khảo cổ, vài tháng sau khi phát hiện ra hòn đá, người nông dân đã cho các nhà chức trách địa phương hay về sự tồn tại của nó. “Qua nghiên cứu, chúng tôi lập tức thấy rằng đây thực sự là bằng chứng về một nền văn minh cổ xưa đã bị thất lạc, nó được viết bằng ngôn ngữ Luwian và có giá trị khảo cổ học cao”, James Osborne, phụ trách nhóm nghiên cứu khảo cổ, cho tờ Chicago News hay.

  • Xem thêm: Những khám phá lạ về khảo cổ

Nhờ một chiếc máy kéo, người nông dân trên đã giúp các nhà khảo cổ kéo khối đá nặng ra khỏi vị trí được phát hiện. Về thực chất, đây là tấm bia đá lớn, với những dòng chữ tượng hình của ngôn ngữ Luwian, một trong những ngôn ngữ Ấn – Âu cổ. Ngôn ngữ là các chữ tượng  hình có nguồn gốc từ Thổ Nhĩ Kỳ cổ, được đọc  từ phải qua trái và ngược lại theo kiểu xen kẽ. Nội dung đề cập đến một vị vua tên là Hartapu và Karahoyuk có thể là thành phố thủ đô của vương quốc này và những chiến công của ông trước Đế chế Phygia của hoàng đế Midas huyền thoại cách đây hơn 3.000 năm Hiện các nhà khảo cổ tiếp tục triển khai dự án có tên Konya Regional Archaeological Survey Project hay KRASP (Khảo sát khảo cổ khu vực Konya) với sự tham dự của các chuyên gia đầu ngành ở Viện Đông phương học và các chuyên gia của Thổ Nhĩ Kỳ.

Thổ Nhĩ Kỳ: Tìm thấy nền văn minh bị thất lạc từng đánh bại Đế chế Midas -4

Thổ Nhĩ Kỳ: Tìm thấy nền văn minh bị thất lạc từng đánh bại Đế chế Midas -3
Turkmen-Karahoyuk – địa danh nơi có nền văn minh đã bị thất lạc rộng chừng 300 mẫu Anh

Vương quốc bị mất tích và vua Hartapu là ai?

Theo James Osborne, đứng đầu nhóm nghiên cứu khảo cổ, thì hậu thế chưa có nhiều thông tin về nền văn minh bị thất lạc đề cập  trên. Rất có thể, nó bị mất tích vào giữa thế kỷ 9 và thế kỷ 7 TCN, tức thời điểm hoàng kim, có thể bao phủ khoảng 300 mẫu Anh (tương đương 120 ha). Tuy nhỏ so với các thành phố hiện đại, nhưng thời đó nó lại là  một trong những khu định cư lớn nhất, sầm uất nhất trong lịch sử cổ đại Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, tên của vương quốc cũng chưa được biết đến nhiều, nhưng thủ phủ hay thủ đô của nó chắc chắn tọa lạc tại địa điểm khảo cổ Turkmen-Karahoyuk.

Ngay sau khi vào việc, các thành viên dự án KRASP đã xác định khu định cư này là một địa điểm khảo cổ có ý nghĩa vô cùng quan trọng và tiến hành nghiên cứu để sớm tìm ra nền văn minh bị thất lạc. Các thông tin trên tảng đá không phải là lần đầu đề cập tới vua Hartapu mà cách đó chừng 16 km (10 dặm) về phía Nam, các nhà khảo cổ đã từng phát hiện chữ tượng hình trên một ngọn núi lửa nói về  vua Hartapu, chỉ có điều không nói rõ thân thế sự nghiệp của vị vua này mà chỉ nói về chiến thắng của ông trước Phrygia, do vua Midas cai trị.

Theo cuốn The World of The Neo-Hittite Kingdoms: A Political and Military History (Thế giới của Vương quốc Neo-Hittite: Lịch sử chính trị và quân sự) của tác giả Trevor R. Bryce người Mỹ, ấn hành năm 2012, Hartapu là một vị vua Hittite trị vì ở Tarhuntassa vào thế kỷ 8 TCN. Hartapu không chỉ là hoàng đế mà còn là vị anh hùng dân tộc. Ông tuyên bố là con trai của vua cha là Mursili. Rất có thể  Mursili là Đại vương Hittite Mursili III, người được biết đến nhiều hơn dưới tên khai sinh Uri-Tessub, trị vì Đế chế Hittite vào năm 1272-1267 TCN trước người chú là Yorusus III lật đổ.

Thổ Nhĩ Kỳ: Tìm thấy nền văn minh bị thất lạc từng đánh bại Đế chế Midas -5
Vương quốc bị mất từng do vua Hartapu trị vì mất đánh bại Đế chế Midas

Nếu Hartapu là con trai của Mursili III, thì có lẽ ông đã kế vị người chú Kurunta, em trai của Mursili III với tư cách là vua của Tarhuntassa vào nửa sau thế kỷ 13 TCN. Việc kiện toàn hoàng gia của Hartapu có thể tương tự như việc Kurunta đã làm, lấy tước hiệu Đại vương và Anh hùng để chứng tỏ quyền lực với ngai vàng, nhưng vẫn bị hậu duệ của Hittite Mursili III như Tudhaliya IV dưới thời Kurunta trị vì và Suppiluliuma II dưới triều đại của Hartapu đe dọa.

  • Xem thêm: 10 bí mật bị chôn vùi trong các hầm mộ

Suppiluliuma II, vị vua vĩ đại cuối cùng chính là nhân vật bất đồng chính kiến với Hartapu, đã chinh phục Tarhuntassa bằng một chiến dịch quân sự. Điều này có thể là lý do khiến triều đại của Hartapu chấm dứt. Cũng có giả thuyết cho rằng còn có một vị vua khác trị vì Tarhuntassa, giả thuyết này dựa trên sự tương đồng về mặt sử học giữa bản khắc Karahoyuk và bản khắc của Hartapu. Điều này có nghĩa là dòng dõi hoàng gia của Hartapu tiếp tục phát triển và tồn tại đến đầu thời đại đồ sắt sớm (Iron Age).

Từ khoá: Đế chế Midaskhảo cổ họcKTNN 1068nền văn minh xưanhà khảo cổThổ Nhĩ Kỳ
Bài trước đó

Ngôi nhà làm nên một khu rừng nhiệt đới trong mơ

Bài kế tiếp

Những vụ kích động đám đông kỳ lạ nhất

Bạn có thể quan tâm

Dàn diễn viên Đồi Hành Xác: Tà Thuyết Đen Trở Lại tại showcase ra mắt phim ở TP.HCM - 1
Phim

Khi phim kinh dị Việt tìm cách vươn ra thế giới từ những câu chuyện dân gian ám ảnh

Đăng bởi Sammi
14/09/2025
Andres Valencia & Mourlot: Khi tuổi thơ gõ cửa thế giới nghệ thuật
Hội họa

Andres Valencia & Mourlot: Khi tuổi thơ gõ cửa thế giới nghệ thuật

Đăng bởi Thiên Di
14/09/2025
Những vì sao trong đêm – lời hồi đáp của một trái tim nhạy cảm
Hội họa

Những vì sao trong đêm – lời hồi đáp của một trái tim nhạy cảm

Đăng bởi Naomi Dang
12/09/2025
Chương mới của dòng phim chiến tranh?
Phim

Chương mới của dòng phim chiến tranh?

Đăng bởi Minh An
11/09/2025
Chiều bên dòng kênh Vĩnh Tế
Tản ký đô thị

Chiều bên dòng kênh Vĩnh Tế

Đăng bởi Giản Thanh Sơn
11/09/2025
Người đang đọc sách bên hồ bơi trong kỳ nghỉ
Đọc & sống

Đọc sách

Đăng bởi Renate Haeusler
10/09/2025
Lưới Tình – Khi tình yêu, lòng tham và số phận giăng mắc bi kịch - 4
Phim

Lưới Tình – Khi tình yêu, lòng tham và số phận giăng mắc bi kịch

Đăng bởi Sammi
08/09/2025
Trở về từ cõi chết – 30 giờ cận tử và bài học sống không sợ hãi
Đọc & sống

Trở về từ cõi chết – 30 giờ cận tử và bài học sống không sợ hãi

Đăng bởi Minh Nguyệt
08/09/2025
Nguyễn Đức Tín và cuộc đối thoại giữa niềm tin – tâm thức – thanh tịnh
Hội họa

Nguyễn Đức Tín và cuộc đối thoại giữa niềm tin – tâm thức – thanh tịnh

Đăng bởi Thiên Di
08/09/2025
Xem thêm
Bài kế tiếp
Những vụ kích động đám đông kỳ lạ nhất -7

Những vụ kích động đám đông kỳ lạ nhất

MỚICẬP NHẬT

HuếCốt cách không muỗng của bún bò Huế
Hương vị quê nhà

Cốt cách không muỗng của bún bò Huế

Đăng bởi Tấn Khải - Bảo Hân
15/09/2025

Nhiều người hẳn sẽ ngạc nhiên khi biết người Huế thời nay vẫn còn giữ cách ăn món bún bò...

Xem thêmDetails
U17 TP HCM và U 17 Nam Định cùng giành trọn 3 đểm trong ngày khai mạc Bảng A - 4

U17 TP HCM và U 17 Nam Định cùng giành trọn 3 đểm trong ngày khai mạc Bảng A

15/09/2025
Logo adidas và Audi F1 xuất hiện cùng nhau trên đường đua Công thức 1

adidas bắt tay Audi, tiến sâu vào đường đua Formula 1®

15/09/2025
Hình minh họa nhà quản lý giữ bình tĩnh dẫn dắt doanh nghiệp vượt qua khủng hoảng.

Bình tĩnh đối mặt khủng hoảng: Cẩm nang dành cho nhà quản lý

15/09/2025
Dạ Tiệc Sẻ Chia 9: Lan tỏa yêu thương, ươm mầm ước mơ trẻ em vùng cao

Dạ Tiệc Sẻ Chia 9: Lan tỏa yêu thương, ươm mầm ước mơ trẻ em vùng cao

15/09/2025

NỔI BẬT

  • Dạ Tiệc Sẻ Chia 9: Lan tỏa yêu thương, ươm mầm ước mơ trẻ em vùng cao

    Dạ Tiệc Sẻ Chia 9: Lan tỏa yêu thương, ươm mầm ước mơ trẻ em vùng cao

    160 chia sẻ
    Chia sẻ 64 Tweet 40
  • Minh Vương tỏa sáng, Trường Tươi Đồng Nai thắng thuyết phục Becamex TP.HCM

    154 chia sẻ
    Chia sẻ 62 Tweet 39
  • 10 câu nói thú vị dành cho người yêu hoa

    1762 chia sẻ
    Chia sẻ 705 Tweet 441
  • Biti’s Hunter chuyển mình: Từ niềm tự hào Việt đến biểu tượng thời trang

    162 chia sẻ
    Chia sẻ 65 Tweet 41
  • Chiếc máy ảnh bé bằng móc khóa và cơn sốt hoài niệm của một thế hệ

    154 chia sẻ
    Chia sẻ 62 Tweet 39
Facebook Instagram Threads LinkedIn Twitter
DoanhnhanPlus.vn

Mái nhà chung để những người bận rộn
cùng chia sẻ kinh nghiệm sống
và chuyện làm ăn.
Cầu nối cho những ý tưởng
khởi nghiệp sáng tạo.
Không gian chia sẻ, giao lưu văn hoá,
giải trí, mua sắm của doanh nhân.

DMCA.com Protection Status

VỀ CHÚNG TÔI

  • Giới thiệu
  • Liên hệ quảng cáo
  • Quy chế hoạt động
  • Nội quy

Giấy phép số 577/GP-BTTT do Bộ TTTT
cấp ngày 22/11/2017.

Chịu trách nhiệm nội dung:
Lý Mỹ
Công ty Truyền thông Nguyễn Văn Vinh
10/29 Trần Nhật Duật, Q 1, TPHCM
(84) 2838469899

ĐẶT BÁO DÀI HẠN

© 2018 DoanhNhanPlus.VN - Giấy phép số: 577/GP-BTTTT do BTTTT cấp.

Chào mừng trở lại!

Đăng nhập vào tài khoản của bạn

Bạn quên mật khẩu?

Retrieve your password

Vui lòng nhập email hay tên đăng nhập để reset mật khẩu

Đăng nhập
Thanks for Sharing

Many thanks and highly appreciate your prompt action and the article.

  • Đăng nhập
  • Trang chủ
  • Kinh doanh
    • Doanh nghiệp
    • Chuyện làm ăn
    • Hàng không
    • Tài chính
    • Thị trường
    • Bất động sản
    • Hành Trình Thành Công
      • Khởi nghiệp
      • Quản trị
      • Marketing
      • Nhân lực
    • Sang ngày mới
    • DoanhNhan-Hub
  • Doanh nhân
    • Góc nhìn
    • Cà phê kinh tế
    • Chia sẻ
    • DN+trò chuyện
    • Nhân vật
    • Người dẫn đầu
  • Chốn Về
    • Giáo dục
    • Sống An Nhiên
      • Chuyện nhà tôi
      • Sống
      • Mối quan hệ
    • Sống khoẻ
      • Năng Lượng Mới
      • Dinh dưỡng
      • Y tế
      • Thư gởi người bận rộn
      • Sống Thể thao
    • Du lịch
      • Điểm đến
      • Điểm Đến Tạo Giá Trị
    • Ẩm thực
      • Món ngon
      • Hương vị quê nhà
      • Thức uống
    • Không gian sống
  • Văn hoá
    • Giải trí
      • Âm nhạc
      • Phim
      • Sân khấu
      • Sao & Showbiz
      • Truyền hình
    • Nghệ thuật
      • Hội họa
      • Nhiếp ảnh
    • Đọc & sống
    • Tản mạn
      • Truyện ngắn
      • Sống chậm & Nghĩ sâu
      • Trà dư tửu hậu
      • Thư giãn
    • Kiến thức
  • Lịch lãm
    • Thời trang
      • Bộ ảnh thời trang
      • Trang sức
      • Phụ kiện
      • Style guide
      • Sành điệu
    • Làm đẹp
    • Góc đàn ông
    • Thời gian
  • Chuyển Động
    • Xe hơi
    • Góc Biker
    • Du thuyền
    • Chạm Vô-lăng
  • Công nghệ
    • Điện thoại
    • Máy tính
    • Máy tính bảng
    • Nghe nhìn
    • Máy ảnh
    • Nhịp số hoá
    • Thiết bị gia đình

© 2018 DoanhNhanPlus.VN - Giấy phép số: 577/GP-BTTTT do BTTTT cấp.