Sống xanh là xu hướng sống tích cực và ngày càng phổ biến. Điều này cũng phản ánh nhận thức của cá nhân và cộng đồng đối với việc bảo vệ môi trường, bảo tồn Trái đất cho các thế hệ sau. Sống xanh bao hàm rất nhiều phương diện trong đời sống hằng ngày, từ thái độ ứng xử với thiên nhiên đến chuyện ăn, chuyện mặc, chuyện ở… Tất cả đều nằm trong một chuỗi tác động có ảnh hưởng đến môi trường.
Bắt đầu từ ý thức cá nhân
Có một câu hỏi được đặt ra là thực hành sống xanh khó hay dễ? Câu trả lời là điều đó phụ thuộc vào ý thức và hành động của mỗi người. Vứt bỏ một túi nylon chỉ tốn một giây, nhưng phải mất từ 500 đến 1.000 năm thì chiếc túi đó mới bị phân hủy. Vì vậy, việc một bà nội trợ quyết định nói không với túi nylon khi ghé vào chợ mua mớ rau, con cá cũng góp phần bảo vệ môi trường. Những việc nhỏ nhặt như thế nếu thực hiện thường xuyên sẽ dần hình thành thói quen, ý thức tích cực khi chọn lựa và sử dụng các sản phẩm. Người tiêu dùng luôn thông minh trong việc lựa chọn cho mình một sản phẩm có ích nhất dựa trên những câu hỏi như sản phẩm được làm như thế nào, chất lượng sản phẩm cao hay thấp so với các sản phẩm cùng loại, tác động của nó đến sức khỏe con người ra sao, quy trình sản xuất có tác động xấu đến môi trường không… Một khi có đầy đủ ý thức và thông tin, người tiêu dùng luôn biết đặt quyền lực của mình đúng chỗ thông qua việc lựa chọn một sản phẩm cụ thể trong mọi lĩnh vực, từ thực phẩm, các mặt hàng gia dụng, thời trang đến vật liệu xây dựng và trang trí nội ngoại thất. Thậm chí họ lựa chọn cả cộng đồng văn hóa thông qua việc tìm nơi cư trú là các dự án địa ốc. Khi ấy, những sản phẩm thực sự xanh luôn nằm trong nhóm nhận được sự quan tâm đặc biệt của giới tiêu dùng.
Hành động của các tổ chức và doanh nghiệp
Từ nhu cầu của người tiêu dùng, các doanh nghiệp cũng phải hành động. Nhiều sản phẩm được nghiên cứu và sản xuất hướng đến các tiêu chí xanh như tiết kiệm năng lượng trong quá trình sản xuất và sử dụng, không gây ô nhiễm, không ảnh hưởng xấu đến môi trường, bảo vệ sức khỏe của người sử dụng. Có thể nhận ra điều ấy qua rất nhiều sản phẩm khác nhau như các dòng máy điều hòa sử dụng công nghệ biến tần (inverter), máy giặt tiết kiệm nước… Các nghiên cứu cho thấy góp phần làm hao tốn năng lượng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường của Trái đất nhiều nhất chính là nhóm các công trình xây dựng. Xây một ngôi nhà cần khá nhiều sắt thép, xi măng, gạch nung…, mà để làm ra các vật liệu đó thì phải sử dụng một nguồn năng lượng không nhỏ. Làm thế nào để việc xây dựng các công trình mang lại hiệu quả cao nhất, ít tiêu tốn năng lượng và ít tác động đến thiên nhiên? Công trình xây dựng như thế nào được xem là xanh? Ở cấp độ quản lý, nhiều tổ chức và quốc gia cũng đưa ra hệ thống tiêu chuẩn xanh để làm tiêu chí đánh giá, chẳng hạn Green Seal (Mỹ), Green Label (Singapore)… Đây là các hệ thống đánh giá có uy tín và rất khách quan trong việc cấp chứng nhận xanh cho các công trình xanh cũng như các nguyên liệu đáp ứng cho việc xây dựng các công trình xanh. Nhiều chủ đầu tư dự án và các tập đoàn cung cấp vật liệu liên quan đến xây dựng cũng căn cứ vào tiêu chí của các tổ chức kể trên để nghiên cứu và đưa ra các sản phẩm xanh thực sự.
Các sản phẩm cho công trình xanh
Trên thực tế, đã xuất hiện nhiều sản phẩm phục vụ cho việc xây dựng công trình xanh như bê tông trộn tro bay và xỉ lò cao (bê tông xanh), vải trang trí nội ngoại thất Glen Laven (quá trình hoàn thiện sản phẩm được cải tiến nên giảm được 37,8 triệu lít nước thải mỗi năm, đã được cấp chứng nhận xanh của Green Seal), bông sợi khoáng cách âm Rockwool (nhận chứng chỉ Green Label nhờ tiết kiệm năng lượng)…
Vải Glen Raven đạt tiêu chí xanh nhờ thay đổi quá trình hoàn thiện trong khâu sản xuất, giúp giảm nguồn nước thải
Mới đây nhất, Công ty 4 Oranges chính thức ra mắt dòng sản phẩm sơn cao cấp Spec Go Green. Bản thân tên gọi của sản phẩm đã xác định tiêu chí và xu hướng mà nhà sản xuất hướng đến nhằm phục vụ người tiêu dùng. Đây là dòng sản phẩm đáp ứng được các tính năng xanh, thân thiện với môi trường, an toàn cho sức khỏe con người, sản xuất theo tiêu chuẩn xanh Green Seal GS 11( Mỹ), Green Label – Singlas 032 của Singapore. Cụ thể hơn, dòng sản phẩm này có hàm lượng VOC (hợp chất bay hơi) thấp và gần như không mùi, không chứa những kim loại nặng như chì, thủy ngân, crom, cadimi, antimony… nên an toàn cho sức khỏe của cả người thi công lẫn người sử dụng, không chứa các chất độc hại ảnh hưởng đến môi trường sống. Được biết, 4 Oranges đã phải đầu tư nghiên cứu, chuẩn bị hơn hai năm để cho ra đời dòng sản phẩm mới nhất của mình thỏa mãn các tiêu chí xanh.
Lựa chọn một sản phẩm để mua và sử dụng hay lựa chọn vật liệu để tạo nên không gian sống là những hành động có liên quan trực tiếp đến việc bảo vệ môi trường. Đưa ra quyết định và hành động có lợi nhất không chỉ cho bản thân mình, mà còn cho môi trường chính là việc thực hành sống xanh và đó là di sản lớn nhất mà chúng ta để lại cho con cháu.
Thái Liêu (DNSGCT)