Người Pháp ngao ngán, khi các kệ hàng trống trơn bơ, món không thể thiếu trong ẩm thực hằng ngày. Lý do: các nhà phân phối ưu tiên xuất khẩu bơ để được giá cao hơn giá bán cho phép trong nước. Nhiều người cho rằng các siêu thị sẽ còn bán ngày càng ít bơ hơn. Trong khi nước Pháp đâu có thiếu sữa? Trên mạng xã hội, rất nhiều hình ảnh và lời bình nhạo báng các quầy được trang bị thiết bị bảo quản lạnh mà lại không còn những biển giá bơ quen mắt trước đây. Truyền thông nước ngoài cũng cảnh báo nạn “đói bơ” sẽ gây tác hại lớn cho nền ẩm thực Pháp danh tiếng. Pháp vô địch thế giới về tiêu thụ bơ, trung bình 8,3kg/người/năm.
Tình trạng thiếu bơ là do giá tăng. Tháng 9 vừa qua, giá đã lên đến đỉnh 6.800 euro/tấn (tháng 4-2016 chỉ có 2.500 euro/tấn). Nhà phân tích thị trường sữa Andrien Pièrre lý giải: “Mức tiêu thụ bơ trên thế giới tăng không ngừng, tám tháng đầu năm 2017 tăng 2,7%, tổng cộng bốn năm trước đó là 7%. Từ năm 2014, người tiêu dùng tăng lượng bơ trong khẩu phần khi y học khẳng định chất béo động vật không gây hại cho sức khỏe con người. Tạp chí Time ra số chuyên đề “Hãy ăn bơ”. Chuỗi nhà hàng McDonald’s dùng bơ thay cho bơ thực vật margarine. Ngay năm đó, mức tiêu thụ bơ toàn cầu tăng vọt 8%. Tám tháng đầu năm 2017, mức nhập khẩu bơ của Trung Quốc tăng 46%. Nhà kinh tế học nông nghiệp Jean-Marie Séronie nói: “Mức tăng tiêu thụ bơ là động lực mạnh cho việc tăng giá. Hơn nữa, nước xuất khẩu sữa hàng đầu thế giới New Zealand lại giảm các sản phẩm từ sữa”.
Ở châu Âu, từ năm 2015, do khí hậu khắc nghiệt, mất mùa thức ăn gia súc, sản lượng sữa giảm xuống. Pháp giảm 700 ngàn lít sữa, sản lượng bơ giảm 3% (trung bình 23 lít sữa cho 1kg bơ).
Cả thế giới tăng giá bơ, nhưng sao chỉ có nước Pháp đói bơ? Séronie cho rằng đó là tính cứng nhắc đặc trưng Pháp. Hằng năm, các nhà phân phối và sản xuất sẽ thỏa thuận giá cả, nhưng dù thế nào thì giá bơ ở siêu thị không được tăng quá 5%/năm. Nhà phân phối liền nhắm tới sản phẩm sữa có lời hơn, phô mai chẳng hạn, hoặc xuất khẩu bơ để được giá cao hơn. Các siêu thị ở Đức linh hoạt hơn, tăng giá bơ 72%.
Theo Le monde, The daily Californian
