IQ không phải chỉ số quyết định thành công, mà chính tư duy phát triển, vượt lên giới hạn bản thân mới là điều cốt lõi.
Nói đến thành công, người ta thường nghĩ rằng những người được trời phú cho bộ não thông minh sẽ vượt trội hơn so với người khác. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới của đại học Stanford (Mỹ) lại cho một kết quả hoàn toàn khác.
Nhà tâm lý học Carol Dweck dành cả sự nghiệp để nghiên cứu về thái độ và hiệu suất của con người. Nghiên cứu mới nhất của bà cho thấy, thái độ là yếu tố dự báo thành công chính xác hơn IQ.
Thái độ chia ra làm 2 loại: tư duy cố định và tư duy phát triển. Với tư duy cố định, bạn tin rằng bạn sinh ra vốn thế và không thể thay đổi. Điều này làm nảy sinh vấn đề khi bạn gặp khó khăn, bởi vì bất cứ việc gì quá sức sẽ làm bạn cảm thấy tuyệt vọng và quá tải.
Trong khi đó, những người có tư duy phát triển tin rằng họ có thể nỗ lực để tốt hơn. Họ làm tốt hơn những người có tư duy cố định, ngay cả khi họ có chỉ số IQ thấp hơn bởi họ biết biến thách thức thành cơ hội để tìm hiểu điều gì đó mới mẻ.
Quan niệm thông thường cho rằng khi có năng lực và trí tuệ, người ta sẽ tự tin. Điều này chính xác, nhưng yếu tố quyết định trong cuộc đời là cách bạn xử lý thách thức và thất bại. Những người có tư duy phát triển sẵn sàng tiếp nhận thất bại.
Theo Dweck, thành công trong cuộc đời chính là cách đối mặt với thất bại. Dưới đây là những bí quyết thay đổi tư duy để đạt tới thành công.
Đừng giữ mãi cảm giác bất lực
Ai cũng phải trải qua những lúc cảm thấy bất lực. Điều quan trọng là chúng ta học được ở nó và tiếp tục tiến lên hay để nó nhấn chìm ta. Những người thành công sẽ không bao giờ đạt được nó nếu họ không thể chịu nổi cảm giác bất lực.
Walt Disney từng bị sa thải khỏi Kansas City Star vì thiếu trí tưởng tượng và không có sáng kiến. Oprah Winfrey từng bị sa thải khỏi vị trí biên tập viên truyền hình ở Baltimore vì thể hiện quá nhiều cảm xúc. Henry Ford 2 lần thất bại trước khi thành công với nhãn hiệu xe Ford nổi tiếng. Đạo diễn Steven Spielberg từng bị loại khỏi trường nghệ thuật điện ảnh USC nhiều lần.
Thử tưởng tượng điều gì đã xảy ra nếu những người này có tư duy cố định? Họ sẽ chịu thua và từ bỏ hy vọng.
Luôn có đam mê
Những người thành công không ngừng theo đuổi đam mê. Trong cuộc đời sẽ luôn có những người tài năng hơn bạn, nhưng bạn lại có thể bù đắp tài năng bằng chính niềm đam mê.
Niềm đam mê chính là động lực theo đuổi thành công. Tỷ phú Warren Buffett khuyên hãy tìm ra niềm đam mê thực sự của mình rồi dùng kỹ thuật 5/25, tức là viết ra 25 thứ bạn quan tâm nhất, sau đó gạch bỏ 20 cái dưới cùng. 5 cái còn lại chính là đam mê đích thực của bạn. Mọi thứ khác chỉ là sự phân tán.
Hành động
Không phải những người có tư duy phát triển có thể vượt qua nỗi sợ vì họ dũng cảm hơn, mà là vì họ biết nỗi sợ và sự lo lắng chỉ làm tê liệt cảm xúc, và cách tốt nhất để vượt qua tình trạng này là hành động.
Những người thành công biết rằng không có khoảnh khắc nào là hoàn hảo để tiến lên. Vì vậy tại sao phải chờ đợi khoảnh khắc ấy? Hành động sẽ biến mọi lo lắng và nỗi sợ thất bại trở thành năng lượng tập trung và tích cực.
Cố gắng hơn nữa
Những người thành công luôn cố gắng hết sức mình, kể cả trong những ngày tồi tệ nhất. Họ luôn thúc giục mình phải cố gắng hơn nữa.
Một trong những môn đệ của Bruce Lee chạy gần 5km mỗi ngày cùng ông. Một hôm, họ gần về đích thì Bruce nói: “Chạy thêm 2 lượt nữa nào”. Cậu học trò của ông đã thấm mệt và nói: “Con sẽ chết mất nếu chạy 2 lượt nữa”. Bruce trả lời: “Thế thì làm xem nào”.
Cậu học trò tức giận đến nỗi cậu chạy hết 8km. Vừa điên tiết vừa mệt lử, cậu đối chất với thầy Bruce.
Thầy nói: “Nếu từ bỏ, con cũng sẽ chết. Nếu con luôn đặt ra giới hạn về những gì mình có thể làm được, dù là về thể chất hay bất cứ thứ gì, nó sẽ lan toả ảnh hưởng đến toàn bộ cuộc đời con. Nó sẽ lan toả đến công việc, đến đạo đức, đến toàn bản thể con người con. Không có giới hạn nào cả. Người ta phải luôn vượt lên chính mình”.
Nếu bạn không cố gắng tốt hơn mỗi ngày, thì có thể bạn sẽ thụt lùi thêm. Cuộc sống khi đó sẽ là gì?
Lường trước kết quả
Những người có tư duy phát triển biết rằng họ vẫn bị thất bại lúc này hay lúc khác, nhưng điều đó không làm họ nản chí. Lường trước kết quả sẽ khiến bạn có thêm động lực. Nếu bạn nghĩ mình sẽ không thành công thì việc gì phải bận tâm?
Hãy linh hoạt
Ai cũng sẽ phải gặp những nghịch cảnh bất ngờ. Người có tư duy phát triển biết chấp nhận nghịch cảnh như một cách để tiến bộ, chứ không phải thứ kìm hãm họ. Khi một tình huống bất ngờ xảy ra thách thức họ, họ sẽ trở nên linh hoạt cho đến khi nhận được kết quả.
- Xem thêm: Thành công hay thất bại không ở hai chữ may rủi mà ở cách chúng ta phản ứng lại với cuộc sống
Đừng phàn nàn nếu mọi thứ không như ý
Than phiền là dấu hiệu rõ ràng của tư duy cố định. Một người có tư duy phát triển luôn nhìn ra cơ hội ở mọi thứ, vì vậy sẽ không có chỗ cho phàn nàn.
Sắp xếp mọi thứ lại với nhau
Bằng cách theo dõi xem mình phản ứng đối với những điều nhỏ nhặt, bạn sẽ có thể điều chỉnh bản thân mỗi ngày để có hướng đi đúng nhất.