Noam Wasserman là giáo sư tại Đại học Nam California, cựu giáo sư Trường Kinh doanh Harvard đồng thời là tác giả của cuốn sách The Founder’s Dilemmas (tạm dịch: Nhà sáng lập và sự tiến thoái lưỡng nan). Trong hai thập niên qua, ông đã trở thành “người sáng lập” trong giới học thuật, đồng thời tham gia xây dựng nhiều startup và các đội ngũ sáng lập thành công.
Trong quyển sách mới có tựa đề Life is a Startup: What Founders Can Teach Us about Making Choices and Managing (tạm dịch: Đời là một startup – Những gì mà các nhà sáng lập có thể dạy cho chúng ta về cách lựa chọn và quản trị), Wasserman thảo luận về những khoảnh khắc quan trọng trong cuộc đời của người sáng lập, bao gồm cả những thách thức ngăn mọi người khởi tạo doanh nghiệp riêng. Tác giả nói về hình ảnh ẩn dụ của chiếc còng tay – những trói buộc hay các nhân tố ngăn không cho người khởi nghiệp thay đổi. Đó có thể là những trói buộc về tài chính, trói buộc tâm lý hoặc do mong đợi sự hoàn hảo hay do xu hướng muốn phân tích quá nhiều.
Trói buộc về tài chính: Phải từ bỏ một công việc lương cao để bắt đầu khởi nghiệp là chuyện không dễ dàng. Có lẽ bạn đang phải trả nợ một khoản vay ngân hàng hoặc phải kiếm đủ tiền để chi trả cho việc học của con. Những trách nhiệm này trở thành sự trói buộc khiến bạn không thể quyết định nhanh chóng.
“Gông cùm tâm lý”: Mọi người sợ thất bại hơn là khao khát thành công. Đây chỉ là một sự thật thuộc về bản chất sinh học. Việc mạo hiểm khởi tạo một công ty thậm chí còn khó khăn hơn vì có nhiều e ngại về tương lai bấp bênh. Nhiều người muốn là nhà sáng lập nhưng lại “giam mình” trong các công việc lương cao mà họ không hề thích vì những “trói buộc tâm lý” này.
- Xem thêm: Những phương pháp quản trị đặc biệt
Tự trói mình vì mong muốn sự hoàn hảo: “Tôi chờ cơ hội phù hợp” và “Giá như có được… thì tôi sẽ tham gia” là những ví dụ không quá hiếm. Trong khi đó, những nhà khởi nghiệp thành công hiểu rằng “nỗ lực hết mình ngay hôm nay thì tốt hơn là đợi một ngày mai hoàn hảo”.
Phân tích quá nhiều cũng là một trở ngại: Nhu cầu tìm thêm thông tin và khảo sát nhiều hơn nữa trước khi ra quyết định cũng là một dạng trói buộc. Bạn sẽ không bao giờ có được thông tin hoàn hảo để ra quyết định và khi quyết định đó đối mặt với sự thay đổi, nó có thể bị tê liệt.
Làm thế nào để “tháo cùm”?
Để tháo bỏ những trói buộc này, Wasserman gợi ý mọi người suy nghĩ thấu đáo về những hạn chế ảnh hưởng đến quyết định của họ và vạch ra những điều có thể làm ngay để giúp cho những chọn lựa mà họ mong muốn trở nên khả thi trong tương lai.
Để giải tỏa các trói buộc tài chính: Những người mới khởi nghiệp thường phải chi tiêu nhiều mà chưa thể thu vào. Các nhà khởi nghiệp thành công hiểu được thực tế này và chủ động giảm mức độ chi tiêu cá nhân trước để đảm bảo được khoản dự phòng lớn nhất sau khi khởi tạo công ty.
Để giảm thiểu những rào cản tâm lý: Đầu tiên, nhận ra những gì đang cản trở bạn. Kế đến, hãy giải quyết vấn đề. Đánh giá lợi ích tiềm năng của việc chấp nhận rủi ro lớn và những tổn thất có thể xảy ra (và khả năng chúng sẽ xảy ra). Thông thường, khi bạn đối mặt với các rào cản tâm lý thì chúng sẽ tự tiêu tan.
Để phá vỡ “mộng hoàn hảo”: “Ác cảm tự nhiên của chúng ta đối với sự thay đổi có thể khiến chúng ta trì hoãn mọi thay đổi không hoàn hảo” – tác giả Wasserman nói. “Chúng ta tự trói mình vì hy vọng rằng sẽ thật sự gặp được tình huống hoàn hảo”. Tuy nhiên, hoàn hảo là chuyện tưởng tượng và không thể đạt được. Để phá vỡ “mộng hoàn hảo”, Wasserman gợi ý cách tiếp cận sau: “chia nhỏ” một quyết định lớn thành những quyết định nhỏ hơn và xem mỗi quyết định nhỏ này như một thể nghiệm. Những thể nghiệm thành công sẽ tiếp thêm động lực và tiếp tục được chú ý; đồng thời bỏ qua những thử nghiệm không thành công để dành nguồn lực và sự tập trung cho nỗ lực khác.
Ra quyết định ngay cả khi thông tin không hoàn hảo: Wasserman định nghĩa một nhà khởi nghiệp xuất sắc là người “kết hợp niềm đam mê của một nhà truyền giáo với tư duy rõ ràng của nhà phân tích”. Để thành công, bạn phải nhớ rằng việc không đưa ra quyết định có thể còn tồi tệ hơn là quyết định với thông tin không được hoàn hảo.
