Một không gian sống xanh-sạch-đẹp luôn là ước mơ của mọi người nhưng hiện nay, cùng với sự phát triển về nhiều mặt của xã hội, con người đã tác động quá nhiều đến môi trường dẫn đến những biến đổi tiêu cực, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người dân. Đã đến lúc mọi người cần chung tay bảo vệ môi trường bằng những hành động thiết thực nhất. Tại Việt Nam, thời gian qua phong trào bảo vệ môi trường được phát động rộng rãi, thu hút nhiều người quan tâm, nhất là giới trẻ tham gia khá tích cực như các hoạt động hưởng ứng Ngày môi trường thế giới, Ngày nước sạch, Giờ Trái đất… Đến các cuộc thi tìm hiểu về môi trường trong trường học cũng được các em học sinh tham gia rất hào hứng. Đó là tín hiệu vui về một thế hệ trẻ có ý thức bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, để có được kết quả khả quan, tác động đến việc giảm ô nhiễm môi trường hiện tại, phong trào cần có những hoạt động phát triển theo chiều sâu hơn nữa.
Và tham gia tìm hiểu về hệ sinh thái tại Tràm Chim (Đồng Tháp)
Một trong số nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường hiện nay đó là khí thải, chất thải từ các nhà máy, khu công nghiệp, và đặc biệt là khí thải đáng kể của các loại ôtô, xe gắn máy – phương tiện giao thông phổ biến nhất ở nước ta. Đã có nhiều phương án được đưa ra, kêu gọi mọi người cùng thực hiện từ những việc đơn giản, dễ thực hiện như tắt máy xe khi dừng đèn đỏ 25 giây, xử lý rác thải đúng quy cách, nên ưu tiên sử dụng sản phẩm tái chế thân thiện với môi trường… Và cả những phương án đưa ra để giảm kẹt xe nhưng chưa được sự đồng thuận, còn gây tranh cãi như điều chỉnh giờ tham gia giao thông của ôtô, xe máy, thay đổi giờ học, giờ làm công sở… Hay mới đây, giải pháp sử dụng xe đạp nhằm giảm ùn tắc giao thông đô thị, tiết kiệm nhiên liệu, giảm ô nhiễm môi trường cũng được đặt ra. Trong bối cảnh đó, những doanh nghiệp xanh cũng vào cuộc dưới nhiều hình thức.
Thi tìm hiểu về môi trường
Nhằm tìm những giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường một cách khả thi và cũng để tác động đến ý thức bảo vệ môi trường của các em học sinh, tại Hà Nội, Công ty HKbike đã tổ chức cuộc thi tìm hiểu về môi trường cho học sinh các trường phổ thông trung học. Yêu cầu bài viết có nội dung thứ nhất là cảm nhận về hiện trạng ô nhiễm không khí tại nơi các em đang sống cùng cách hiểu về cuộc cách mạng xanh trên đường phố. Thứ hai là đưa ra một ý tưởng góp phần làm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí trên đường phố. Đây là những vấn đề gần gũi, hằng ngày các em đều chứng kiến và có sự quan tâm nhất định vì ảnh hưởng đến cuộc sống của bản thân, gia đình và cộng đồng. Các em tự do thể hiện ý tưởng, những suy nghĩ về môi trường cũng như các ý tưởng mới mẻ, mang tính sáng tạo, đột phá của người trẻ. Vì thế, ngay sau khi được phát động, chương trình này đã nhận được sự hưởng ứng rất nhiệt tình của hơn 30.000 học sinh của nhiều trường tại Hà Nội như Trần Phú, Việt Đức, Kim Liên, Chu Văn An, Phan Đình Phùng, Lương Thế Vinh, Lê Quý Đôn, Marie Curie… Ban giám hiệu nhà trường của các trường đều nhất trí rằng đây là một cuộc thi rất bổ ích cho các em học sinh, giúp các em nhận thức được tầm quan trọng của việc phải bảo vệ môi trường và thể hiện suy nghĩ của bản thân trước một vấn đề có tính toàn cầu. Vì thế, đích đến của cuộc thi không phải là giải thưởng mà qua đó, các em học sinh là cầu nối với gia đình để cùng chia sẻ, vận động mọi người cùng nâng cao ý thức giữ gìn môi trường.
Học sinh viết thông điệp về môi trường
Một chiến dịch môi trường khác cũng được sự quan tâm của nhiều bạn trẻ khác là I Will If You Will – phong trào quốc tế do Quỹ Quốc tế WWF (World Wildlife Fund) phát động, nhằm thúc đẩy mỗi cá nhân, cộng đồng, doanh nghiệp, nghệ sĩ và cả các cơ quan chính phủ đưa ra những giải pháp để bảo vệ hành tinh. Mỗi giải pháp này sẽ là một động lực tích cực để có nhiều người hơn nữa cùng chung tay hành động. Phòng dự án môi trường BOOvironment đã phát triển một phiên bản cho riêng Việt Nam mang tên “I will if you will – Tôi và bạn cùng hành động” theo tinh thần “Mỗi giờ đều là Giờ Trái đất”. Với phương châm “Tất cả chúng ta đều có thể bảo vệ môi trường, cái bạn cần chỉ là một động lực”, trải qua hơn một năm hoạt động, dự án I Will If You Will Việt Nam đã đóng góp được rất nhiều trong việc thay đổi nhận thức và hành động của mọi người về vấn đề bảo vệ môi trường.
Tham gia cuộc thi này, các em học sinh được thỏa sức sáng tạo qua vẽ tranh, chụp ảnh và thiết kế clip với nội dung về biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường. Tác phẩm của các em có thể còn vụng về và đơn giản, nhưng điều quan trọng là trong các em đã có những suy nghĩ và hành động để chung tay bảo vệ môi trường. Song song cuộc thi này là hoạt động viết postcard, mặt trước là các hình ảnh, thông điệp bảo vệ môi trường, mặt sau sẽ là nơi các em viết giải pháp của mình. Chương trình này được tổ chức như một hoạt động ngoại khóa độc đáo và mới mẻ dành cho học sinh. Những lời nhắn gửi rất dễ thương đã được gửi đến bố mẹ, bạn bè như: “Nếu bố không hút thuốc lá thì con sẽ đánh răng mỗi tối mà không cần bố mẹ nhắc”, hay “Nếu bạn không bỏ kẹo cao su lung tung thì tớ sẽ giúp bạn trực nhật”. Những tấm postcard được ban tổ chức gửi đến tận tay người nhận.
Đến “Đại sứ môi trường”
“Bạn quan tâm đến các vấn đề môi trường? Bạn mong muốn đóng góp ý tưởng và hành động với một trái tim nhiệt huyết nhằm cải thiện chất lượng môi trường sống trong cộng đồng? Hãy tham gia và trở thành Đại sứ Môi trường Bayer 2013 để cùng Bayer Việt Nam mang đến cho cộng đồng một môi trường sống tốt đẹp hơn”. Đó là lời kêu gọi của chương trình Đại sứ Môi trường Bayer – BYEE (Bayer Young Environmental Envoy) – là chương trình trách nhiệm xã hội do Tập đoàn Bayer (Đức) tổ chức hằng năm với sự hợp tác của Ủy ban Môi trường thuộc Liên Hiệp Quốc (UNEP) dành cho các bạn trẻ từ 18 đến 24 tuổi tại các quốc gia đang phát triển. Mục tiêu của chương trình hướng đến việc tổ chức một sân chơi cho giới trẻ nhằm nâng cao kiến thức và ý thức bảo vệ môi trường, cũng như việc triển khai các chương trình hành động để cải thiện tình trạng môi trường tại cộng đồng của mình. Tại Việt Nam, chương trình Đại sứ Môi trường Bayer được triển khai lần đầu tiên vào năm 2006, với sự hợp tác của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung tâm Phát triển Hợp tác Quốc tế Thanh niên, Hội Sinh viên Việt Nam TP.HCM và Chi cục Bảo vệ Môi trường TP.HCM (thuộc Sở Tài nguyên Môi trường). Từ đó đến nay, chương trình được liên tục duy trì và thu hút đông đảo sự quan tâm tham gia của các bạn trẻ trên toàn quốc. Sau tám năm thực hiện, đã có 100 sinh viên được là Đại sứ Môi trường Bayer. Trong đó, hai em Nguyễn Thị Thanh Thảo và Đặng Huỳnh Mai Anh với hai dự án “Bài tập toán xanh” và “Cẩm nang xanh” dành cho người nội trợ đã nhận được giải thưởng Nhà lãnh đạo Môi trường Bayer toàn cầu.
Các đại sứ môi trường trình bày về chủ đề biến đổi khí hậu
Có thể nói, đây đều là những hoạt động giúp các em học sinh nhận thức được sự cần thiết của việc bảo vệ môi trường ngay từ khi còn nhỏ, đồng thời lan tỏa thông điệp ý nghĩa này tới cộng đồng xung quanh. Chỉ bằng những hành động rất nhỏ, mỗi người chúng ta đều có khả năng thay đổi môi trường mà chúng ta đang sống trở nên tốt đẹp hơn. Sự tham gia hào hứng và nhiệt tình của các em là một tín hiệu tốt cho một lớp trẻ mới có ý thức bảo vệ môi trường. Thế nên người lớn, phụ huynh học sinh, mỗi người hãy là tấm gương cho con em mình.
Ngân An – Quý Sơn
