Việc giá dầu giảm trên 8% trong những ngày qua đã dẫn đến những nghi ngờ về hiệu quả của chiến lược giảm nguồn cung của Tổ chức các nước Xuất khẩu dầu mỏ (OPEC). Thêm vào đó, sự gia tăng sản lượng dầu của Mỹ cũng cản trở những nỗ lực của các quốc gia xuất khẩu dầu khác và khiến việc xác định diễn biến giá dầu trong tương lai trở nên khó khăn hơn.
Giá dầu thô đã giảm trong sáu phiên liên tiếp đến ngày 14-3, trong đó giá dầu Brent xuống sát ngưỡng 50 USD/thùng, còn dầu ngọt nhẹ WTI tụt xuống dưới mức 50 USD/thùng, là mức thấp nhất kể từ giữa tháng 12-2016.
Tình trạng đầy bất ngờ này gây lo lắng và ảnh hưởng đến niềm tin của thị trường. Ngoài ra giá dầu còn chịu tác động từ các số liệu được công bố hằng tuần về dự trữ dầu và các sản phẩm dầu mỏ của Mỹ mà các số liệu gần đây cho thấy sự gia tăng liên tục. Kho dự trữ dầu của Mỹ hiện vẫn ở mức cao kỷ lục, tới hơn 2 tỉ thùng, nghĩa là nguồn cung đang rất lớn và khả năng cung vẫn vượt cầu.
Trong khi đó, Bộ trưởng Năng lượng Khaled al Faleh của Saudi Arabia, người vừa tham gia tuần lễ năng lượng thường niên tại Houston (Mỹ) cũng công khai cho rằng có lẽ không cần thiết phải tiếp tục giảm sản xuất dầu.
Tháng 12-2016, OPEC đạt được thỏa thuận cắt giảm 1,2 triệu thùng/ngày để đưa tổng sản lượng của tổ chức này về mức 32,5 triệu thùng/ngày. Nhưng có vẻ như thỏa thuận này chỉ được thực thi khoảng 85% nhờ Saudi Arabia cắt giảm nhiều hơn cam kết để bù đắp cho sự vô kỷ luật của một số thành viên như Iraq và Iran.
Cho dù các quyết định cắt giảm vừa qua đã giúp giá dầu từ 45-50 USD/thùng tăng lên khoảng 50-55 USD/thùng, nhưng vẫn chưa đạt mức giá kỳ vọng là 55-60 USD/thùng.
Bộ trưởng Dầu mỏ Saudi Arabia thừa nhận rằng các quốc gia sản xuất và xuất khẩu dầu mỏ sẽ phải đồng ý một thỏa thuận cắt giảm mới bởi các cam kết hồi cuối năm 2016 là chưa đủ. Quốc gia Trung Đông này cũng không muốn đơn phương chịu gánh nặng trong khi tình hình ngày càng xấu đi, còn hầu hết các quốc gia sản xuất khác – đứng đầu là Nga, nhà sản xuất lớn thứ hai sau Saudi Arabia – được hưởng lợi từ các nỗ lực của một mình Saudi Arabia.
Tại Mỹ, số giếng dầu đang hoạt động lên tới 617, tuy vẫn còn thấp so với mức đỉnh là 1.609 giếng trước đó, nhưng con số này đang tăng đều đặn cùng với sản lượng khai thác. Sản xuất dầu của Mỹ đã đạt mức cao lịch sử với hơn 9 triệu thùng/ngày, trở lại mức năm 1970. Và theo dự báo của Bộ Năng lượng Mỹ, sản lượng khai thác dầu của nước này sẽ đạt 9,21 triệu thùng/ngày vào năm 2017, rồi 9,73 triệu thùng/ngày vào năm 2018, thậm chí có thể vượt ngưỡng kỷ lục 10 triệu thùng/ngày vào cuối năm 2018. Tất cả những yếu tố nói trên đều ủng hộ khả năng giá dầu giảm xuống dưới 50 USD/thùng.
Tuy nhiên, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) nhận định nhu cầu dầu mỏ toàn thế giới sẽ vượt quá 100 triệu thùng/ngày vào năm 2019. Cơ quan này cảnh báo nguy cơ thiếu hụt đầu tư vào các dự án trong tương lai sẽ dẫn đến nguồn cung hạn chế, từ đó lại đẩy giá dầu tăng.
Có thể đây là nội dung chính sẽ được bàn tới tại cuộc họp của OPEC dự kiến vào ngày 27-5 tới đây.
- T.N