Có nhiều cách để đi du học Nhật Bản. Điều quan trọng nhất là phụ huynh học sinh cần phải xác định rõ ràng mục đích du học.
Với mục đích trau dồi tiếng Nhật, du học sinh có thể vào học tại các trường tiếng Nhật (cơ sở dạy tiếng Nhật) hay khoa tiếng Nhật và văn hóa Nhật Bản dành cho lưu học sinh của các trường đại học. Sau khi quyết định về môn chuyên ngành và phạm vi nghiên cứu, bạn có thể lấy bằng hoặc chứng chỉ tiếng Nhật tại các cơ sở giáo dục sau trung học gồm có: trường đại học (bậc đại học và sau đại học), trường đại học ngắn hạn, trường cao đẳng, trường trung cấp dạy nghề.
Hình thức du học Nhật Bản có thể chia ra làm bốn nhóm chính.
Du học bằng học bổng của chính phủ Nhật Bản (học bổng của Bộ Giáo dục và Khoa học Nhật Bản): Có sáu loại học bổng được cấp bởi chính phủ Nhật Bản. Chế độ học bổng được đề cập đến ở đây là học bổng dành cho “Lưu học sinh nghiên cứu sinh”, những người dự định lấy bằng thạc sĩ hoặc tiến sĩ. Lưu học sinh nghiên cứu sinh sẽ được cấp mỗi tháng là 143.000 yen (năm 2015) (mức học bổng này thay đổi theo từng năm). Học phí được miễn toàn bộ, thời gian cấp học bổng sẽ được xem xét kéo dài theo quá trình học, có trường hợp lên đến ba năm rưỡi hoặc bốn năm cho đến khi kết thúc khóa học thạc sĩ hoặc tiến sĩ (bao gồm cả thời gian học dự bị).
Du học tự túc: Sau khi vượt qua vòng tuyển chọn của các cơ sở giáo dục Nhật Bản thì bạn có thể được nhập học. Trường hợp đăng ký học đại học hoặc sau đại học:
- Đăng ký tuyển sinh trực tiếp từ Việt Nam, tham gia Kỳ thi du học Nhật Bản (EJU) và nộp đơn đăng ký tuyển sinh vào các trường đại học có nguyện vọng vào học.
- Tham gia khóa học tại các cơ sở giảng dạy tiếng Nhật tư nhân tại Việt Nam hoặc Nhật Bản, sau thời gian học tiếng Nhật khoảng một năm đến hai năm và có trình độ tiếng Nhật tốt thì đăng ký dự thi Kỳ thi du học Nhật Bản (EJU) và nộp đơn đăng ký tuyển sinh vào các trường đại học có nguyện vọng muốn vào học.
Du học theo kiểu trao đöíi sinh viên: Là hình thức du học theo kiểu phái cử và tiếp nhận học sinh giữa các trường đại học có ký hợp tác liên kết đào tạo. Nhiều trường hợp có cơ chế tính học phần tương đương giữa hai trường đại học trong thời gian tham gia khóa trao đổi sinh viên.
Du học ngắn hạn: Là hình thức du học để học ngôn ngữ và trải nghiệm văn hóa tại nước khác trong thời gian đang là sinh viên của một trường đại học tại Việt Nam. Chương trình này được thực hiện không với mục đích cấp bằng hay chứng chỉ.
Đại học, đại học ngắn hạn, trung cấp dạy nghề khác nhau ở điểm nào?
Đại học (bậc đại học): thời gian học là sáu năm đối với ngành y khoa, nha khoa và thú y; bốn năm đối với các chuyên ngành khác. Được cấp bằng tốt nghiệp đại học (Bachelor).
Đại học ngắn hạn: Được cấp chứng chỉ tốt nghiệp khóa học đại học ngắn hạn hai năm (Associate Degree).
Trung cấp dạy nghề: Hay được gọi là “trường chuyên môn”, thời gian học là hai năm, được cấp bằng chuyên môn (Diploma).
Trường cao đẳng kỹ thuật khác với trường chuyên môn. Trường chuyên môn tiếp nhận học sinh học hết trung học phổ thông, còn trường cao đẳng kỹ thuật tiếp nhận học sinh sau khi tốt nghiệp trung học cơ sở, thời gian học là năm năm, sau khi tốt nghiệp sẽ được cấp bằng chuẩn cử nhân. Sau khi tốt nghiệp nếu học sinh tiếp tục học khóa chuyên ngành hai năm tại trường cao đẳng thì sẽ được cấp bằng cử nhân hoặc học sinh cũng có thể chuyển tiếp vào học năm thứ 3 đại học.
Những điều cần phải chú ý khi chuẩn bị hồ sơ để làm thủ tục du học
Đầu tiên, cần đọc kỹ thông báo tuyển sinh và hướng dẫn nộp hồ sơ của các trường có nguyện vọng vào học. Hồ sơ cần được nộp đúng thời hạn. Nếu có những điểm không hiểu rõ, bạn không được tự mình phán đoán hay giao phó hoàn toàn cho đơn vị tư vấn trung gian mà bạn cần phải trực tiếp gửi email hoặc gọi điện thoại liên lạc với trường.
Các kỳ thi nên dự để được chứng nhận nùng lực tiếng Nhật
Trước tiên, bạn cần phải tìm hiểu rõ xem trường đại học mà bạn muốn vào học yêu cầu giấy chứng nhận về trình độ tiếng Nhật của kỳ thi tiếng Nhật nào. Bạn có thể tham dự các kỳ thi đánh giá về năng lực tiếng Nhật như Kỳ thi năng lực tiếng Nhật (JLPT). Bạn hãy chọn kỳ thi nào phù hợp với mục tiêu đi học của mình và đăng ký dự thi.
Nếu trong điều kiện nộp hồ sơ tuyển sinh của trường có nguyện vọng muốn vào học không đưa ra yêu cầu “Phải thông qua công ty tư vấn du học” thì có thể tự mình làm hồ sơ đăng ký nhập học và làm thủ tục để đi du học.
Để có thể nhập cảnh với tư cách lưu trú là “du học” thì bạn cần phải thông qua trường ở Nhật Bản để làm thủ tục đăng ký với Cục quản lý xuất nhập cảnh tại địa phương nơi có trụ sở của trường. Người làm đơn có thể trực tiếp đề nghị với trường tiếp nhận ở Nhật Bản làm đại diện cho mình khi làm thủ tục đăng ký, vì thế không nhất thiết phải thông qua tổ chức trung gian về du học nào.
Trường hợp tự mình làm thủ tục xin cấp visa, cụ thể là tự nộp hồ sơ cho trường ở Nhật Bản, nhận quyết định nhập học của trường, sau đó trường sẽ đại diện cho học sinh làm thủ tục đăng ký giấy chứng nhận tư cách lưu trú là “du học” và gửi cho học sinh giấy chứng nhận tư cách lưu trú đã được cấp. Học sinh sau khi nhận được giấy chứng nhận tư cách lưu trú sẽ mang đến Đại sứ quán Nhật Bản hoặc Tổng lãnh sự quán Nhật Bản tại Việt Nam để làm thủ tục xin cấp visa “du học”.
Trong trường hợp nào thì nên sử dụng công ty tư vấn du học?
Thời gian còn lại cho đến khi hết hạn nộp hồ sơ không còn nhiều nhưng cũng có người vì bận công việc nên không dành được thời gian cho bản thân và không thể tự mình tập hợp được những thông tin cần thiết. Trường hợp bắt buộc phải sử dụng công ty tư vấn du học, bạn cần so sánh và xem xét nhiều công ty, tham khảo các điểm lưu ý bên dưới để lựa chọn ra công ty mà mình cảm thấy có sức thuyết phục nhất và đáng tin cậy nhất.
Công ty tư vấn du học nào có thể tin cậy được?
Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội có đăng tải thông tin về các công ty tư vấn du học được cấp phép trên trang web của mình. Các công ty tư vấn du học có trong danh sách của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội là công ty thực hiện đúng chức năng, được các cơ quan chức năng của Việt Nam thường xuyên kiểm tra, theo dõi. Hãy tham khảo danh sách này để lựa chọn công ty tư vấn phù hợp.
Cần lưu ý đối với những công ty có hiện tượng như: đưa ra chi phí tư vấn khá cao, thủ tục quá đơn giản, cung cấp những thông tin không đúng với sự thực như: “Đi làm thêm có thể chi trả toàn bộ tiền học và chi phí sinh hoạt, thậm chí còn tiết kiệm được”, nhấn mạnh về việc tỷ lệ thành công là 100%, hối thúc ký kết hợp đồng tư vấn.
Trên trang web của Đại sứ quán Nhật Bản cũng có đăng tải thông tin lưu ý về các công ty tư vấn du học đưa tin không chính xác về du học Nhật Bản.
- Tiếng Nhật: www.vn.emb-japan.go.jp
- Tiếng Việt: www.vn.emb-japan.go.jp
Theo thông tin từ Tổng lãnh sự quán Nhật Bản tại TP.HCM