Tỷ lệ thuận với mức thanh khoản tăng cao, những dự báo về thị trường cũng được nâng tầm. Nếu như trước đó mức điểm 600 cho VN-Index được đưa ra với nhiều hoài nghi thì nay con số dự báo đã vươn tới 700 điểm. Trước mắt, thị trường phải vượt qua được những thử thách xuất hiện sau ngày 20-2, phiên giao dịch phá vỡ mọi kỷ lục về thanh khoản.
Cú xả của đòn bẩy tài chính
Ngày 20-2, thị trường có phiên giao dịch với thanh khoản cao kỷ lục từ trước đến nay. Sàn HoSE giao dịch gần 260 triệu cổ phiếu (đạt giá trị hơn 4.000 tỉ đồng). Sàn HNX giao dịch 148,7 triệu cổ phiếu (gần 1.450 tỉ đồng). Tổng giá trị giao dịch hai sàn đạt gần 5.500 tỉ đồng. Thanh khoản kỷ lục đã cho thấy tín hiệu xấu cho xu hướng ngắn hạn. Tính chung cả tuần, trên sàn HoSE, khối lượng giao dịch khớp lệnh tăng 23,2% so với tuần trước đó, đạt tổng cộng 838 triệu đơn vị. Trong khi đó, khối lượng giao dịch trên sàn HNX cũng tăng 25,4%, đạt 518,4 triệu đơn vị. Kèm với thanh khoản cao là việc điều chỉnh tất yếu của VN-Index. Chỉ số này khép lại tuần giao dịch với mức giảm 0,29% xuống 570,57 điểm.
Áp lực chốt lời tăng mạnh khiến cho thị trường lao dốc trong phiên 20-2 được xác định xuất phát từ việc giới đầu tư đã gia tăng sử dụng đòn bẩy tài chính trong thời gian qua. Lịch sử của thị trường cho thấy việc sử dụng đòn bẩy tài chính luôn là con dao hai lưỡi, gây ra những đợt bán tháo, thậm chí còn có thể tạo nên những “cơn địa chấn”, gây hoảng loạn. Áp lực chốt lời đến từ một lượng lớn cổ phiếu đã tích lũy ở các mức giá thấp đã đẩy một bộ phận nhà đầu tư rơi vào tình thế bắt buộc phải hạ đòn bẩy tài chính khiến cho thị trường giảm nhanh và mạnh đến bất ngờ. Còn may mắn, tâm lý hoang mang của giới đầu tư đã được ổn định lại phần nào vào cuối phiên, khi bên mua gia tăng hoạt động bắt đáy. Mặt khác, việc điều chỉnh dường như không quá bất ngờ và được giới đầu tư “ngầm hiểu” là điều đương nhiên, tăng mãi thì phải giảm. Phiên giao dịch cuối tuần, ngày 21-2, giao dịch diễn ra khá giằng co do tâm lý giới đầu tư có phần thận trọng sau phiên bán tháo. Điều này đã khiến cho thanh khoản sụt giảm đáng kể. Cùng với dòng tiền bắt đáy, động lực hỗ trợ thị trường còn đến từ khối ngoại. Khối này đã mua ròng 411,9 tỉ đồng trong tuần. Khối ngoại mua ròng ở hầu hết các phiên, chính động thái này đã giúp thị trường bớt chao đảo ở những phiên chốt lời mạnh.
Có phải “úp sọt”?
Dù sao phiên giao dịch với thanh khoản kỷ lục vẫn là câu hỏi với nhà đầu tư. Sự ngờ vực dấy lên sau đó và rủi ro của thị trường tăng lên. Liệu phiên giao dịch kỷ lục có phải là động thái “úp sọt” của những “con cá lớn”? Liệu gần 5.500 tỉ đồng đã bị rút ra trong phiên giao dịch 20-2 có quay trở lại với thị trường. Có một điều chắc chắn rằng, lượng tiền đã rút ra sẽ chưa vội vàng trở lại ngay. Dòng tiền này sẽ kích hoạt khi giá cổ phiếu giảm và thị trường chung có sự điều chỉnh để giảm bớt độ nóng. Trước mắt, trong các phiên giao dịch tới, thị trường sẽ vẫn phải chịu áp lực bán của những nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính, những nhà đầu tư lướt sóng.
Công ty cổ phần Chứng khoán Bảo Việt – BVSC cho rằng, sự điều chỉnh mạnh đi kèm khối lượng giao dịch lớn trong tuần qua phần nhiều xuất phát từ tâm lý đám đông. Mặc dù có một vài thông tin tiêu cực được công bố như hãng đánh giá tín nhiệm Moody’s công bố tỷ lệ nợ xấu trong hệ thống ngân hàng Việt Nam ở mức 15% (cao hơn rất nhiều so với số liệu từ Ngân hàng Nhà nước là dưới 10%) nhưng đây là thông tin không mới, khó có thể khiến tâm lý nhà đầu tư đảo chiều nhanh như vậy.
Tuần giao dịch cuối tháng 2 là câu trả lời xác đáng cho việc kiểm định lượng cầu và sự sẵn sàng trở lại của dòng tiền. Ngưỡng hỗ trợ ngắn hạn 565 điểm của VN-Index được đánh giá là khá mạnh khi đã hai lần chạm ngưỡng này rồi lại bật tăng ngay trong phiên. Dòng tiền vừa thoát ra khỏi thị trường có thể do dự nhưng dòng tiền sẵn sàng bắt đáy cũng không nhỏ. Bởi vậy khả năng cao là thị trường sẽ đi ngang, chứ không giảm sâu. Dòng tiền sẽ là yếu tố quyết định khi mà thông tin hỗ trợ mới thì chưa thấy, còn thông tin cũ thì chẳng còn đủ sức để lay động thị trường.
Phiên giao dịch ngày 24-2, thị trường hứng khởi bởi thông tin sắp có gói tín dụng 100 ngàn tỉ đồng. VN-Index tăng hơn sáu điểm lên 576,58 điểm. Hiệu ứng của thông tin này, các mã liên quan đến bất động sản, xây dựng đã đua nhau tăng trần như TDC, UDC, NBB, KDH, HBC… Thị trường giao dịch với thanh khoản ở mức trung bình với 119 triệu cổ phiếu được trao tay; giá trị giao dịch đạt 1.968,4 tỉ đồng. Phiên này thị trường được hưởng lợi bởi thông tin về gói tín dụng 100.000 tỉ đồng nhưng “biết ra sao ngày mai” khi mà thị trường đóng cửa cũng là lúc thông tin chính thức của Bộ Xây dựng đã được phát đi với thông điệp “Bộ Xây dựng không đề xuất và cũng không chủ trì nghiên cứu đề án có gói tín dụng 100.000 tỉ đồng hỗ trợ thị trường bất động sản”.
Song Hà