Theo một dự án của Sở Quy hoạch và Kiến trúc, khu phố cổ Chợ Lớn rộng 68 hécta bao gồm các phường 10, 11, 13, 14 (quận 5) và phường 1, 2 (quận 6), được giới hạn bởi các tuyến đường Tản Đà – Nguyễn Trãi – Phù Đổng Thiên Vương – Hồng Bàng – Lương Nhữ Học – Nguyễn Trãi – Phú Hữu – Tháp Mười – Lê Tấn Kế – Phan Văn Khỏe – Phạm Đình Hổ – Bãi Sậy – đại lộ Võ Văn Kiệt.
Chợ Bình Tây và Chợ Lớn sẽ trở thành khu phố cổ được bảo tồn trong tương lai không xa
Ba khu vực làm điểm nhấn cho toàn bộ không gian khu phố cổ Chợ Lớn là chợ Bình Tây (khu vực 1); khu vực gồm nhiều đình, chùa bao quanh tuyến đường Triệu Quang Phục (khu vực 2) và khu vừa bảo tồn vừa phát triển, cho phép xây nhà cao tầng xung quanh đại lộ Võ Văn Kiệt (khu vực 3).
Khi dự án hoàn thành, người dân sẽ phải cam kết không xây nhà cao thêm hoặc cơi nới mở rộng ở một số nơi. Trong vòng bán kính 50 mét quanh các di sản quan trọng như đình, chùa… người dân sẽ không được xây quá năm đến sáu tầng, không được đặt các biển quảng cáo che khuất công trình và không được sửa nhà bằng những vật liệu không phù hợp.
Đổi lại, người dân sống trong khu phố cổ Chợ Lớn sẽ được hưởng nhiều quyền lợi như việc kinh doanh sẽ phát đạt hơn khi có nhiều du khách nước ngoài đến tham quan, nhiều nhà dân sẽ có lợi từ việc cho thuê phòng nghỉ, giá trị nhà đất tại khu bảo tồn sẽ tăng lên…
Ngoài những cái lợi về kinh tế, người dân còn được hưởng lợi về môi trường sống như mặt tiền của các phố sẽ khang trang, ánh sáng đầy đủ, an ninh hơn. Cái được lớn nhất là người dân sẽ được quan tâm một cách chuyên nghiệp của các nhà bảo tồn.
Dự án này hiện chỉ mới là ý tưởng nên chưa tính toán kinh phí thực hiện và cũng chưa tính đến phương án giãn dân khi các thế hệ gia đình cùng chen chúc trong ngôi nhà không được mở rộng thêm như tình trạng người dân sống tại phố cổ Hà Nội đang gặp phải.
Người đề xuất ý tưởng bảo tồn và cải tạo khu phố cổ Chợ Lớn là ông Phạm Doãn Thuật, nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kiến trúc Sở Quy hoạch – Kiến trúc TP. Hồ Chí Minh. Sau gần năm năm theo đuổi, đề án này cuối cùng cũng được hoàn thành. Đơn vị tư vấn là Công ty DCU (Tây Ban Nha).
Gia Minh tổng hợp