Thám tử Trung Thành theo đuổi nghề đã hơn bốn năm, động cơ chính là để thỏa mãn giấc mơ được hóa thân thành các nhân vật thám tử tài ba trong các truyện trinh thám mà anh ngưỡng mộ. Tốt nghiệp phổ thông trung học, Thành học một lớp trung cấp về công nghệ thông tin. Vốn có năng khiếu và thích “vọc” máy, anh sớm trở thành thợ lành nghề, làm chủ một công ty nhỏ. Tưởng đã yên phận sống với nghề, vậy mà chỉ được một thời gian, Thành thấy… buồn! Tình cờ đọc được thông tin tuyển dụng thám tử trên báo, anh hăm hở nộp đơn. Mặc cho gia đình can ngăn, Thành vẫn bỏ việc đang làm để hành nghề thám tử. Không hiểu nổi công việc của con mình, mẹ anh luôn ca thán rằng nghề gì mà thầy không ra thầy, thợ không ra thợ, cứ giống thằng chạy xe ôm! Thành cứ phải cười xòa “chịu trận”. Nhờ đầu óc nhạy bén, lại có thêm chuyên môn về tin học, anh từng phá được nhiều vụ khá gai góc và còn hỗ trợ thành công cho đồng nghiệp. Anh bày tỏ: “Không biết công việc này với tôi là nghề hay nghiệp nữa vì sự cố, tai nạn nghề nghiệp xảy ra khá thường xuyên, gia đình cũng không ủng hộ, thế nhưng mỗi khi hoàn thành công việc, niềm vui của khách hàng làm mình vui lây. Dù xã hội còn nghi ngại về nghề này nhưng tôi nghĩ không có công việc xấu, chỉ có thể có người làm việc với cái tâm không tốt mà thôi”. Có lẽ hoàn cảnh và suy nghĩ của anh Thành cũng là của nhiều người đang làm công việc thám tử nên dù khó khăn, họ vẫn bám trụ với nghề.
Muôn mặt khách hàng
Luồn lách qua rừng xe cộ, thám tử Duy Phương bám theo đối tượng là một cặp tình nhân “ngoài vợ ngoài chồng” còn khá trẻ. Vài lần bị mất dấu, anh phải điện thoại liên lạc với những thành viên khác trong nhóm, đón lõng đối tượng tại địa điểm dự kiến. Chỉ khi thấy bóng đối tượng đang tiến về phía khách sạn, anh mới thở phào nhẹ nhõm, đàng hoàng trong vai khách thuê phòng để bám sát đối tượng. Đó chỉ là lần tác nghiệp an toàn của Duy Phương trong vụ việc tương đối dễ. Nguyên Cường cũng nhận vụ theo dõi vụ ngoại tình của người chồng theo yêu cầu của một khách hàng nữ, nhưng trường hợp này gian nan hơn, bởi đối tượng là một tay có “số má”, trùm cá độ kiêm cho vay, có đàn em hộ tống kỹ lưỡng. Đối tượng rất tinh, biết vợ cho người theo dõi nên rất cảnh giác, tìm mọi cách “cắt đuôi” khiến anh Cường cứ phải đổi chiến thuật liên miên. Cuối cùng, anh cũng thu thập được bằng chứng của ông chồng thích “cỏ non”. Bà vợ cảm ơn thám tử mà nước mắt ngắn dài làm anh vừa mừng vì giải quyết xong sự việc, vừa buồn giùm cho thân chủ. “Trước đây đối tượng ngoại tình thường đã cứng tuổi, có sự nghiệp, địa vị, nhưng vài năm trở lại đây, chúng tôi đã nhiều lần được nhờ theo dõi các đấng mày râu trẻ hơn, ở độ tuổi 30-40. Việc theo dõi, lấy chứng cớ trước kia khá dễ, còn bây giờ người ta đề phòng cao độ nên việc săn lùng bằng chứng khó hơn nhiều” – Nguyên Cường nhìn nhận.
Thám tử Nguyên Cường đang tư vấn cho khách hàng
“Một công ty sản xuất đồ thể thao của một thương hiệu lớn từng là khách hàng của chúng tôi. Đó là một trường hợp khó mà khi nhận, tôi mới thấy đó là quyết định thử sức khá nặng. Cũng may là lần đó chúng tôi thành công, không chỉ giúp được thân chủ mà các thám tử cũng có thêm kinh nghiệm quý” – Giám đốc Trung tâm Thám tử Việt cho biết. Dù công ty có bảo vệ kiểm soát gắt gao, có đặt camera ở khắp các xưởng nhưng vẫn bị mất cắp hàng mẫu khá nhiều trong thời gian dài mà không phát hiện được nên chủ công ty tìm đến dịch vụ thám tử. Nhận việc với hợp đồng trong một tháng, nếu không tìm ra manh mối thì trung tâm sẽ từ chối điều tra. Vụ này trung tâm phải huy động nhiều thám tử vào vai công nhân để trà trộn vào các xưởng, bố trí cả người chạy xe ôm trước cổng nhà máy để tiếp cận đối tượng khả nghi. Tuy lần ra manh mối nhưng phải sau ba tháng, các thám tử mới phanh phui được “dây chuyền trộm” cùng cách thức mang hàng ra ngoài tiêu thụ để kết thúc vụ việc. Khi đó, một thám tử phải vào vai người có nhu cầu mua hàng để tiếp cận đối tượng, đồng thời cung cấp mọi thông tin bằng chứng cho khách hàng. Trước chứng cớ có được, công ty thân chủ đã mời công an đến bắt tại trận khi thủ phạm đang giao hàng đánh cắp của công ty cho khách hàng chính là thám tử. Khi được biết vụ việc do thám tử điều tra phát hiện, các anh công an đã ngạc nhiên: “Sao thám tử đa năng đến thế!”.
Có thám tử “ăn dầm nằm dề” trong khách sạn đến sạch tiền mà vẫn không thể chụp được bức ảnh một quý ông đi “ăn vụng” quá khéo. Có những vụ ngoại tình mà khi khám phá, cả thân chủ và thám tử đều rất ngỡ ngàng, chẳng thể ngờ đó là sự thật, chẳng hạn chồng cặp bồ với một người đồng tính hay cô bồ lại chính là em hay cháu của vợ. Khi điều tra được các thông tin này, thám tử kiêm luôn việc của chuyên viên tư vấn, làm công tác tư tưởng, biện pháp tâm lý cho thân chủ bớt sốc.
Thời kinh tế thị trường và nỗi niềm thám tử
Do tính chất và yêu cầu công việc tương đối đặc thù nên chi phí thuê thám tử ở mức khá cao, khoảng trên dưới một triệu đồng một ngày. Dù thời buổi kinh tế khó khăn nhưng giá thuê dịch vụ thám tử không thay đổi là bao. Cũng bởi khó khăn mà nhiều doanh nghiệp phải tìm hiểu đối tác thật kỹ nên dịch vụ thám tử càng có đất dụng võ. Trong hoàn cảnh đó, giữa các công ty thám tử cũng có sự cạnh tranh khá gay gắt. Phổ biến nhất là chiêu quảng cáo giá rẻ, lập lờ giữa các khoản chi phí để câu khách, làm khách không biết thực hư ra sao. Giám đốc một công ty dịch vụ thám tử ở quận Bình Thạnh kể rằng công ty anh mỗi tháng nhận được khoảng chục lời đề nghị theo dõi, tìm người thân, đối thủ… Tuy vậy, không phải việc nào công ty cũng nhận, mà phải xem xét thật kỹ vụ việc có vi phạm luật pháp hay không. Xem ra, lằn ranh giữa hợp pháp và phi pháp trong những vụ việc này rất mong manh, chỉ cần yếu tay nghề hoặc vì được trả giá cao thì rất có thể rơi vào tình trạng làm ăn phi pháp. Cách đây không lâu, có khách là nữ Việt kiều Mỹ tìm đến công ty của anh yêu cầu tìm tình nhân của chồng chỉ duy nhất từ một số điện thoại. Sau khi nhận lời và tìm ra đối tượng, biết tình nhân có con riêng với chồng, đứa bé đã được năm tuổi, vị khách này lại tiếp tục có yêu cầu là thủ tiêu đứa bé vì sợ phải chia tài sản. Trước yêu cầu phạm pháp và không chính đáng này, thám tử Văn Vũ đã phải thuyết phục khách hãy dừng lại hành động này, tìm cách hợp tình, hợp lý hơn để giải quyết ổn thỏa vụ việc mà vẫn giữ được chồng. Sau khi bình tĩnh lại, vị khách trên đã trở về Mỹ, bỏ ý định nhẫn tâm trên. Lại có trường hợp biết chồng cặp bồ với gái vũ trường, có bà đã thuê thám tử tạt axit nhằm hủy hoại nhan sắc của kẻ cướp chồng. Thám tử chờ bà “hạ hỏa” rồi từ tốn giải thích để khách hiểu không được làm việc phạm pháp.
Một số thiết bị cần thiết hỗ trợ cho công việc thám tử
Có những chuyện dở khóc dở cười từ dịch vụ thám tử. Việc “ăn cả hai mang” điển hình là khi tìm hiểu được thông tin người chồng ngoại tình thì vừa lấy thù lao từ khách hàng là người vợ, lại sử dụng chứng cớ có được để uy hiếp, tống tiền người chồng. Tương tự, có thám tử lấy được thông tin của đối tác kinh doanh để cung cấp cho khách hàng, vừa quay lại tống tiền doanh nghiệp… Theo lời thám tử Nguyên Cường, những trường hợp như vậy không nhiều, chỉ là “con sâu làm sầu nồi canh” vì làm ăn nghề nào cũng phải giữ chữ tín. Một khi phát hiện nhân viên nào không trung thực, dù có giỏi nghề thì các công ty dịch vụ thám tử cũng phải buộc cho người ấy nghỉ việc. Mà với vết đen như thế thì thám tử “sâu” khó có thể làm được việc ở công ty khác. Còn tai nạn nghề nghiệp với thám tử thì nhẹ là trầy xước tay chân do đo đường vì phải bám theo đối tượng trong mọi địa hình, nặng thì có thể bị đánh dằn mặt vì “xía vô chuyện người khác”! Chuyện người yêu hiểu lầm vì quên ngày sinh nhật, ngày lễ, vợ cằn nhằn chồng vì bỏ đón con, hay vợ nổi ghen vì bỗng dưng thấy chồng chải chuốt thơm tho là rất thường tình.
Cách ghi lại bằng chứng của thám tử
Hiện nay, TP.HCM và Hà Nội đã có nhiều công ty dịch vụ thám tử, một số công ty Hà Nội có chi nhánh tại TP.HCM và ngược lại. Ở TP.HCM, hiện có khoảng 15 công ty có dịch vụ cung cấp thông tin và điều tra, tập trung ở các quận 1, Tân Bình, Bình Thạnh, thêm vài văn phòng ở quận 4, quận 7. Tuy nhiên, những người làm nghề thám tử vẫn chịu mang tiếng “chui”, không dám tự hào khi giới thiệu về công việc của mình. Anh Nguyên Cường bày tỏ: “Tôi mong luật pháp sẽ xem xét, điều chỉnh, cho phép các công ty dịch vụ thám tử hoạt động công khai với những điều kiện có giới hạn rõ ràng. Được như vậy việc đào tạo, huấn luyện nhân lực, hành nghề sẽ thuận lợi hơn”.