Ngày 20-7 vừa qua, chính phủ Mỹ quyết định tịch thu một số tài sản trị giá hơn 1 tỉ USD có liên quan đến quỹ 1MDB và công bố những điều tố cáo về quỹ này. Được biết, năm 2009, Thủ tướng Malaysia Najib Razak thành lập quỹ 1MDB (1Malaysia Development Berhad) nhằm phát triển nền kinh tế Malaysia đang ở vào thời điểm khó khăn. Tuy nhiên sau bảy năm hoạt động, quỹ này trở thành tâm điểm của những cuộc điều tra rộng lớn và một loạt những chế tài xuất phát từ Mỹ và một số quốc gia khác đã và sắp được công bố chống lại những hoạt động trái luật pháp quốc tế của 1MDB. Chẳng cần giữ ý theo lề lối ngoại giao quen thuộc, bà Loretta Lynch, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ, tuyên bố là có những chứng cứ cho thấy quỹ này đã lừa gạt người dân Malaysia “ở một quy mô cực kỳ to lớn”. Cụ thể:
– Đã có 3,5 tỉ USD bị thâm lạm và được rửa tiền tại các nước Singapore, Thụy Sĩ và Mỹ.
– Tiền được sử dụng cho cuộc sống hoang phí của nhiều người, trong đó có các quan chức.
– “Viên chức số 1 Malaysia” đã nhận 731 triệu USD từ quỹ 1MDB, mặc dù sau đó đã bồi hoàn 620 triệu USD.
– Một người con riêng của Thủ tướng Najib tên Riza Aziz, có mối quan hệ mật thiết với nhà tài phiệt Malaysia Jho Low, với công dân Malaysia Eric Tan, với một viên chức chính phủ Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và một công dân Mỹ.
Một phần không nhỏ khoản tiền thâm lạm đó được sử dụng trái quy định vào những việc sau:
– Quỹ 1MDB đã chi 380 triệu USD góp vốn vào hoạt động của khách sạn sang trọng Park Lane nhìn xuống Công viên trung tâm của thành phố New York. Nhiều bất động sản cũng được mua vào như Park Laurel Condo giá 33,5 triệu USD, Walker Tower Penthouse giá 50,9 triệu USD, Time Warner Penthouse 30,5 triệu USD (New York), Viceroy L’Ermitage Hotel (Los Angeles) 44,8 triệu USD…
– Quỹ 1MDB chi 100 triệu USD cho bộ phim The Wolf of Wall Street. Công ty sản xuất phim này do con riêng của Thủ tướng Najib Razak là Riza Aziz đồng sáng lập.
– Quỹ 1MDB chi mua chiếc máy bay riêng Bombardier Global 5000 giá 35,4 triệu USD.
– Quỹ 1MDB chi mua tác phẩm của danh họa Van Gogh có tên La Maison de Vincent à Arles với giá 5,5 triệu USD, mua hai tác phẩm của danh họa Claude Monet, gồm bức Nymphéas Avec Reflets de Hautes Herbes, giá 57,5 triệu USD, và bức Saint-Georges Majeur au Crépuscule, giá 35 triệu USD.
Chính quyền Singapore cũng vừa có “những hành động cứng rắn” đối với bốn ngân hàng lớn có liên quan đến quỹ 1MDB, là Standard Chartered chi nhánh địa phương, UBS, DBS và Falcon Bank, vì “đã tỏ ra yếu kém trong việc chống hành vi rửa tiền” và tịch thu một số tài sản trị giá 177 triệu USD. Họ cũng tuyên bố là đã mở cuộc điều tra về quỹ 1MDB từ tháng 3-2015 và phát hiện việc ngụy trang bản chất nhiều hoạt động của cơ quan tài chính này.
LHCT tổng hợp (DNSGCT)