Tết năm nay, thị trường quà biếu tặng ở Việt Nam du nhập thêm một mặt hàng mới có mức giá cao đến kinh ngạc. Đó là đầu nhụy hoa nghệ tây (saffron), loại gia vị thường được gọi là “vàng đỏ”.
Có công dụng làm tăng hương vị cho các món ăn và tốt cho sức khỏe, nhụy hoa nghệ tây có nguồn gốc từ Iran giá thường ở mức trên 400 triệu đồng/kg, còn loại thượng hạng từ Tây Tạng có giá lên tới gần 650 triệu đồng/kg.
Sở dĩ saffron đắt đỏ đến như vậy bởi vì người sản xuất phải hái khoảng 16.000 bông hoa mới lấy được 100 gram đầu nhụy hoa. Mỗi cây nghệ tây chỉ cho ra ba, bốn hoa, mỗi hoa chỉ có ba nhụy, nên một cây nghệ tây chỉ thu được 10-12 sợi nhụy. Hoa nghệ tây là thực vật vô tính đơn hình về mặt di truyền, không thể tự sinh sản nên từ khâu chọn giống và gieo trồng phải làm hoàn toàn thủ công bằng tay. Saffron mới được một công ty ở Việt Nam nhập khẩu chính ngạch để về bán cách đây chưa lâu. Tuy nhiên trên các trang mạng xã hội đã bắt đầu xuất hiện hàng loạt quảng cáo bán saffron loại hàng xách tay với nhiều chủng loại khác nhau không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Hoa nghệ tây thường được trồng tại Hy Lạp và các nước Tây Nam Á như Iran, Ấn Độ… Hiện Iran là quốc gia xuất khẩu saffron lớn nhất thế giới, chiếm 90% lượng saffron xuất khẩu toàn cầu. Đại sứ Iran tại Việt Nam Saleh Adibi cho biết, saffron là loại gia vị được người dân Iran biết đến từ hàng ngàn năm trước. Theo ông Saleh Adibi, cũng như những mặt hàng có giá trị cao thường bị làm giả, trên thị trường thường xuyên có những hình thức làm giả và nhuộm màu saffron. Người làm hàng nhái thường dùng bột nghệ, hóa chất và sợi gỗ hoặc sợi củ cải để làm giả saffron.
Trên mạng xã hội, saffron bán phổ biến ở Việt Nam chủ yếu là hàng đóng hộp của Ấn Độ, Tây Tạng, Hy Lạp với mức giá 200.000-250.000 đồng/hộp loại 1g hoặc 650.000 đồng – 700.000 đồng/hộp loại 2,5g. Trong số các sản phẩm đó, nhiều mặt hàng chưa có được thông tin kiểm chứng rõ ràng. Tuy nhiên, người tiêu dùng Việt Nam được đánh giá là “khá dễ tính” khi mua hàng trên mạng nên việc kiểm tra nguồn gốc có nhiều trường hợp cũng lơ là.
Một chủ cửa hàng chuyên bán thực phẩm nhập khẩu ở Q.1, TP. Hồ Chí Minh cho biết khách hàng mua saffron của cửa hàng chủ yếu là phụ nữ. Theo anh này, saffron đang được quảng cáo truyền miệng là chống lão hóa, chống ung thư nên đã có một số phụ nữ Việt Nam mua về uống như trà hoặc mua loại đã tán thành bột để đắp mặt nạ. “Trước kia, cửa hàng chỉ bán được khoảng vài chục đơn hàng một ngày, mỗi khách hàng cũng chỉ lấy từ vài chục gram đến khoảng 100 gram. Tuy nhiên, dịp tết này khách đặt mua tăng lên gấp cả 5-6 lần, lượng hàng mỗi khách lấy cũng tăng lên. Có khách lẻ lấy tới cả nửa ký, có doanh nghiệp đặt mua đến 100 hộp nhỏ (loại hộp 10 gram) về làm quà tết”, chủ cửa hàng cho biết thêm.
