Một bức tranh khổ nhỏ của họa sĩ Mỹ Jackson Pollock, được mua năm 1950 với giá 306 USD sẽ lên sàn đấu giá Phillips ở New York giữa tháng 11-2018, dự kiến có thể đạt mức giá 18 triệu USD, thậm chí còn cao hơn nữa!
Bức tranh có tên Số 16 của Jackson Pollock (1912-1956), một tên tuổi lớn của khuynh hướng Biểu hiện trừu tượng Mỹ sẽ là cây đinh trong phiên đấu giá các tác phẩm thế kỷ XX và đương đại của nhà Phillips ngày 15-11 tới đây. Phía bán là Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại Rio de Janeiro, nơi đã nhận được bức tranh như một quà tặng từ ông Nelson Rockefeller (1908-1979) vào năm 1952.
Nelson Aldrich Rockefeller nguyên là Phó tổng thống thứ 41 của Hoa Kỳ (dưới thời Tổng thống Gerald Ford, những năm 1974-1977), trước đó ông là Thống đốc thứ 49 của bang New York; gia tộc Rockefeller đã có công lớn trong việc hình thành Bảo tàng MoMA, một trong những bảo tàng mỹ thuật lớn nhất ở New York.
Phillips là nhà đấu giá gần đây nhất đã đưa lên sàn một tác phẩm hội họa từng có mặt trong bộ sưu tập khổng lồ của gia tộc Rockefeller.
Tháng 5 vừa qua, nhà Christie’s đã rao bán một bộ sưu tập gồm tác phẩm mỹ thuật, đồ trang trí và đồ nội thất từ di sản của ông David Rockefeller (1915-2017, em trai Nelson Rockefeller), hầu hết các hiện vật đều có người mua, thu được hơn 800 triệu USD để hiến tặng nhiều quỹ với mục đích từ thiện.
Sắp tới, trong tháng 11-2018, nhà Sotheby’s cũng sẽ đưa lên sàn hàng trăm hiện vật từ di sản của Nelson Rockefeller và vợ ông là bà Happy Rockefeller (1926-2015) cũng với mục đích tương tự.
Ông Robert Manley, phụ trách lĩnh vực tác phẩm thế kỷ XX và đương đại của nhà Phillips, cho biết: “Thật là điều kỳ diệu về nguồn gốc của bức tranh Số 16. Những thành viên trong gia tộc Rockefeller là các nhà sưu tập lớn nhất vào thời của họ. Họ có tài sản khổng lồ và có gu thưởng ngoạn rất tốt. Ai cũng biết hầu hết tác phẩm trong sưu tập của họ rồi sẽ nằm trong các bảo tàng quan trọng”.
Số 16 là một trong 16 bức tranh được Pollock sáng tác năm 1950, khổ 60 x 60cm, với chất liệu sơn dầu trên ván ép Masonite. Họa sĩ đã chất đống số tranh này trong studio của ông sau khi vẽ. Với phông màu bạc, mặt tranh là những nét màu vàng, đen, đỏ và xanh lá ngoằn ngoèo, cuộn xoáy từ kỹ thuật vẩy sơn đặc trưng của hội họa Pollock.
Theo lời ông Robert Manley, Số 16 thực sự là “một báu vật khổ nhỏ tuyệt hảo”. Việc Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại Rio de Janeiro buộc phải bán đi tác phẩm quý hiếm này để giải quyết các khó khăn về tài chính đã gây nên những phản ứng giận dữ trong giới hoạt động mỹ thuật tại Brazil, nhưng lại được sự đồng thuận của Bộ Văn hóa nước này, bởi đó là giải pháp cuối cùng để cứu nguy cho bảo tàng.
Nhà doanh nghiệp Nelson Rockefeller đã mua bức Số 16 tại gallery Betty Parsons cùng với nhiều kiệt tác khác của Jackson Pollock như Mờ sương oải hương: Số 1 (hiện thuộc sưu tập của Bảo tàng Mỹ thuật quốc gia Hoa Kỳ ở Washington), Số 31 (thuộc MoMA) và Nhịp điệu mùa thu (thuộc Bảo tàng Metropolitan ở New York). Nếu Số 16 sẽ được bán với giá dự kiến thì với khoản đầu tư 306 USD của năm 1950, gần 70 năm sau nó đã tăng lên khoảng 600.000 lần giá trị ban đầu!