Nhân kỷ niệm 45 năm thành lập khối ASEAN (8-8-1967 – 8-8-2012), từ ngày 6-8 đến 17-8, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (66 Nguyễn Thái Học, Hà Nội) đã tổ chức triển lãm tranh đồ họa của họa sĩ các nước thành viên.
Triển lãm trưng bày 130 tác phẩm của 77 tác giả đến từ Brunei, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam. Với nhiều chất liệu và đề tài khác nhau, các tác phẩm tại triển lãm cho thấy rằng dù ở đất nước nào thì các họa sĩ cũng sử dụng những kỹ thuật cơ bản chung của bộ môn tạo hình này nhưng ngôn ngữ đồ họa trong các tác phẩm vẫn thể hiện bản sắc riêng biệt, phong phú của mỗi nước. Với năm kỹ thuật cơ bản: in phẳng, in lõm, in lưới, in đá và sự kết hợp các chất liệu in tổng hợp của các tác giả, triển lãm còn cho thấy một “cái nhìn toàn cảnh” về nghệ thuật đồ họa trong khu vực. Cũng qua triển lãm này, dễ nhận thấy lĩnh vực tạo hình này đòi hỏi tác giả không chỉ phải có tư duy đề tài tốt mà còn cần đến kỹ thuật thật nhuần nhuyễn.
Triển lãm là kết quả của cuộc thi tranh đồ họa ASEAN được phối hợp tổ chức bởi nhiều đơn vị: Cục Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm và Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch); đại sứ quán Việt Nam tại các nước ASEAN và đại sứ quán các nước ASEAN tại Việt Nam. Đây là lần đầu tiên cuộc thi tranh đồ họa của các nước Đông Nam Á được tổ chức và do Việt Nam đăng cai. Trong số 245 tác phẩm của 162 tác giả gửi đến dự thi, có 130 tác phẩm được chọn triển lãm; và một hội đồng chấm giải gồm nhiều họa sĩ có tên tuổi đã chọn ra 17 tác phẩm xuất sắc để trao giải. Giải nhất thuộc về nữ tác giả Aonrudee Porn Chame, sinh viên năm cuối Đại học Mỹ thuật Chiang Mai (Thái Lan) với tác phẩm có tên Vận động tự nhiên 2, mà theo nhận định của Hội đồng giám khảo thì tranh của cô là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa kỹ thuật đồ họa tinh xảo cùng với những nét cọ tinh tế của hội họa. Dù bức tranh có kích thước rất khiêm tốn song thực sự độc đáo và chính điều đó đã thuyết phục được ban giám khảo. Nhìn chung, tranh đồ họa Thái Lan tại triển lãm cũng trội hơn các nước khác.
Với lợi thế của nước chủ nhà, các tác giả Việt Nam tham gia khá đông và đoạt một trong hai giải nhì; 1/4 giải ba và 4/10 giải khuyến khích. Nhận xét về tác phẩm của các họa sĩ Việt Nam nói chung, họa sĩ Thành Chương – thành viên hội đồng giám khảo cho rằng: “Mặc dù tranh đồ họa Việt Nam đã có sự phát triển mạnh trong những năm gần đây, nhưng rõ ràng là các họa sĩ Việt vẫn có xu hướng gửi gắm tình cảm, tư tưởng của mình vào tác phẩm nhiều hơn là chú ý đến kỹ thuật. Nói cách khác là chú trọng cảm xúc nhiều hơn kỹ thuật, trong khi đó – khác với hội họa, đồ họa đòi hỏi phải có sự tương tác cao giữa ý tưởng và kỹ thuật. Do vậy, không ít tranh đồ họa của Việt Nam còn “nôm na”, hồn nhiên và có phần lúng túng trong thể hiện, có thể nói đồ họa của họa sĩ Việt Nam tại cuộc thi này mang tính dân gian hơn là đương đại”.
Ban tổ chức cho biết, dự kiến cuộc thi tranh và triển lãm giữa các họa sĩ ASEAN sẽ được tổ chức thường niên nhằm tăng cường sự hiểu biết về nghệ thuật cũng như kết nối, chia sẻ văn hóa giữa các nước thành viên, đồng thời góp phần nâng cao hình ảnh của tổ chức này với cộng đồng quốc tế.
- Diễm Vân
