Chúng ta có thể học được gì từ sự cứng rắn tinh thần của các vận động viên hàng đầu thế giới? Đó có thể là lòng can đảm, khả năng quyết đoán, ý chí cao, sức chịu đựng. Nhưng bằng đó xem ra vẫn chưa đủ.
Sự cứng rắn tinh thần là một thuật ngữ được sử dụng trong tâm lý để nói về sự kiên cường và sức mạnh để người ta vượt qua mọi thách thức và đi tới thành công. Chính yếu tố này đã mang lại cho các siêu sao thể thao khả năng vượt qua sự kiệt sức, đối kháng và chấn thương để ghi điểm và thắng cuộc. Vậy chúng ta nên làm gì để phát triển và đạt được tinh thần cứng rắn như họ?
Trong cuốn sách Developing Mental Toughness (tạm dịch: Phát triển tinh thần cứng rắn), hai nhà nghiên cứu Peter Clough và Doug Strycharczyk định nghĩa tinh thần cứng rắn là “phẩm chất quyết định phần lớn cách mà mọi người ứng phó hiệu quả với thách thức, áp lực và tác nhân gây stress…, bất chấp những tình huống đang áp đảo”. Giáo sư Peter Clough và các đồng nghiệp của ông đã miêu tả tinh thần cứng rắn như một đặc điểm tính cách bao gồm bốn thành tố quan trọng:
– Thách thức: Nhìn thách thức như cơ hội hơn là trở ngại.
– Kiểm soát: Tin rằng có thể kiểm soát được cuộc đời và số phận của chính mình.
– Cam kết: Có khả năng kiên trì thực hiện và hoàn tất nhiệm vụ.
– Tự tin: Có niềm tin mạnh mẽ vào khả năng thành công của mình.
Như thế, tinh thần cứng rắn là sản phẩm của bản chất tự nhiên hay do được nuôi dưỡng? Có những bằng chứng chỉ ra mối liên quan mạnh mẽ của yếu tố này với yếu tố di truyền. Một số người dường như có được sức mạnh tinh thần một cách tự nhiên. Thế nhưng, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng đây cũng là một kỹ năng có thể học và rèn luyện. Các huấn luyện thể thao chắc chắn hướng học trò của họ đạt được các kỹ năng này. Do đó, chúng ta cũng có thể học theo qua vài chỉ dẫn dưới đây.
1. Tin vào khả nùng đạt được mục tiêu. Một cuộc nghiên cứu được tiến hành với mười nhân vật thể thao ưu tú nhất của thế giới cho thấy nhân tố góp phần chính yếu cho thành công của họ là niềm tin không thể lay chuyển. Họ không chỉ nghĩ rằng họ có thể thành công, mà biết mình sẽ thành công. Vì vậy, nếu muốn bỏ một thói quen xấu hay tham gia chạy marathon thì trước hết hãy tin rằng mình làm được.
2. Tập trung vào động lực nội tại hơn là nghĩ về phần thưởng. Các vận động viên hàng đầu không thể kiên trì vươn tới chiến thắng nếu như họ chỉ mong được tán dương hay nhận phần thưởng. Họ được khích lệ bởi những động lực nội tại liên quan đến quyết tâm của chính họ, xem bản thân có thể tiến được bao xa. Họ xem việc vượt qua thách thức là điều quan trọng nhất.
3. Không để thất bại gây tâm trạng buồn chán. Các nữ vận động viên xuất sắc cho rằng tinh thần của họ trở nên cứng rắn hơn từ những trải nghiệm khó khăn. Đối mặt với khó khăn cả trong thể thao và đời sống giúp họ phát triển những cách kiểm soát stress và càng vững vàng hơn khi phải đối mặt với nghịch cảnh.
4. Tự định hướng. Tinh thần mạnh mẽ không phải là điều có được trong chốc lát, mà qua rèn luyện hằng ngày. Bằng cách đặt ra những mục tiêu và chủ động theo đuổi chúng, dần dà chúng ta có thể đạt được những gì mình mong muốn. Điều này không có nghĩa là cứ phải một mình trải qua mọi thứ. Những vận động viên hàng đầu cũng cần có huấn luyện viên và đồng đội để được hướng dẫn, thúc đẩy và tạo cảm hứng để vươn tới khả năng cao nhất.
5. Giữ được sự tập trung. Các vận động viên xuất sắc luôn biết tập trung vào mục tiêu của họ, kể cả khi xuất hiện những chướng ngại trong hành trình. Khi cảm thấy bị mất tập trung, hãy tìm cách tái tạo năng lượng và trở lại đúng đường.
6. Duy trì khả nùng tự kiểm soát. Theo nhà nghiên cứu Peter Clough, kiểm soát là yếu tố quan trọng làm nên tinh thần rắn rỏi. Những vận động viên xuất sắc luôn cảm thấy họ có thể tự kiểm soát chính mình và tin vào chiến thắng.
7. Luôn giữ cam kết với bản thân. Chính sự cam kết sẽ tạo nên sức mạnh, giúp ta hiểu rõ điểm yếu của chính mình và giúp nhận ra rằng thất bại chính là mẹ thành công.
8. Tìm sự hỗ trợ. Bạn bè, gia đình, đồng nghiệp và thậm chí cả đối thủ cạnh tranh cũng có thể góp phần hun đúc thái độ không chấp nhận đầu hàng của chúng ta. Dõi theo những người mình ngưỡng mộ cũng giúp bồi đắp những cảm xúc về sự quyết đoán, can đảm và tích cực. Hãy tìm ra những người có thể góp phần vào sự thành công của bản thân và tâm sự với họ để có thêm cảm hứng rèn luyện tinh thần cứng rắn!
- An Bình theo VeryWell
