Ngày nay, việc sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học không còn là việc hiếm nữa, bởi đó là một trong những hoạt động quan trọng không thể thiếu trong quá trình học tập giúp vận dụng kiến thức trong nhà trường và khả năng tìm tòi, học hỏi của mỗi người.
Sinh viên chế tạo xe điện chạy bằng năng lượng mặt trời
Đặc biệt, với sinh viên ngành kỹ thuật, có những công trình nghiên cứu mang tính sáng tạo, đột phá, cải tiến kỹ thuật nhằm có khả năng ứng dụng cao cũng được các bạn quan tâm và đầu tư nhiều hơn. Có thể kể đến ý tưởng mang tính thời sự hiện nay là vấn đề tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường của nhóm sinh viên Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, do Bùi Như Nỉ, khoa Cơ khí động lực và Cao Trọng Nghĩa, khoa Cơ khí chế tạo máy khởi xướng với sự hướng dẫn của thầy giáo Đoàn Tất Linh, giảng viên của trường. Đó là công trình nghiên cứu chế tạo xe điện chạy bằng năng lượng mặt trời đã đoạt giải nhì cuộc thi “Thiết kế xe năng lượng mặt trời chạy trong khu công nghệ cao” vào đầu năm 2012” do Đài Truyền hình TP.HCM kết hợp với khu Công nghệ cao tổ chức năm đầu tiên. Từ đó đến nay, nhóm của Như Nỉ đã chế tạo thử nghiệm được năm mô hình xe tiết kiệm năng lượng khác nhau.
Nhóm các bạn sinh viên Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật bên mô hình xe tiết kiệm năng lượng do các bạn sáng tạo
Từ một ý tưởng
Như Nỉ cho biết, ý tưởng ban đầu để làm ra chiếc xe năng lượng mặt trời là nhằm mục đích tham gia vào cuộc thi đua xe năng lượng mặt trời. Nhận thấy Việt Nam là nơi có lượng nhận ánh nắng mặt trời khá cao, trong khi đó nguồn năng lượng dầu mỏ trên thế giới đang ngày càng có nguy cơ khan hiếm, dần cạn kiệt nên tận dụng ưu thế năng lượng mặt trời là một việc khả thi, phù hợp với xu hướng giới đang hướng tới phát triển bền vững, bảo vệ môi trường xanh, sạch đẹp. Với suy nghĩ và nhận định như thế, Như Nỉ đã quyết định chế tạo một loại xe vừa có thể tiết kiệm được nhiên liệu vừa góp phần bảo vệ môi trường. Trước khi bắt tay thực hiện, Như Nỉ cũng tiến hành tìm hiểu, tham khảo về thiết kế, công dụng, khả năng ứng dụng và cả về giá cả những mẫu xe điện có mặt trên thị trường. Và Như Nỉ tự tin là ý tưởng của mình hoàn toàn có thểứng dụng trong môi trường ở Việt Nam.
Bùi Như Nỉ và một mẫu xe sử dụng năng lượng mặt trời
Dù ý tưởng đã hoàn thiện, nhưng khi bắt tay vào thực hiện từ 5-2012, nhóm của Như Nỉ gặp rất nhiều khó khăn. Thậm chí có một số thành viên đã không tin tưởng vào tính khả thi của dự án nên chỉ sau một thời gian tham gia đã bỏ cuộc. Đặc biệt, khi bắt tay vào chế tạo, nhóm phải làm việc trong điều kiện rất thiếu thốn các phương tiện hỗ trợ kỹ thuật, chỉ sử dụng những máy móc cầm tay. Đa phần các chi tiết bộ phận trên xe là do các bạn tự gia công chế tạo. Nhưng rồi càng làm các bạn trẻ càng mê, nhất là khi “đứa con” mà mình bỏ công chăm chút ngày càng thành hình, “ra tấm ra miếng”. Một khó khăn nữa là các bạn gặp phải áp lực về thời gian, nhóm phải thu xếp, cân đối thời gian giữa việc học và thực hiện đam mê của mình.
Như Nỉ cho biết, khoa Cơ khí động lực của Nỉ từng tham gia vào cuộc thi lái xe sinh thái tiết kiệm nhiên liệu do Công ty Honda tổ chức hằng năm, tìm ra những chiếc xe máy có thể di chuyển và ít tốn nhiên liệu nhất. Như Nỉ cũng đã tham gia hai năm rồi nên ít nhiều cũng đã có kinh nghiệm. Ngoài ra các bạn còn chế tạo robot leo dây, các loại robot thăm dò ống cống… để hưởng ứng những cuộc thi khác. Riêng Như Nỉ còn được Trung ương Đoàn tặng bằng khen cho công trình Sáng tạo trẻ tiêu biểu toàn quốc năm 2012, đoạt giải khuyến khích cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật TP.HCM năm 2012, giải ba cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên năm 2013. Với Như Nỉ, đó là công lao và niềm tự hào để chàng sinh viên sinh năm 1991 ở Đắk Nông tiếp tục nghiên cứu, chế tạo nhiều công trình khoa học độc đáo hơn nữa.
Thành quả xe sử dụng năng lượng mặt trời ra đời
Qua hơn một năm tìm tòi, nghiên cứu và thử nghiệm, nhóm thầy trò Như Nỉ đã cho ra mắt thế hệ xe điện chạy bằng năng lượng mặt trời đầu tiên. Như Nỉ mô tả trong sự phấn khởi: “Hình dáng chiếc xe tương tự như các mẫu xe điện dùng trong những khu du lịch hay sân golf. Phần khung của xe được ghép từ các thanh thép định hình trọng lượng nhẹ và do chính chúng tôi gia công”. Như Nỉ cũng cho biết, tuy chất lượng phần khung xe chưa thực sự vừa ý vì còn hạn chế về khả năng tài chính, nhưng nếu được đầu tư tốt hơn, có thể đưa vào sản xuất thương mại thay vì làm thủ công thì chắc chắn nó sẽ bắt mắt hơn nữa.
Một mẫu xe tiết kiệm năng lượng phù hợp cho các khu du lịch, sân gofl
Điểm đặc biệt nhất của chiếc xe này chính là khả năng hấp thu năng lượng mặt trời để biến thành điện năng và nạp cho bộắc quy để cho xe hoạt động. Theo đó, trên mui xe có lắp bốn tấm pin quang điện, mỗi tấm có công suất 110W, chúng có thể sạc điện đầy cho xe trong vòng sáu tiếng trong điều kiện trời nắng. Mỗi lần sạc đầy, xe có thể chạy được quãng đường hơn 30km, nhưng nếu chạy dưới trời có nắng thì có khả năng tăng lên vì lúc này hệ thống nạp điện vẫn làm việc liên tục để nạp điện cho bình ắc quy. Tốc độ trung bình của xe khoảng 20km/g, còn ở điều kiện lý tưởng, đường bằng phẳng và đầy bình điện thì có thể đạt tốc độ tối đa là 40km/g. Xe có thể chở được tối đa tám người. Chiếc xe này phù hợp cho việc dùng để đưa đón khách ở các khu du lịch, resort, các sân golf hoặc trong các khuôn viên nội bộ…
Như Nỉ cho biết, tổng chi phí để chế tạo ra chiếc xe này khoảng 100 triệu đồng, nhưng nếu cộng thêm công sức và thời gian thì còn phải hơn mức đó. Sắp tới, nhóm dự định sẽ phát triển thế hệ sản phẩm thứ hai và điểm đặc biệt là sẽ sử dụng động cơ đốt trong thay vì động cơ điện. Tuy nhiên, xe vẫn có thể sử dụng năng lượng mặt trời để hoạt động. Ngoài ra, sắp tới họ sẽ nghiên cứu thêm về khung sườn, sử dụng các chất liệu nhẹ hơn và tốt hơn để kết cấu chiếc xe đẹp hơn. Đó là những ý tưởng khả thi, đã được các bạn trẻ nghiên cứu kỹ lưỡng, bảm bảo cho chi phí thấp nhất và chất lượng tốt nhất. Tuy nhiên, với khả năng của các bạn sinh viên, chỉ có thể hoàn thành mô hình sản phẩm, có thể tham gia cuộc thi sáng tạo cấp trường hoặc cao hơn, rồi… để đấy chứ không có điều kiện đưa sản phẩm vào đời sống. “Tôi rất mong muốn một ngày không xa, chúng ta không phải nhập những chiếc xe điện nữa mà có thể sản xuất và sử dụng những chiếc xe “made in Việt Nam”, cậu sinh viên cuối năm thứ ba Như Nỉ bày tỏ. Vì thế, hy vọng các nhà doanh nghiệp sẽ quan tâm, đồng hành cùng sinh viên trong việc nghiên cứu khoa học để biến những nghiên cứu có ích của sinh viên thành sản phẩm có tính ứng dụng cao cho cộng đồng. Đó cũng là mong ước không chỉ của nhóm các bạn trẻ Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật như Bùi Như Nỉ mà còn là của nhiều sinh viên đang ấp ủ mơ ước nghiên cứu khoa học.
Lương An
Ảnh Bùi Như
