Theo những kết quả nghiên cứu mới nhất, hiện tượng El Nino với các thay đổi về nhiệt độ và lượng mưa đang có những tác động quan trọng lên năng suất các loại cây lương thực chính trên thế giới. Ngày nay, sự tuần hoàn ấm (El Nino) – lạnh (La Nina) của nhiệt độ mặt biển khu vực phía Đông Thái Bình Dương đã tạo ra hiện tượng El Nino – Dao động phía Nam (ENSO). Chúng làm thay đổi vị trí của những luồng không khí trên cao khiến cho nhiệt độ và lượng mưa bị thay đổi tại nhiều nơi trên thế giới. Hậu quả của hiện tượng ENSO là các điều kiện khí hậu khắc nghiệt như hạn hán hay mưa gió bất thường khiến cho hoạt động nông nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề. Các nhà khoa học tham gia nghiên cứu đã ghi nhận tác động của ENSO lên bốn loại cây lương thực chính: bắp, lúa gạo, lúa mì và đậu tương…, chiếm gần 60% nguồn cung cấp calorie từ thực phẩm trên toàn cầu, và có thể làm giảm đến 4,5% năng suất của chúng. Để tối thiểu hóa ảnh hưởng bất lợi, đồng thời tối ưu hóa tác động có lợi của ENSO, các nhà khoa học cho rằng điều cần làm là chẳng những phải đảm bảo năng suất những cây lương thực ngắn ngày, mà còn phải duy trì năng suất đó trong thời gian dài bằng việc chọn lựa loại cây trồng, thời gian trồng, việc xử lý bằng hóa chất và việc tưới tiêu. Một sự đáp ứng phù hợp với ENSO có thể làm giảm nguy cơ thiếu ăn, gia tăng mức đầu tư cho nông nghiệp trong những năm thuận lợi và cải tiến khả năng thích nghi của cây trồng trong điều kiện khí hậu thường xuyên thay đổi.
Hiện tượng El Nino và La Nina tác động lên Trái đất
Đầu năm nay, Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) dự báo sự ấm lên của khu vực Thái Bình Dương nhiệt đới và có nhiều khả năng hiện tượng El Nino sẽ xảy ra vào giữa năm. Những dữ liệu do các vệ tinh của Cơ quan Quản trị Hàng không và Không gian Mỹ (NASA) thu thập được cho thấy tình hình của miền Đông Thái Bình Dương từ đầu tháng 5 năm nay giống với những gì xảy ra vào tháng 5-1997, năm mà một trong những hiện tượng El Nino dữ dội nhất của thế kỷ XX đã làm tổn thất 2.100 nhân mạng và khiến nước Mỹ chịu thiệt hại 33 tỉ USD. Đây là một trong những dự báo quan trọng đang được các nhà khoa học nghiên cứu kỹ để đề ra các biện pháp bảo vệ năng suất và đời sống cây nông nghiệp trong điều kiện bất lợi về khí hậu toàn cầu.
Lê Cẩn theo IPS, Bangkok Post
