Hội đồng quốc gia cải tổ, một định chế do chính quyền quân sự Thái Lan lập ra, họp phiên đầu tiên vào tuần trước dường như đang muốn triệt tiêu ảnh hưởng của gia đình Shinawatra, mà từ nhiều năm qua trong cuộc bầu cử nào cũng giành thắng lợi.
Trong phiên họp này, 250 thành viên của hội đồng chủ yếu sẽ soạn thảo một Hiến pháp mới cho Thái Lan, với mục đích “giảm bớt thế lực của các chính đảng”. Tuyên bố với hãng tin AFP, một cựu thượng nghị sĩ, từng tham gia tích cực vào các cuộc biểu tình đầu năm 2014 dẫn đến cuộc đảo chính tháng 5 vừa qua lật đổ Thủ tướng Yingluck Shinawatra, nói rằng họ sẽ giảm bớt quyền lực của các chính đảng để “gia tăng quyền lực của nhân dân”.
Những người chỉ trích chính quyền quân sự hiện nay cho rằng mục tiêu tối hậu của Hội đồng quốc gia cải tổ chính là triệt tiêu ảnh hưởng của gia đình Shinawatra.
Kể từ năm 2001 cho đến nay, các chính đảng của cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra vẫn giành thắng lợi trong mọi cuộc bầu cử cấp quốc gia. Trong cuộc bầu cử Quốc hội năm 2011, đảng Puea Thai, đảng rất có thế lực của bà Yingluck, em gái của ông Thaksin, cũng đã giành thắng lợi áp đảo, đưa bà lên cầm quyền.
Nhưng từ sau cuộc đảo chính tháng 5-2014 đến nay, đảng Puea Thai và các lãnh đạo của đảng này đã phải im hơi lặng tiếng, bởi vì thiết quân luật, hiện vẫn còn hiệu lực ở Thái Lan, cấm mọi cuộc tập hợp chính trị, cũng như hạn chế nghiêm ngặt các quyền tự do.
Theo hãng tin AFP, bản Hiến pháp mới của Thái Lan sẽ bao gồm một điều khoản quy định là tất cả những người bị kết tội tham nhũng sẽ bị cấm làm chính trị. Điều khoản này đặc biệt nhắm vào ông Thaksin Shinawatra và các đồng minh của ông. Các thành viên của chính phủ Thaksin hiện đang bị truy tố về tội tham nhũng và bản thân cựu thủ tướng Thaksin cũng đang sống lưu vong để tránh bị kết án tù về tội tham nhũng.
Phe bảo hoàng ở Thái Lan, trong đó có quân đội, vẫn ghét Thaksin. Họ xem ảnh hưởng và uy tín của ông đối với dân nghèo ở miền Bắc và Đông Bắc nước này là một mối đe dọa cho Hoàng gia Thái Lan, vào lúc mà Quốc vương Bhumibol năm nay đã 86 tuổi, đang được an dưỡng tại bệnh viện.
Phân tích của giáo sư Khemthong Tonsakulrungruang, thuộc Đại học Chulalongkorn, cho biết đa số các thành viên do chính quyền quân sự bổ nhiệm vào Hội đồng quốc gia cải tổ là những người chống Thaksin. Theo ông, như vậy là Hiến pháp mới do hội đồng này soạn thảo sẽ chẳng giúp gì cho nền dân chủ Thái Lan.
Chính quyền quân sự đã đề cập đến khả năng tổ chức bầu cử vào mùa thu năm 2015, nhưng nói ngay là bầu cử có được tổ chức vào thời điểm đó hay không là còn tùy thuộc vào tiến độ cải tổ của hội đồng nói trên.
Vấn đề là cho dù có triệt tiêu thế lực các chính đảng của gia đình Shinawatra, phe quân sự sẽ không thể xóa đi được sự trung thành của dân nghèo nông thôn đối với nhà tỉ phú Thaksin, vì khi cầm quyền cựu Thủ tướng Thái Lan đã thi hành những chính sách được xem là có lợi cho những thành phần thấp cổ bé miệng, những người bị gạt ra bên lề sự thịnh vượng của đất nước này.
V.Đ
