Dự thảo nghị định ban hành quy chế quản lý tài chính của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), vừa được Bộ Tài chính công bố để lấy ý kiến, nếu được Chính phủ thông qua thì EVN có thể không được đầu tư vào nhiều lĩnh vực trong đó có tài chính ngân hàng mà tập đoàn này có thể tham gia.
Dư luận cũng cho rằng đã đến lúc cần có các biện pháp dứt khoát hơn để chấm dứt việc đầu tư tràn làn của các tập đoàn, trong đó có EVN.
Quy chế nêu rất rõ là EVN không được góp vốn hoặc đầu tư vào lĩnh vực bất động sản, không được góp vốn, mua cổ phần tại ngân hàng, công ty bảo hiểm, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư chứng khoán hoặc công ty đầu tư chứng khoán, trừ những trường hợp đặc biệt theo quyết định của Thủ tướng.
Đồng thời, EVN không được đầu tư hoặc góp vốn với các doanh nghiệp khác mà người quản lý, điều hành hoặc người sở hữu chính của doanh nghiệp này là vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột của chủ tịch và thành viên hội đồng thành viên, kiểm soát viên, ban tổng giám đốc và kế toán trưởng của tập đoàn.
Vẫn theo quy chế thì việc bổ sung ngành nghề kinh doanh hoặc đầu tư vốn vào các doanh nghiệp thành viên hoạt động kinh doanh ngoài lĩnh vực kinh doanh chính của EVN chỉ được thực hiện sau khi có sự chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ.
Dự thảo nghị định cũng đưa ra một số ràng buộc liên quan đến vốn của EVN. Chẳng hạn việc huy động vốn phải đảm bảo hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu của EVN không vượt quá ba lần, bao gồm cả các khoản bảo lãnh vay vốn đối với doanh nghiệp có vốn góp của EVN.
Nếu quy chế được Chính phủ thông qua, EVN không được phát hành trái phiếu để đầu tư vào các lĩnh vực chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm, quỹ đầu tư, bất động sản, tài chính.
Liên quan tới cơ chế tiền lương vốn được mổ xẻ khá gay gắt lâu nay, dự thảo này quy định tiền lương đối với người lao động của EVN gắn với năng suất lao động, lợi nhuận theo quy định của pháp luật trên nguyên tắc mức tăng tiền lương bình quân phải thấp hơn mức tăng năng suất lao động.
Còn tiền lương đối với viên chức quản lý chuyên trách gồm thành viên hội đồng thành viên, tổng giám đốc, phó tổng giám đốc, kế toán trưởng, kiểm soát viên, gắn với kết quả sản xuất kinh doanh và kết quả quản lý điều hành hoặc kiểm soát và có khống chế mức thưởng tối đa.
Về giá bán lẻ điện, theo dự thảo giá bán lẻ điện được điều chỉnh theo sự biến động của các yếu tố đầu vào và theo cơ chế thị trường; nguyên tắc xây dựng và thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh giá bán lẻ điện thực hiện theo quy định của Chính phủ.
Được biết kết thúc năm 2013, doanh thu toàn ngành điện đạt 173.000 tỉ đồng. Trong năm qua doanh nghiệp này liên tục kêu lỗ và Nhà nước phải đồng ý tăng giá điện hai lần tương đương 10%.
Cách quản lý các doanh nghiệp độc quyền đi ngược lại kinh tế thị trường, Nhà nước quá lo toan doanh nghiệp bị lỗ trong khi doanh nghiệp có đủ cơ sở kiếm lời nhờ lợi thế kinh doanh ở thị trường thứ cấp là những nơi cần đến điện.
Gia Minh tổng hợp