Tuy EC không tiết lộ danh tính những công ty bị thanh tra, nhưng một số đơn vị tự nhận họ đang là đối tượng thanh tra, bao gồm BP (Anh), Royal Dutch Shell (Hà Lan), Statoil (Na Uy) và Platts – một bộ phận của Tập đoàn McGraw Hill Financial, chuyên thu thập và cung cấp thông tin, dữ liệu trên thị trường năng lượng. Riêng ba công ty dầu lửa kể trên là những nhà sản xuất hàng đầu trong ngành công nghiệp năng lượng quốc tế, thường xuyên cung cấp dữ liệu về giá dầu cho bộ phận Market On Close (MOC) của Platts chuyên thu thập và công bố giá dầu cùng nhiều mặt hàng khác trên thị trường hằng ngày. Các viên chức thuộc EC lo ngại đã có sự câu kết giữa Platts với các công ty dầu lửa trong việc đưa ra những mức giá dầu không chính xác nhằm ngăn ngừa các công ty khác nắm được giá bán thực sự của họ. Không chỉ một mà nhiều sản phẩm nằm trong tầm ngắm của EC, gồm: dầu thô, nhiên liệu sinh học, các sản phẩm dầu lửa tinh lọc như xăng, dầu để sưởi, sản phẩm hóa dầu và nhiều thứ khác.
Một nhà giàn trên biển
Không như dầu lửa được xác định giá cả trong các hợp đồng mua bán, những dữ liệu trong bảng giá do MOC xử lý dựa vào giá mua bán thực tế của những chuyến tàu chở dầu lửa và sản phẩm dầu lửa. Sau khi thu thập thông tin, Platts phân tích dữ liệu và ước lượng một giá bán cho mỗi sản phẩm từ dầu lửa vào cuối ngày giao dịch. Thông tin do Platts công bố được các công ty khác xem là mốc chuẩn để dựa vào đó mà bán sản phẩm của họ ra thị trường. Theo Công ty Statoil, cuộc điều tra của EC sẽ bắt đầu từ thời điểm năm 2002, khi Platts tung hệ thống báo giá MOC ở châu Âu ra hoạt động. Nhiều nguồn tin cho rằng một số công ty dầu lửa đã cung cấp cho Platts những thông tin không chính xác để tác động lên giá dầu lửa nhằm hưởng lợi. Theo nhận định của các viên chức EC, chỉ một vài sai sót nhỏ về giá dầu cũng đủ gây ra những hậu quả nghiêm trọng lên giá cả nhiều loại hàng hóa trên thế giới. Riêng về dầu lửa, giá cả mua bán còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác như tình hình kinh tế toàn cầu, cuộc xung đột ở Trung Đông, sức mạnh của đồng USD, các trận bão tàn phá khu vực lọc hóa dầu ở vịnh Mexico… EC cũng cho biết là cuộc điều tra của họ không có thời hạn kết thúc và phải chờ nhiều năm để có thể đưa ra kết luận cuối cùng. Dù vậy, người ta hy vọng việc làm này có thể giúp cho thị trường các sản phẩm về dầu lửa ngày càng minh bạch hơn.
Lê cẩn tổng hợp
