Hơn 200.000 người Việt Nam bị đột quỵ mỗi năm! Một con số khiến chúng ta không khỏi hoang mang, bởi từ trước đến nay, đột quỵ được cho là “trời định”. Nhưng thực tế, theo TS-BS Nguyễn Huy Thắng – Chủ tịch Hội đột quỵ TP.HCM, đột quỵ hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Cách phòng ngừa hiệu quả đã được các bác sĩ đưa ra tại buổi tọa đàm “Đột quỵ: Có thể phòng ngừa?” diễn ra ngày 29-10-2017 do Bayer phối hợp với Hội Y tế Công cộng TP. Hồ Chí Minh tổ chức.
Đột quỵ không chừa một ai
Nếu bạn đang ở tuổi đôi mươi và nghĩ rằng đột quỵ chẳng bao giờ chạm đến mình thì đây là một suy nghĩ sai lầm. Theo TS-BS Nguyễn Huy Thắng, khá nhiều bệnh nhân đột quỵ chỉ mới 12, 13 tuổi, còn bệnh nhân trong độ tuổi từ 20-30 thì bác sĩ gặp thường ngày. Chúng ta thấy đột quỵ có vẻ thường gặp ở lứa tuổi từ 60 đến 70 vì độ tuổi này khó kiểm soát các yếu tố nguy cơ của đột quỵ như cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch như rung nhĩ. Nhưng hiện nay, một tỷ lệ khá lớn các bệnh nhân trẻ tuổi sử dụng các loại thuốc gây nghiện, thuốc lá, rượu, bia,… đó là những chất làm tăng nguy cơ đột quỵ. Ngoài ra, chuyện béo phì, thừa cân, ít hoạt động vận động của giới trẻ cũng khiến tỷ lệ đột quỵ tăng lên đáng kể.
Theo TS-BS Nguyễn Huy Thắng, việc phòng ngừa đột quỵ khó nhưng mà đơn giản – Khó là làm sao nâng cao được ý thức người dân để đi khám định kỳ, kiểm tra sức khỏe thường xuyên, còn dễ là khi phát hiện các bệnh nguy cơ như tăng huyết áp, tiểu đường, tim mạch, hút thuốc lá và được sử dụng các các loại thuốc kiểm soát hiệu quả thì nguy cơ đột quỵ sẽ rất thấp. Hơn nữa, có khoảng 20% trường hợp bệnh nhân đột quỵ chỉ là cơn đột quỵ thiếu máu não thoáng qua trong vài phút, khởi đầu giống như là một đột quỵ nhưng sau đó có thể tự hồi phục trong vài giờ mà không cần dùng thuốc. Đây là dấu hiệu rất quan trọng vì nó là dấu hiệu báo trước của một cơn đột quỵ sắp sửa xảy ra trong những giờ, những ngày tiếp theo. Nếu như những bệnh nhân đó biết đến ngay gặp bác sĩ và được uống thuốc phòng ngừa ngay lập tức thì khả năng sẽ giảm được 80% cơ hội bệnh nhân có thể bị đột quỵ sau đó.
Đặc biệt lưu ý đến nguy cơ đột quỵ do rung nhĩ
“Rung nhĩ chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 10% trong các nguyên nhân gây ra đột quỵ, nhưng nếu không được điều trị thì nguy cơ đột quỵ tăng gấp năm lần. So với các nguyên nhân khác, đột quỵ do rung nhĩ với khả năng tử vong, tàn phế cao hơn rất nhiều đồng thời nguy cơ bị tái phát cũng cao hơn”. TS-BS Nguyễn Huy Thắng cho biết. “Nhưng đột quỵ do rung nhĩ cũng có thể phòng ngừa. Các thuốc kháng đông đường uống không phải nhóm kháng vitamin K được xem là bước tiến trong phòng ngừa đột quỵ cho bệnh nhân rung nhĩ, giảm được 70% nguy cơ tái phát. Các thuốc này có hiệu quả tương tự như thuốc kháng vitamin K, nhưng có những ưu điểm đã được chứng minh như: tỷ lệ xuất huyết nội thấp, liều cố định, ít tương tác thuốc và thức ăn, không cần xét nghiệm máu, không cần theo dõi chỉ số INR (chỉ số theo dõi tình trạng đông máu) và thuận tiện sử dụng cho bệnh nhân”.
Việt Nam dự kiến sẽ có sự dịch chuyển về nhân khẩu học thông qua dân số tăng chậm và ngày càng già đi. Tỷ lệ số dân từ 60 tuổi trở lên của nước ta dự kiến sẽ tăng gần gấp ba, từ 10,7% dân số trong năm 2016 lên 27,9% vào năm 2050. Kéo theo đó là sự gia tăng số người mắc bệnh mãn tính như tim mạch, đái tháo đường, cao huyết áp… có thể dẫn đến đột quỵ. Bên cạnh việc đem lại những sản phẩm phát minh phục vụ cho nhu cầu khám chữa bệnh của người dân Việt Nam, Bayer đã và đang tích cực hợp tác với cơ quan quản lý, cộng đồng y khoa để giúp bệnh nhân được tiếp cận tốt hơn nữa với các tiến bộ y khoa, đặc biệt là người lớn tuổi kiểm soát tốt bệnh mãn tính, có cuộc sống năng động, khỏe mạnh, theo chia sẻ của bà Lynette Moey, Giám đốc nhánh Dược phẩm của Bayer tại Việt Nam.
- Thanh Hải