Khi cuộc chiến Syria đang bị biến thành xung đột giáo phái và lòng tin vào sự trung thành của các binh sĩ người Hồi giáo Sunni chiếm đa số bị đánh mất thì gánh nặng chiến đấu đã được đặt lên vai Lực lượng Vệ binh Cộng hòa và Sư đoàn bộ binh cơ giới số 4 của Maher Assad, em trai của Tổng thống Basharal-Assad. Cả hai lực lượng trên đều bao gồm những sĩ quan binh lính người Alawite thiểu số trung thành với gia tộc Assad. Với các vũ khí hiện đại nhất và được huấn luyện tốt nhất, lực lượng bao gồm 50.000 quân này có thể chiến đấu đến cùng. Lực lượng không quân Syria cũng là một thành trì nữa của người Alawite.
Hệ thống phòng thủ tên lửa Pantsyr của Nga bán cho Syria
Trong khi đó, vào ngày 11-11 ở thủ đô Doha của Qatar, các nhóm đối lập tại Syria đã công bố thành lập liên minh mới ở với sự tham dự của hơn 400 đại diện thuộc 29 nhóm đối lập. “Liên minh các lực lượng dân tộc đối lập và cách mạng Syria” với thành phần tập hợp rộng rãi đại diện của các nhóm đối lập trong và ngoài nước, đã bầu ông Khatib, một giáo sĩ ôn hòa sinh năm 1960, làm lãnh đạo với 54/58 phiếu ủng hộ. Liên minh mới đặt trụ sở tại thủ đô Cairo của Ai Cập và sẽ tập trung vào việc thành lập một chính quyền quá độở Syria cho thời kỳ “hậu Bashar al-Assad”, đồng thời tiếp tục vận động các cường quốc công nhận lực lượng này là chính phủ hợp pháp của Syria.
Phản ứng của các cường quốc rất khác nhau trước sự kiện liên minh mới được hình thành.
Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày
14-11 cho biết Mỹ phấn khích với việc một liên minh đối lập mới được thành lập ở Syria, song chưa sẵn sàng công nhận đây là đại diện hợp pháp duy nhất của nhân dân Syria.
Phát biểu với báo chí trong cuộc họp báo đầu tiên kể từ khi tái cử, Tổng thống Obama nói: “Chúng tôi vẫn chưa sẵn sàng công nhận lực lượng đó như là một dạng chính phủ lưu vong mà chỉ là một nhóm đại diện rộng rãi”. Ông cũng bày tỏ quan ngại rằng “một số phần tử cực đoan đã trà trộn vào lực lượng đối lập này”, đồng thời khẳng định Mỹ chưa xem xét cấp vũ khí cho lực lượng đối lập do lo ngại vũ khí có thể rơi vào tay các phần tử cực đoan.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngày 14-11 nhấn mạnh rằng ưu tiên hiện nay là chấm dứt bạo lực và đổ máu ở Syria hơn là lập ra một nhóm đối lập.
Về phía Trung Quốc thì cho biết sẽ tiếp tục tiếp xúc với tất cả các bên liên quan ở Syria và khích lệ họ tìm kiếm các giải pháp lâu dài thông qua đối thoại chứ không phải bằng vũ lực.
Còn Tổng thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen nhận định việc phe đối lập Syria thành lập liên minh mới là “một bước tiến quan trọng”.
Nhóm FSA phóng tên lửa vào nơi trú ẩn của quân đội ủng hộ Tổng thống Bashar al-Assad
Người Pháp tỏ ra tích cực hơn cả khi Tổng thống François Hollande hôm 17-11 tuyên bố liên minh thống nhất được phe nổi dậy thành lập là đại diện hợp pháp duy nhất của nhân dân Syria và là chính phủ tương lai của một nước Syria dân chủ. Ông Hollande cho biết Pháp sẽ cứu xét chuyện bán vũ khí cho quân nổi dậy ngay khi liên minh lập ra một chính phủ chuyển tiếp.
Hội đồng hợp tác vùng Vịnh gồm sáu quốc gia cũng đã công nhận liên minh mới này. Các nước châu Âu khác và Liên đoàn Ả Rập thì lên tiếng ủng hộ liên minh mới, nhưng chưa sẵn sàng để công nhận toàn diện.
Riêng Tổ chức nhân quyền Human Rights Watch kêu gọi liên minh mới gửi đi một thông điệp rõ ràng cho quân nổi dậy đề nghị họ phải tuân theo luật nhân quyền, đồng thời thúc giục những nước gửi vũ khí và tiền bạc cho quân nổi dậy Syria cũng bày tỏ các yêu cầu tương tự.
Lê Viết Đỉnh tổng hợp