Khi não của bạn được thưởng (não bạn coi lời khen như phần thưởng) vì cái gì đó, nó sẽ học được rằng nó nên lặp lại hành động đó. Tuy vậy, sự lặp lại chỉ tạo ra thói quen, chứ không cải thiện.
Tin mới đây: ai cũng thích được khen cả. Họ thích được khen họ đang làm việc tốt, công sức của họ được người khác coi trọng, và họ là một thành viên giá trị của đội. Chúng ta thích tới mức độ mà bây giờ lời khen đã đi sâu vào trong nền văn hóa.
Các trường học cung cấp vô số cơ hội để học sinh được công nhận vì thành tựu của chúng, dù là lớn hay nhỏ. Các bậc phụ huynh cũng hãnh diện theo con trẻ.
Vấn đề của những lời khen là thật sự chúng ta không học hỏi được bao nhiêu từ chúng.
Khi não của bạn được thưởng (não bạn coi lời khen như phần thưởng) vì cái gì đó, nó sẽ học được rằng nó nên lặp lại hành động đó. Nếu bạn muốn củng cố một hành vi nào đó, khen ngợi là cách tuyệt vời để làm điều đó.
Tuy vậy, sự lặp lại chỉ tạo ra thói quen, chứ không cải thiện. Khả năng để bạn tiến xa trên con đường sự nghiệp (và khả năng giúp đỡ đồng nghiệp tiến xa trên con đường sự nghiệp) dựa vào sự cải thiện.
Bạn cần biết được những kỹ năng mình chưa có được. Quan trọng hơn hết, là bạn cần tìm hiểu xem những kỹ năng nào bản thân bạn nghĩ đã thành thạo đang nhưng lại đang cần được trau dồi.
Tất cả những con người tài giỏi đều có chung một điểm. Họ rất thích được phê bình. Họ muốn biết để sau này họ có thể làm tốt hơn trong tương lai.
Và họ biết cách tận dụng những lời phê bình đó theo một cách cải thiện, dẫu cho người phê bình có ý muốn góp ý xây dựng hay không.
Để có thể tận dụng những lời phê bình theo cách cải thiện, việc bạn hiểu được phản ứng của chính mình với chúng là cực kỳ quan trọng.
- Xem thêm: Giữ nhân viên bằng lời khen ngợi
Thường bạn sẽ thấy lòng tự trọng bị tổn thương. Biết được mình còn có điều cần phải rèn luyện có thể gây ra cảm giác đau đớn thật sự.
Nỗi đau đó có thể nhanh chóng biến thành cơn giận. Cơn giận với chính bản thân hay người đã nhắm lời phê bình đó tới bạn. Để nguôi giận, bạn sẽ bắt đầu viện cớ cho hành động của mình hoặc trở nên lớn tiếng với người đối diện.
Những phản ứng tiêu cực này sẽ khiến hầu như tất cả mọi người chần chừ trong việc chỉ ra bạn đang cần sửa chữa điều gì.
Thay vì nổi giận, khi bị người khác phê bình, bạn chỉ cần bắt đầu bằng việc mỉm cười (dẫu lúc ban đầu đó là nụ cười gượng ép đi chăng nữa).
Hãy cảm ơn người đó vì lời phê bình của họ. Bạn thậm chí có thể đặt ra thêm vài câu hỏi để hiểu rõ họ đã để ý và đang suy nghĩ điều gì. Hãy cưỡng lại mọi ham muốn tự bào chữa cho hành động của mình. Bạn chỉ cần lắng nghe thôi.
Trong khoảng một ngày sau đó, bạn đừng làm gì với thông tin đó cả. Đó là vì bạn rất có thể sẽ gặp cám dỗ suy nghĩ quá nhiều về lời phê bình đó, và thậm chí là sẽ bắt đầu cảm thấy tổn thương hay tức giận.
Thay vì vậy thì hãy đi ngủ. Giấc ngủ có thể giúp bạn tách riêng phản ứng xúc cảm của bạn với tình huống đó ra khỏi tình huống thật sự ngoài đời thực. Sau một giấc ngủ ngon, bạn sẽ có thể nghĩ lại về lời phê bình đó mà không cảm thấy tiêu cực như trước.
Tiếp theo, hãy chú ý tới những gì bạn đã được nghe. Có phải đây là một điều bạn đã từng nghe qua? Hoặc có thể bạn đang biết thêm điều gì đó mới lạ về bản thân mình.
Hãy bắt đầu chú trọng vào phương diện đó, và xem liệu bản thân có thể nhận thấy điều người khác đã bảo với mình không.
Sau đó thì cố gắng cải thiện. Có những tình huống bạn sẽ biết chính xác mình cần làm gì để tiến bộ. Nhưng cũng có những lúc bạn sẽ cần được giúp đỡ.
Hãy tìm tới một đồng nghiệp, một người bạn, cố vấn và cấp trên. Hãy làm việc với họ để tạo nên một chương trình giúp bạn tiến bộ và phát triển.
- Xem thêm: Lời khen cho nhân viên
Nếu thi hành kế hoạch này, bạn sẽ phát hiện được ba điều kỳ diệu. Đầu tiên, bạn sẽ trở nên năng suất hơn trong công việc. Vì bạn đã sửa những lỗi khiến bản thân trở nên không năng suất.
Thứ hai, bạn sẽ không còn nhạy cảm với những lời phê bình như trước. Thậm chí bạn sẽ có thể bỏ qua việc ngủ một giấc trước khi có thể nghĩ lại về lời phê bình một cách thoải mái.
Cuối cùng, bạn sẽ nhận ra bạn đang càng ngày càng trở nên khắt khe với bản thân. Vì suy cho cùng thì bạn hiểu rõ hành vi của mình nhiều hơn bất cứ ai khác, càng nhận ra nhiều giới hạn của bản thân, bạn sẽ càng tạo ra thêm nhiều cơ hội để phát triển.
