Việt Nam – một đất nước nhỏ trên bản đồ thế giới – đã đạt được những thành công quan trọng trong cuộc chiến chống đại dịch. Thành quả đến từ sự vào cuộc mạnh mẽ và quyết liệt của của cả nước và sự chung tay, đồng lòng của toàn thể các thành phần xã hội.
Những câu chuyện về bánh mì thanh long “giải cứu” nông sản hay tấm lòng thơm thảo còn đến từ những cụ ông, cụ bà ngoài 80 quyên góp gạo, rau nhà tự trồng hay các em nhỏ dành toàn bộ tiền tiết kiệm mua khẩu trang gửi tặng đội ngũ y bác sĩ… cho thấy rằng giá trị mỗi món quà không nằm ở vật chất mà là quan trọng nhất, đó là tinh thần chung tay sẻ chia vì cộng đồng. Khi yêu thương được lan tỏa, những điều tốt đẹp sẽ giúp chúng ta thấy cuộc sống ý nghĩa và hạnh phúc hơn.
Là một trong những người có nhiều năm kinh nghiêm trong vị trí cố vấn cho các chương trình xã hội và hoạt động cộng đồng, anh Nguyễn Khoa Mỹ, Sáng lập viên và Giám đốc Điều hành của Mconsultant, Đồng Chủ tịch của VNPR đã có những chia sẻ về bức tranh chung của hoạt đồng cộng đồng trong mùa dịch và sự tham gia của những người trẻ vào các hoạt động này.
____
Trong đại dịch, doanh nghiệp nào cũng ít nhiều gặp khó khăn, nhưng các hoạt đồng cộng đồng của nhiều doanh nghiệp vẫn diễn ra tích cực trên nhiều phương diện, anh có thấy vậy không?
Hầu hết các doanh nghiệp, thương hiệu lớn đều có các chương trình nghị sự phát triển bền vững, bao gồm các hoạt động cộng đồng dài hạn trong chiến lược kinh doanh của mình, có thể kéo dài nhiều năm. Đến khi đại dịch xảy ra, các thương hiệu đều điều chỉnh lại các chiến dịch dài hơi, để chuyển sang các chiến dịch ngắn hạn hơn nhằm giải quyết khó khăn trước mắt mang tính dân sinh hơn. Các hoạt động thường hướng đến giải quyết các nhu cầu thiết yếu của người dân, hỗ trợ lực lượng tham gia vào công cuộc phòng chống đại dịch như bác sĩ, cán bộ, y tế, các tình nguyện hay những đối tượng đang bị ảnh hưởng như bệnh nhân, người bị cách ly.
Mới đây, tôi có tham gia tư vấn cho một doanh nghiệp tại Đà Nẵng chuyển đổi từ hoạt động về môi trường sang một chương trình hỗ trợ cho các y bác sĩ trong đại dịch. Đó là một chuyển đổi phù hợp, mang tính thực chất và đã mang lại những kết quả đáng khích lệ. Rõ ràng, doanh nghiệp nào cũng gặp khó khăn trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế toàn cầu này, nhưng cách hành xử nhân văn, sự nhiệt tình trong công tác xã hội cho chúng ta cái nhìn tích cực về cộng đồng doanh nghiệp, đó là ý thức về trách niệm của một công dân xã hội, hành động kịp thời, tận dung nguồn lực của bản thân tổ chức mình – từ đó thể hiện được chiều sâu trong doạt động kinh doanh.
Thực tế, có nhiều thương hiệu lớn đã có sự chuyển đổi hướng đi cộng đồng rất nhanh, theo đó là sự điều chỉnh thông điệp một cách hiệu quả. Các hoạt động này đã thể hiện tinh thần “tương thân tương ái” cũng như sự tử tế trong cách sống của người Việt Nam. Sự tử tế đôi khi không phải là cái gì quá to tát, nó chỉ đơn giản là những việc làm thiết thực có tác động ngay lập tức, hay một sự động viên sẻ chia trong gian khó. Đây là một cách làm các doanh nghiệp nhỏ hơn, hay thậm chí là từng cá nhan có thể tham khảo làm theo. Ai cũng có thể tham gia vào các hoạt động hỗ trợ xã hội, tạo ra tác động và giá trị theo cách của mình.
____
Nhóm bạn trẻ là những người rất nhạy cảm với môi trường truyền thông xã hội, nên nếu có sự tham gia của họ thì các chiến dịch lan rộng nhanh chóng hơn. Làm sao để giới trẻ quan tâm và tích cực hơn trong hoạt động cộng đồng, đặc biệt trong mùa dịch?
Trước hết thì chúng ta phải công nhận là giới trẻ đã hành động rất tích cực theo cách của họ trong thời gian khó khăn vừa qua. Đó là các chương trình tình nguyện có tổ chức rất chặt chẽ tại các cơ sở y tế và cơ sở chống dịch, các chương trình quyên góp vật chất rất giá trị, các chương trình hiến máu. Bản thân đội ngũ y bác sỹ và cán bộ y tế làm việc ngày đêm ở các điểm nóng, nhiều người trong số họ là những người trẻ. Và ở đâu đó cũng có những bạn trẻ còn thờ ơ. Chúng ta sẽ không phán xét rằng giới trẻ vô tâm và ích kỷ, hay họ đã quan tâm đúng mức đến hoạt động cộng đồng hay chưa. Nhưng qua sự tiếp xúc của tôi với các bạn trẻ trong công việc, cũng như đời sống hằng ngày, thì trong thời buổi khó khăn này, một số bạn trẻ thường quan tâm đến công việc và lo lắng về đời sống của mình hơn là các mục tiêu khác nằm ngoài không gian của họ. Đây cũng là điều dễ hiểu, rất con người, và chúng ta không nên đặt nặng vấn đề này.
Thế nên theo tôi, đối với các bạn trẻ, chúng ta không nên kỳ vọng họ làm những điều quá to tát, chỉ cần họ làm tốt nhất vai trò của mình. Hãy làm việc tích cực để đảm bảo giá trị của mình trong công việc, đồng thời có ý thức tuân thủ các quy định xã hội để giữ sự an toàn sức khỏe cho chính mình, cho gia đình và cộng đồng, và làm một thành viên có trách nhiệm trong gia đình. Ngoài ra thì giới trẻ cũng hãy chia sẻ những thông tin đúng, những nội dung nhân văn thì tất nhiên sẽ tốt hơn nữa.
Mặt khác, trong đại dịch này, tôi nghĩ các hoạt động xã hội thường nhắm đến toàn thể cộng đồng hơn là chỉ nhắm vào giới trẻ, tất nhiên đâu đó vẫn có những chiến dịch tập trung vào giới trẻ nhưng vì đại dịch ảnh hưởng trên diện rộng, đến tất cả các lứa tuổi, giới tính trong xã hội, nên một chiến dịch rộng mở cho mọi người sẽ có tác động mạnh mẽ hơn.
Khoảnh khắc “Kiên cường Việt Nam” là để ghi lại những công việc rất nhỏ thôi nhưng vô cùng ý nghĩa trong công cuộc chống Covid, chẳng hạn như là một người chạy xe ôm rất nghiêm túc trong phòng dịch. Những người bán hàng rong vẫn tiếp tục với đời sống mưu sinh nhưng không quên tôn trọng các quy tắc phòng chống.
____
“Kiên cường Việt Nam” có thể xem là một điển hình cho chiến dịch nhắm đến toàn thể cộng đồng, phải không?
Đúng vậy, cuộc thi này không nhắm vào một mục tiêu gì quá lớn lao, cũng không phải nhằm tôn vinh nghệ thuật nhiếp ảnh, mặc dù sẽ có thể có các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp tham gia cuộc thi này. Bất kỳ ai cũng có thể tham gia cuộc thi, dù họ là nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp hoặc là người chụp ảnh nghiệp dư. Chúng tôi đề cao nội dung của bức ảnh hơn là yếu tố nghệ thuật. Bởi vì, điều quan trọng là ý nghĩa gì được phản ánh sau mỗi tấm ảnh như là một câu chuyện kể về sự kiên cường của Việt nam chúng ta.
Chúng ta có thể thấy rằng, những người đang tham gia rất tích cực trong cuộc chiến chống đại dịch không chỉ có các y bác sĩ và cán bộ y tế, mà có thể là những người bình thường tại các khu cách ly hay người làm công việc chuyên nghiệp trong một lĩnh vực nào đó. Thậm chí là một người làm công việc tự do. Khoảnh khắc “Kiên cường Việt Nam” là để ghi lại những công việc rất nhỏ thôi nhưng vô cùng ý nghĩa trong công cuộc chống Covid, chẳng hạn như là một người chạy xe ôm rất nghiêm túc trong phòng dịch. Những người bán hàng rong vẫn tiếp tục với đời sống mưu sinh nhưng không quên tôn trọng các quy tắc phòng chống. Đó chính là tinh thần cao nhất của cuộc thi, và hướng đi này cũng nhận được sự chung tay tham gia nhiệt tình của các bạn trẻ trong chiến dịch này.
____
Sự chung tay đó là gì?
Là hầu hết tất cả các khâu trong quá trình thực hiện chiến dịch, từ lên kế hoạch chương trình, kế hoạch truyền thông, thiết kế đồ họa, thiết kế mĩ thuật, kêu gọi tài trợ, mời giám khảo giàu kinh nghiệm, sáng tác ca khúc chủ đề… Các bạn sử dụng chính tác phẩm mình hoặc kêu gọi sự đóng góp ý tưởng của bạn bè, đồng nghiệp. Họ chịu khó tìm tòi, học hỏi, và không ngại khó khăn. Chẳng hạn như một bạn rất giỏi về thiết kế đồ họa marketing, nhưng họ phải làm việc tích cực hơn, tham vấn người trong nghề nhiều hơn, mới cho ra được một poster mang tính cộng đồng. Một nhạc sĩ trẻ rất nổi tiếng với nhiều bài hit, nhưng bạn ấy phải đổ nhiều sức hơn mới cho ra một bài hát không không chỉ có yếu tố giải trí mà thông điệp gửi ra cũng phải ý nghĩa sâu sắc. Họ làm việc hết mình không phải để được trả lương. Ai cũng thấy được ngọn lửa muốn cống hiến, muốn góp sức của họ trong chiến dịch này.
____
Huy động được nhiều sức trẻ tham gia vào chiến dịch như thế này là một cái thành công lớn của chiến dịch rồi?
Đúng vậy. Nó là thành công bước đầu. Tuy nhiên, để có được thành công đó, thì chương trình cũng phải có những nền tảng nhất định. Đó chính là yếu tố chuyên nghiệp của ban tổ chức. Chúng tôi không cần phải là người giỏi nhất trong mọi lĩnh vực, đặc biệt chúng tôi không phải là chuyên gia về nhiếp ảnh, nhưng chúng tôi tác nghiệp với tính chuyên nghiệp rất cao. Ở bất kỳ thời điểm nào cần học hỏi, chúng tôi đều mở lòng tìm đến những người chuyên nghiệp nhất.
Chúng tôi tổ chức cuộc thi này với một tinh thần rộng mở và một niềm tự hào rất lớn đối với những gì mà Việt Nam đã làm được. Tôi tin rằng cuộc thi sẽ tìm ra những tác phẩm chất lượng cao. Đó sẽ là những tác phẩm đại diện cho hình ảnh của Việt Nam lan tỏa đến cộng đồng cộng đồng trong nước và nhất là cộng đồng quốc tế.
____
Cảm ơn ông.