Từ trước đến nay ung thư vú vẫn được xem là căn bệnh của phụ nữ; vì vậy, nhiều người đã ngạc nhiên khi giám đốc điều hành âm nhạc và quản lý nghệ sĩ Mathew knowles, tiết lộ vào tháng 10.2019 rằng ông đã trải qua điều trị ung thư vú. Knowles cũng là cha của ca sĩ Beyoncé và là cựu quản lý của cô.
“Ngay cả đàn ông cũng có mô vú. Đó là lý do họ bị ung thư vú”, Tiến sĩ Nikita Shah, trưởng bộ phận Ung thư vú thuộc Trung tâm Ung thư Y tế Orlando Health cho biết. Có thể hiểu, phản ứng đối với chẩn đoán nữ tính truyền thống như vậy có thể thay đổi đột ngột sang nam giới. “Một số ông ôm ghì và chạy theo nó. Nhưng có một số ông nhìn vào và thốt lên, ‘Có chuyện gì bất ổn với tôi thế?’”, cô nói.
Shah cho biết ung thư vú nam phổ biến hơn ở những người đàn ông có đột biến gien BRCA1 hoặc BRCA2. Ở ông Knowles có đột biến gien BRCA2. Nhưng không phải mọi người đàn ông (hoặc phụ nữ) có những đột biến này đều bị ung thư vú.
“Đàn ông có những đột biến này có thể có khoảng 6% khả năng trong suốt cuộc đời mắc bệnh ung thư vú. Điều đó có nghĩa là đa số đàn ông, ngay cả khi họ bị đột biến, vẫn không mắc bệnh”, thạc sĩ Leigha Senter, cố vấn di truyền tại Trung tâm Ung thư toàn diện Đại học bang Ohio nói. Tuy nhiên, cô khuyến nghị những người đàn ông có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú mạnh, hoặc những người đã được chẩn đoán, nên đi xét nghiệm di truyền để xác định xem gien có đang hoạt động hay không.
Bà Susan Brown, giám đốc giáo dục cấp cao và hỗ trợ bệnh nhân tiết lộ: “Nguy cơ suốt đời mắc ung thư vú chiếm tỉ lệ khoảng 1 trên 833 ở nam giới Hoa Kỳ so với 1 trên 8 đối với phụ nữ Hoa Kỳ”. Điều này cho thấy ung thư vú chủ yếu là bệnh của phụ nữ. Ung thư vú nam chỉ chiếm 1% trong tất cả các trường hợp được chẩn đoán mỗi năm ở Mỹ, tương đương với khoảng 2.000 trường hợp hàng năm, Shah nói thêm.
Những nguyên nhân gây ung thư vú nam
Bạn có thể thắc mắc làm thế nào đàn ông bị ung thư vú. Cả nam và nữ đều có mô vú. Nhưng bởi vì đàn ông có lượng nội tiết tố nữ estrogen thấp và nồng độ nội tiết tố nam testosterone cao, họ thường không phát triển bộ ngực lớn hơn như phụ nữ. Mô vú có chất béo cũng như các tuyến sản xuất sữa (các tiểu thùy) và những ống dẫn sữa đến núm vú. Hầu hết thời gian, ung thư vú (cho cả nam và nữ) khởi đầu trong các ống dẫn sữa. Điều này được gọi là ung thư biểu mô ống.
Các tế bào vú thường phát triển và phân chia để phản ứng với estrogen và các tế bào này càng phân chia, càng có nhiều cơ hội xảy ra sai lầm khi sao chép DNA của chúng. Những lỗi DNA này cuối cùng có thể dẫn đến ung thư. Nếu nội tiết tố nam và nữ không cân bằng, điều đó có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú. Nhưng nguyên nhân của đa số các trường hợp ung thư vú nam vẫn chưa được biết rõ, theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ.
Theo Shah, có một vài vấn đề khiến đàn ông có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn một chút. Ví dụ, gynecomastia, là sự mở rộng của mô vú nam giới, có thể được gây ra do bệnh gan, do mất cân bằng nội tiết tố hoặc do một số loại thuốc. “Đó là một trong những vấn đề phổ biến hơn,” Shah nói. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm sự lão hóa, tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú, béo phì, bệnh gan, bị phơi nhiễm phóng xạ, uống nhiều rượu và một số bệnh về tinh hoàn. Đàn ông Mỹ gốc Phi có nguy cơ cao hơn đàn ông da trắng. Và như đã nói trước đó, thường thì lý do ung thư vú vẫn là một ẩn số.
Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư vú nam
Tuy nguy cơ chẩn đoán ung thư vú ở nam giới thấp hơn so với nữ giới, nhưng thường nghiêm trọng một khi nó xuất hiện. (Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ ước tính có 2.670 trường hợp mắc ung thư vú nam mới trong năm 2019 và 500 trường hợp tử vong.) “Đàn ông không có nhiều mô vú và họ không tìm kiếm nó, vì vậy hiểm họa sẽ cao hơn khi được chẩn đoán vì do đàn ông không đi chụp quang tuyến vú,” Shah nói. Knowles nói với chương trình truyền hình Good Morning America rằng ông luôn thấy có những giọt máu trên áo và vì thế bác sĩ của ông yêu cầu chụp quang tuyến vú, phát hiện ra ung thư vú.
“Dấu hiệu phổ biến nhất của ung thư vú ở nam giới là một khối u không đau hoặc dày lên ở vùng vú hoặc ngực. Tuy nhiên, bất kỳ thay đổi nào ở vú hoặc núm vú đều có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư vú ở nam giới”, Brown nói. Những thay đổi có thể bao gồm:
- Lúm đồng tiền, nhăn nhúm hoặc vết đỏ trên da ngực.
- Ngứa, những vết đau nhức có vảy, hoặc nổi mẩn đỏ ở núm vú.
- Núm vú tụt vào (núm vú đảo ngược) hoặc các bộ phận khác của vú bị tụt vào.
- Tiết dịch núm vú hoặc bất kỳ thay đổi nào khác về kích thước hoặc hình dạng chung của vú.
Trên thực tế những dấu hiệu này cũng giống hệt như với những người phụ nữ bị ung thư vú.
Điều trị ung thư vú nam
Điều trị ung thư vú tùy thuộc vào loại và giai đoạn cụ thể, nhưng nói chung, “điều trị cho đàn ông bị ung thư vú không khác gì so với những phụ nữ bị ung thư vú sau khi mãn kinh”, Shah nói. Việc điều trị có thể bao gồm hóa trị, liệu pháp hormone, xạ trị hoặc phẫu thuật.
“Sự khác biệt chính trong điều trị ung thư vú ở nam giới là phẫu thuật cắt bỏ khối u, thường là phẫu thuật cắt bỏ vú”, Brown nói, thay vì cắt bỏ khối u (cắt bỏ một phần vú.) “Cắt bỏ khối u, thường được sử dụng ở phụ nữ, hiếm khi được sử dụng ở nam giới vì kích thước nhỏ của vú đàn ông.”
Sau đó, việc điều trị được xử lý theo từng trường hợp cụ thể, Brown nói, với một số nam giới cần xạ trị, tùy vào giai đoạn. Thông thường, liệu pháp hormone cũng được sử dụng vì đa số các trường hợp ung thư vú ở nam giới đều dương tính với thụ thể hormone. Liệu pháp này giúp ngăn chặn hormone estrogen và progesterone gắn vào các thụ thể (các protein trong tế bào), nhờ vậy ngăn chặn được sự phát triển của các tế bào ung thư. Hóa trị cũng phụ thuộc vào giai đoạn và loại ung thư.
Xóa bỏ sự kỳ thị đối với đàn ông bị ung thư vú
Chỉ nội việc chẩn đoán ung thư vú thôi cũng đủ gây kinh hãi đối với bất kỳ mọi bệnh nhân. Vốn nhận thức về căn bệnh này là của nữ, nên có thêm một tầng khó chịu mới đối với quý ông, đó là chuyện phổ biến. “Nam giới có thể bối rối nếu họ phải chụp X-quang chẩn đoán khối u ngực, hoặc gặp bác sĩ phẫu thuật vú hay bác sĩ ung thư vú, nơi họ được bao quanh bởi một màu hồng, họ thường bị nhầm là người chăm sóc bệnh nhân chứ không phải bệnh nhân”, bà Brown nói.
Vì vậy, vấn đề là những người chăm sóc và công chúng cần có sự cảm thông nhiều hơn. “Chúng ta có thể hành động tốt hơn khi nói về ung thư vú, bổ sung thêm đàn ông vào chủ đề, thừa nhận nó có thể xảy ra, bình thường hóa sự xuất hiện của ung thư vú ở nam giới để xóa bỏ sự kỳ thị,” bà Brown thuộc Tổ chức Ung thư Vú Susan G. Komen nói. “Và khi có nhiều người đàn ông chia sẻ chẩn đoán ung thư vú của họ một cách công khai, sự kỳ thị sẽ giảm đi”.
Brown cũng đề nghị các nhóm hỗ trợ cho nam giới đối phó với chẩn đoán như vậy. “Các nhóm hỗ trợ cho bệnh ung thư vú thường chỉ có các thành viên nữ, vì vậy họ sẽ tham gia một nhóm hỗ trợ cho nam giới với bất kỳ loại ung thư nào có thể hữu ích hơn”, bà nói. Tổ chức Ung thư Vú Susan G. Komen cũng cung cấp các nhóm hỗ trợ qua điện thoại miễn phí trong sáu tuần nhằm cung cấp một nơi an toàn cho nam giới để thảo luận về những thử thách của bệnh ung thư vú.